Vấn đề vaccine COVID-19
Triển khai vaccine COVID-19 của EU đối mặt với một số chỉ trích, trong đó có tốc độ triển khai chậm so với các nước phương Tây khác như Mỹ và Anh. Do vậy, Euronews nhận định, làm thế nào để đẩy mạnh chiến dịch tiêm chủng chắc chắn là một trong những chủ đề chính của hội nghị thượng đỉnh lần này, đặc biệt là khi một số quốc gia Châu Âu đang đối mặt với làn sóng COVID-19 thứ ba.
Trong thư mời gửi các thành viên về hội nghị thượng đỉnh trực tuyến lần này, Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel lưu ý, về đại dịch COVID-19, ưu tiên hàng đầu của EU là đẩy nhanh các chiến dịch tiêm chủng trên toàn khối. Để đạt được mục tiêu này, EU cần thúc đẩy các hoạt động sản xuất vaccine, tăng cường giao vaccine, đảm bảo tính minh bạch và có thể dự đoán nguồn cung vaccine nên được tăng cường. Ngoài ra, khối cũng sẽ công bố về chứng nhận vaccine COVID-19.
Tại hội nghị thượng đỉnh, Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen dự kiến cập nhật cho các nhà lãnh đạo về những nỗ lực của khối trong tăng cường sản xuất và cung cấp vaccine. Đặc biệt, chủ đề nổi bật được thảo luận là tiêu chí siết chặt xuất khẩu vaccine COVID-19 do Châu Âu sản xuất vừa được công bố ngày 24.3.
Ý tưởng của động thái này là nhằm bảo đảm nguồn cung vaccine cho công dân bên trong khối. Điều này có nghĩa là, nếu động thái này được EU ban bố, nhiều quốc gia không xuất khẩu bất kỳ liều vaccine nào sang EU như Anh, có thể không được nhận vaccine từ EU.
"Chúng ta phải đảm bảo việc giao vaccine kịp thời và đủ số lượng cho công dân EU. EU tự hào là nơi có các nhà sản xuất vaccine không chỉ giao cho công dân EU mà còn xuất khẩu khắp thế giới. Nhưng các con đường nên chạy ở cả hai hướng" - bà Ursula von der Leyen nhấn mạnh.
Thủ tướng Đức Angela Merkel hôm 23.3 nói rằng, EU nên "rất thận trọng" trong bất kỳ lệnh cấm xuất khẩu nào. Điều này nêu bật sự khó khăn trong việc ra quyết định trong khối 27 thành viên khi có sự chia rẽ trong nhiều vấn đề.
Theo AP, động thái siết xuất khẩu vaccine COVID-19 của EU được dự báo là sẽ giáng đòn mạnh vào Anh, quốc gia có tốc độ triển khai tiêm chủng nhanh chóng. Các số liệu mới nhất cho thấy, 45% người Anh đã tiêm ít nhất một liều vaccine COVID-19 trong khi EU có tỉ lệ chưa đầy 14%.
Phó Chủ tịch Ủy ban EU Valdis Dombrovskis cho biết, kể từ cuối tháng 1, “khoảng 10 triệu liều vaccine đã được xuất khẩu từ EU sang Anh và 0 liều vaccine được xuất khẩu từ Anh sang EU". “Vì vậy, rõ ràng là chúng ta cũng cần phải xem xét các khía cạnh có đi có lại và tương xứng” - ông nói.
Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen cũng khẳng định, hợp tác toàn cầu về vaccine COVID-19 là tiêu chuẩn của EU. Khối đã chấp thuận gửi 41 triệu liều vaccine đến 33 quốc gia trong 7 tuần qua và tin rằng khối này đứng đầu trong các nỗ lực chia sẻ vaccine quốc tế.
Củng cố quan hệ Mỹ- EU
Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel cho biết, tại hội nghị thượng đỉnh lần này, ngoài thảo luận về COVID-19, quan hệ quốc tế cũng như các chương trình nghị sự về kinh tế và chiến lược kỹ thuật số của khối cũng là nội dung được thảo luận.
Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel khẳng định, EU muốn bảo vệ lợi ích của khối, đề cao các giá trị của khối và đóng góp tích cực vào việc định hình tương lai toàn cầu.
"Sự đoàn kết là điều kiện tiên quyết để khẳng định tầm ảnh hưởng của chúng ta" - ông Charles Michel nhấn mạnh.
Dự kiến trong hội nghị thượng đỉnh lần này, các lãnh đạo EU sẽ dành riêng một phiên thảo luận về quan hệ căng thẳng với Nga, trong đó có nghe báo cáo của Chủ tịch Hội đồng Châu Âu Charles Michel về kết quả của các cuộc tiếp xúc mới nhất với Tổng thống Nga Vladimir Putin. Lãnh đạo EU cũng dự kiến sẽ bàn về quan hệ với Thổ Nhĩ Kỳ.
Mối quan hệ Mỹ - EU cũng là nội dung đáng chú ý trong chương trình nghị sự với sự tham gia cuộc họp của Tổng thống Joe Biden. Tổng thống Mỹ Joe Biden dự cuộc họp thượng đỉnh của EU tối 25.3 trong đó chia sẻ về hợp tác Mỹ - EU trong tương lai.
Mỹ và EU đang nỗ lực để thể hiện cam kết hướng tới xây dựng lại quan hệ song phương trong thời gian gần đây. Tuần này, Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken tới Brussels để gặp các bộ trưởng ngoại giao NATO và các quan chức hàng đầu EU.
