Những thất bại…
Chiều nay (10.8), U16 Việt Nam sẽ đá trận bán kết 1 giải U16 Đông Nam Á 2022 và có lẽ sẽ không quá nếu cho rằng, đã có sự chuẩn bị về những lý do nếu không giành vé vào chung kết. “Tâm lý”, đó sẽ là một trong những lý do để giải thích cho thất bại của bóng đá Việt Nam, từ đội tuyển quốc gia cho đến các lứa U.
Trong nhiều năm, và cả hiện tại, các huấn luyện viên, giới chuyên môn vẫn không thể gạt bỏ yếu tố này mỗi khi nhìn lại một giải đấu mà các đại diện của bóng đá Việt Nam có kết quả không tốt.
Từ đầu năm đến giờ, bóng đá trẻ Đông Nam Á đã và đang có 3 giải đấu là cho các cầu thủ nam U23, U19 và U16. Ở giải U23 hồi tháng 2, thầy trò huấn luyện viên Đinh Thế Nam giành chức vô địch. Cũng là huấn luyện viên Thế Nam nhưng tại giải U19, Việt Nam chỉ về hạng 3. Còn ở giải U16 đang diễn ra, các học trò của huấn luyện viên Nguyễn Quốc Tuấn chỉ vào bán kết sau khi lách qua khe cửa hẹp nhờ kết quả không tốt của đối thủ ở bảng khác.
Cũng nói thêm, song song với giải U16 lúc này là giải giao hữu U19 quốc tế diễn ra ở Bình Dương, U.19 Việt Nam đã sớm giành vé vào chung kết sau 2 trận toàn thắng…
Đội U19 hiện tại gồm khá nhiều thành viên đã thi đấu cực tốt tại vòng bảng (thắng 3, hòa 2) giải U19 Đông Nam Á ở Indonesia và vào bán kết với tư cách đội đầu bảng do hơn U19 Thái Lan và U19 Indonesia hiệu số phụ và hệ số đối đầu. Thế nhưng, sự hưng phấn không được duy trì tại bán kết, dẫn đến thất bại 0-3.
Với đội U16 hiện tại, dù vào bán kết nhưng như đã nói, chỉ vì thất bại trước U16 Indonesia ở lượt cuối vòng bảng nên phải phụ thuộc vào kết quả ở các bảng khác. Sau trận thua đó, huấn luyện viên Quốc Tuấn cũng xếp lý do “tâm lý cầu thủ” (thi đấu dưới sức ép từ khán giả đội chủ nhà, các cầu thủ thiếu tập trung) là một trong số các nguyên nhân, cũng giống như huấn luyện viên Thế Nam nói về đội U19 của mình.
Câu chuyện tâm lý
Đâu đó sẽ có câu hỏi rằng, cũng là “mang chuông đi đánh xứ người”, nhưng tại sao đội U.23 (thực chất là đội U21) lại vô địch? Chưa nói về chuyện chuyên môn (vì một số đội mạnh cũng chỉ cử đội U.21 hoặc thậm chí là U.19 tham dự giải đấu đó), chiến thắng của các cầu thủ trẻ Việt Nam cũng xuất phát từ yếu tố tâm lý.
Một là giải tổ chức ở Campuchia, nên không chịu sức ép quá lớn từ phía khán giả. Hai là giải diễn ra trong bối cảnh dịch COVID-19 vẫn khá căng, U23 Việt Nam có nhiều cầu thủ lần lượt dương tính sau mỗi trận nên được tăng cường nhân sự, qua đó luôn có được sự mới mẻ, háo hức và đầy quyết tâm.
Trong khi đó, giải U19 diễn ra tại Indonesia, áp lực từ nước chủ nhà đến sau khi kết thúc trận hòa 1-1 với U19 Thái Lan, qua đó 2 đội dắt tay nhau vào bán kết. Lá đơn kiện từ Indonesia gửi tới Liên đoàn bóng đá Đông Nam Á phần nào đó tác động đến các cầu thủ, trước khi có một phần lớn sự chủ quan khi đánh giá kết quả của U19 Malaysia tại vòng bảng (7 điểm, xếp sau cả U.19 Lào). Nhưng sau đó, U19 Malaysia vào chung kết và đòi nợ thành công trước U19 Lào (U19 Malaysia thua ở vòng bảng) để vô địch.
Huấn luyện viên Quốc Tuấn có nói rằng: “đội sẽ chơi tốt hơn nếu vào bán kết”, giới chuyên môn hẳn nhiên mong chờ điều đó, nhưng một lần nữa cần nhắc, đối thủ là U16 Thái Lan. Dù không phải đối mặt với áp lực từ cổ động viên chủ nhà thì đánh giá về chất lượng đối thủ cũng là yếu tố nằm trong khía cạnh tâm lý.
Đòi hỏi các cầu thủ trẻ có tâm lý vững vàng ngay thì đương nhiên khó, nhưng để không liên tục rơi vào những thất bại đáng tiếc vì lý do giống nhau, việc đào tạo trẻ hay những chuyến thi đấu của các lứa đội tuyển cần có bác sĩ tâm lý, thay vì vẫn luôn chỉ là thông điệp quen thuộc từ các huấn luyện viên về việc “làm công tác tâm lý cho cầu thủ”…
