Pirlo tâm đắc với xu thế pressing tổng lực
Bước vào nghề cầm sa bàn mà không có một chút kinh nghiệm nào, Pirlo là một trường hợp đặc biệt của bóng đá thế giới. Điều đó đồng nghĩa, không có bất kỳ dữ kiện tham chiếu nào để dự đoán phong cách huấn luyện của vị chiến lược gia người Italia. Tuy nhiên, điều này đang dần sáng tỏ sau những chia sẻ của Pirlo trong các cuộc phỏng vấn gần đây, đồng điệu với những gì ông áp dụng cho Juventus.
Trước trận khai màn Serie A, Pirlo cũng đã cùng Juventus đánh bại Novara với tỉ số 5-0. Sau trận, ông tuyên bố về điểm cơ bản trong triết lý huấn luyện mà bản thân theo đuổi: “Sự cuồng nhiệt và khát khao giành lại bóng khi để mất nó, đó là điều mà chúng tôi đang hướng đến và sẽ thực hiện. Nhìn vào Champions League mùa trước, những đội bóng đi sâu đến hết giải đều rất chú trọng việc giành lại bóng trong thời gian ngắn nhất có thể. Đó là một đặc điểm phân biệt với Juventus của ngày trước”.
Không được để mất bóng và giành lại bóng khi mất là 2 điểm nhấn mạnh mà Pirlo truyền đạt đến các học trò ở buổi gặp mặt đầu tiên. Xa hơn, điều này một lần nữa được nhắc đến trong luận án dài 30 trang nằm trong đơn đăng ký cấp chứng chỉ UEFA Pro của Pirlo. Theo quan điểm của một trong những bộ óc vĩ đại nhất làng bóng đá thế giới, ý tưởng sơ khai về bóng đá của ông là: Có mục đích, sở hữu bóng và tấn công. Điều đó được gọi là “bóng đá tổng lực”.
Thứ triết lý này được Pirlo giải thích là chịu ảnh hưởng từ 5 huấn luyện viên. Đó là Johan Cruyff và Pep Guardiola ở Barcelona; Louis van Gaal tại Ajax; Carlo Ancelotti ở Milan và Antonio Conte của Juventus. Hẳn nhiên, phong cách này là tổng hòa giữa bóng tổng lực sơ khai những năm 70 và kiểu pressing hiện đại đang thịnh hành, ý thuyết chung là như vậy.
Hệ thống chiến thuật Juventus dưới thời Maurizio Sarri được kỳ vọng sẽ phóng khoáng, hoa mỹ hơn kiểu Italia cổ điển. Tuy nhiên, “Bà đầm già” phiên bản Sarri-ball chơi thứ bóng đá rắc rối và thiếu hiệu quả. Thậm chí, chưa xét đến cách vận hành lối chơi, tinh thần nhuệ khí cũng là điều đáng quên. Đó là một tập thể mà dường như chỉ có Ronaldo và một vài cá nhân khát khao chơi bóng để trở thành nhà vô địch. Thiếu sáng tạo, thiếu cả quyết liệt, đó là hình ảnh của Juventus mùa trước, tương phản với những gì đã diễn ra dưới thời Andrea Pirlo.
Pirlo thực sự mang đến khác biệt. Chất máu lửa, đam mê chiến thắng là điều thấy rõ trong từng bước chạy của các cầu thủ. Những chiến thắng 5-0, 3-0 trước Novara và Sampdoria chưa phải bài kiểm tra đủ khó nhưng mang về nhiều tín hiệu lạc quan. Phong thái đĩnh đạc cả trong lẫn ngoài sân cỏ, phù hợp với chất quý phái của “Bà đầm già” ngay từ khi bắt đầu. Và giờ đây, Pirlo được kỳ vọng sẽ thành công giống như Zinedine Zidane giành 3 chức vô địch Champions League liên tiếp ngay từ lần đầu tiên dẫn dắt Real Madrid.
Những cầu thủ mới phù hợp với chiến thuật mới
“Ban huấn luyện của tôi khảo sát, các câu lạc bộ hàng đầu nỗ lực giành bóng từ 30-35 lần mỗi trận, và có tỉ lệ thắng tranh chấp khoảng 70%. Thời gian giành lại bóng trung bình là 5 giây, với sự tham gia của 2,5 cầu thủ. Các đội mạnh nhất Châu Âu thực hiện khoảng 45 hành động pressing trong 12-14 phút. Họ thắng khoảng 60% và chỉ thua khoảng từ 10-15% nỗ lực giành lại bóng”, Pirlo viết chi tiết trong luận án tốt nghiệp Coverciano. Cùng với đó là phát ngôn: “Vị trí trong bóng đá hiện đại chỉ chức năng, không còn là vị trí đơn thuần”.
Điều này được hiểu, vị trí các cầu thủ không còn cố định mà thay vào đó là nói đến các vai trò trên sân. Triết lý bóng đá tổng lực mà Pirlo hướng đến đòi hỏi các cầu thủ phải hoạt đồng với cường độ cao, phạm vi rộng. Đó cũng là lý do vị chiến lược gia người Italia thúc giục ban lãnh đạo chiêu mộ Weston McKennie từ Schalke, Dejan Kulusevski cũng cập bến Juve ở mùa này. Bộ đôi này cùng hậu vệ trẻ Gianluca Frabotta thậm chí được lựa chọn đá chính ngay trận ra quân Serie A 2020-2021.
Cánh truyền thông nể sự dũng cảm và gọi đó là mạo hiểm nhưng Pirlo nói không phải. Với ông, điều này là bình thường vì tất cả đều tập luyện rất tốt, xứng đáng được ra sân. Câu trả lời toát lên khí chất vốn có của bậc làm tướng. Nhưng sâu hơn, nó chứng tỏ được sự nghiên cứu kỹ từng “món hàng” được mua về. McKennie nổi lên là “con quái vật” nơi tuyến giữa của Bundesliga và tiếp tục chứng đỏ điều đó tại Serie A, nâng đỡ những Rabiot, Ramsey thoải mái công tác sáng tạo. Frabotta đá chắc chắn và tuân thủ ý thức chiến thuật. Riêng với Kulusevski, anh đang gây áp lực cạnh tranh lớn với Dybala. Không chỉ giỏi ghi bàn (18 bàn thắng và kiến tạo cho Parma), tiền đạo này còn là người hoạt động rộng thứ 3 Serie A mùa trước. Pirlo coi anh là “Pavel Nedved 2.0” và quy hoạch về lâu dài.
Cristiano Ronaldo sẽ phải thích nghi
Vấn đề còn lại nằm ở siêu sao số 1 đội bóng là Ronaldo. Triết lý tổng lực sẽ mang theo nhiều cơ hội ghi bàn hơn, tạo điều kiện giúp CR7 khôi phục phong độ từng làm cả Châu Âu khiếp sợ. Tuy nhiên, cái gì cũng có 2 mặt. Đặt trong hệ thống đòi hỏi nhiều về sức vóc, tuổi tác lại là vấn đề của siêu tiền đạo người Bồ Đào Nha.
Ngay sau trận ra quân tại Serie A trước Sampdoria, HLV Pirlo đã tiết lộ kế hoạch “bảo dưỡng” Ronaldo. Theo vị chiến lược gia người Italia, CR7 sẽ được cho nghỉ ở các trận đấu ít quan trọng, nhằm tối ưu trạng thái khi ra sân thi đấu.
Ronaldo chưa bao giờ thích thú việc dự bị nhưng nghe những lời hoa mỹ kiểu như “anh ấy là người thông minh, hiểu rõ cơ thể” hoặc “anh ấy rất quan trọng với đội”, tiền đạo này chắc cũng rất hài lòng. Pirlo mềm mỏng và dùng “đắc nhân tâm” quá hay. Đó từng là cách Zidane thu phục CR7. Tương tự, lời khen của Pirlo sẽ là tiền đề để HLV và siêu sao làm việc với nhau trong hòa bình.
Mọi con đường trước mắt đều hướng Pirlo về chức vô địch Serie A thứ 10 liên tiếp cùng Juventus. Nếu làm được nhiều hơn tại Champions League, đó sẽ là khởi đầu hoàn hảo cho một huyền thoại tiếp theo đi thẳng từ sân cỏ lên ghế huấn luyện.
