Sau khi phỏng vấn 11 ứng viên trong 10 ngày liên tiếp, cuối cùng cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chọn người ra đứng chung liên danh với ông, vào lúc chỉ còn có 84 ngày nữa là tới ngày bầu cử Tổng Thống Mỹ năm 2020. Người được ông Biden chọn sau một thời gian cân nhắc là Thượng nghị sĩ đại diện bang California - bà Kamala Harris, một trong các đối thủ của ông trong đợt bầu cử sơ bộ trước khi Đảng Dân Chủ chọn mặt gửi vàng cho người đại diện đảng ra tranh chức với đương kim Tổng thống Đảng Cộng hòa - ông Donald Trump.
Bất kể đảng nào thắng thế trong cuộc bầu cử có tính quyết định vào ngày 3.11 sắp tới, bà Kamala Harris cũng đã làm nên lịch sử khi trở thành người phụ nữ da màu đầu tiên trong lịch sử Mỹ được chọn đứng chung liên danh tranh chức tổng thống của một chính đảng lớn.
Những điều ấn tượng
Trong suốt hai thập kỷ tham gia đời sống chính trị Mỹ, người phụ nữ mang hai dòng máu Ấn Độ và Jamaica này đã làm nên "bộ sưu tập" với những điều thật ấn tượng. Kamala Harris là phụ nữ da màu đầu tiên trở thành Tổng Chưởng lý bang California, là thượng nghị sĩ người Mỹ gốc Ấn đầu tiên trong Thượng viện Mỹ. Và giờ, bà là người phụ nữ gốc Á đầu tiên, người phụ nữ da màu đầu tiên được một đảng lớn của Mỹ (Đảng Dân chủ) chọn làm ứng cử viên tranh cử Phó Tổng thống Mỹ trong cuộc đua vào Nhà Trắng cùng ông Joe Biden.
Nữ thượng nghị sĩ của bang California là người phụ nữ thứ 3 trong lịch sử Mỹ được chọn tranh cử ghế Phó Tổng thống Mỹ. Trước bà là Thống đốc bang Alaska Sarah Palin (năm 2008) và dân biểu bang New York Geraldine Ferraro (năm 1984).
Và nếu thành công trong cuộc bầu cử tháng 11 năm nay, bà sẽ còn bổ sung thêm nhiều danh hiệu "đầu tiên" khác nữa: Người phụ nữ đầu tiên, người phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên, người Mỹ gốc Ấn đầu tiên, người Mỹ gốc Á đầu tiên làm Phó Tổng thống Mỹ.
Kamala Harris là ai?
Kamala Harris tên đầy đủ là Kamala Devi Harris, sinh ngày 20.10.1964 ở Oakland, bang California. Mẹ bà - Shyamala Gopalan - là một nhà khoa học về ung thư vú di cư từ Tamil Nadu, Ấn Độ năm 1960 để theo học tiến sĩ ngành Nội tiết học tại Đại học California-Berkeley. Cha bà - Donald J. Harris - là một giáo sư danh dự chuyên ngành Kinh tế của Đại học Stanford, nhập cư từ Jamaica năm 1961 để học kinh tế tại Đại học California-Berkeley.
Bà được nuôi dưỡng trong một khu xóm có nhiều người Mỹ gốc Phi ở Berkely. Khi còn nhỏ, Kamala được cha mẹ ẵm đi dự các cuộc biểu tình của phong trào dân quyền và tham gia ca đoàn của một nhà thờ Baptist.
Kamala Harris tốt nghiệp Đại học Howard với bằng cử nhân Khoa học Chính trị và Kinh tế năm 1986, tốt nghiệp trường Luật Hastings College năm 1989.
Năm 2003, Kamala Harris đánh bại xếp cũ của mình - ông Terence Hallinan - giành được chức vụ công tố viên quận San Francisco, bang California.
Bà Kamala Harris tiếp tục thăng tiến trên con đường sự nghiệp khi dành được chức vụ Tổng Chưởng lý bang California vào tháng 11.2010, trở thành người Mỹ gốc Phi đầu tiên và cũng là người phụ nữ đầu tiên nắm chức vụ này. Trong cương vị này, bà thương thuyết thành công với 5 ngân hàng lớn nhất nước để các ngân hàng phải bồi thường về lối làm ăn thiếu chính đáng của họ trong lĩnh vực cho vay tiền thế chấp mua nhà, buộc các ngân hàng chi ra 20 triệu USD, cao gấp 5 lần con số do tiểu bang California đề nghị.
Bà Kamala Harris cũng gây bão về quyết định của bà, từ chối bảo vệ Dự luật 8, tu chính án được đề nghị để sửa đổi hiến pháp California nhằm thu hẹp định nghĩa của hôn nhân để chỉ công nhận sự kết hợp giữa hai người khác giới tính, gạt bỏ quyền kết hôn của những cặp đồng tính. Tổng Chưởng lý Kamala Harris là người chủ trì cuộc hôn nhân đồng giới đầu tiên tại California vào năm 2013.
Năm 2016, bà giành được một ghế tại Thượng viện. Kamala Harris gây chú ý khi năm sau, 2017, bà trở thành người Mỹ gốc Ấn đầu tiên và phụ nữ Mỹ gốc Phi đầu tiên phục vụ trong cương vị thượng nghị sĩ (Đảng Dân chủ), đại diện cho bang California. Tại Thượng viện, bà có chân trong nhiều tiểu ban quan trọng, trong đó có Ủy ban An ninh nội địa và các vấn đề chính phủ, Ủy ban Đặc biệt về Tình báo, Ủy ban Tư pháp và Ủy ban Phân bổ Ngân sách.
Bà thất bại trong cuộc vận động để được Đảng Dân chủ chọn đại diện cho đảng ra tranh chức với Tổng Thống Donald Trump. Có lúc bà được coi là ứng viên dẫn đầu trong các cuộc bầu cử sơ bộ Đảng Dân chủ. Tuy nhiên, nay bà lại được ông Joe Biden lựa chọn trong danh sách các ứng viên tiềm năng cho vị trí "phó tướng" của ông.
Ảnh hưởng của gia đình
Trong một cuộc phỏng vấn năm 2009 của báo Indian Abroad, bà Kamala Harris nói về ảnh hưởng của mẹ bà và nguồn gốc văn hóa của quê mẹ trong cuộc đời mình: "Mẹ tôi rất tự hào về di sản văn hóa của bà và dạy chúng tôi. Em gái Maya và tôi chia sẻ với bà niềm tự hào về văn hóa Ấn Độ. Cứ vài năm, chúng tôi lại về thăm Ấn Độ. Một trong những người có ảnh hưởng lớn nhất đối với tôi, ngoài mẹ tôi, là ông ngoại P.V.Gopalan - từng giữ chức vụ tương đương với Bộ trưởng Ngoại giao của Mỹ.
Ông ngoại tôi là một trong những nhà đấu tranh cho độc lập đầu tiên của Ấn Độ. Và một số kỷ niệm thời nhỏ đáng nhớ nhất của tôi là đi dạo ngoài biển với ông sau khi ông về hưu và sống ở Besant Nagar, giờ gọi là Madras. Mỗi sáng, ông thường đi dạo với những người bạn thân từng tranh đấu với ông. Họ bàn chuyện chính trị, về công lý và sự cần thiết phải diệt trừ nạn tham nhũng. Họ bày tỏ ý kiến, tranh luận với nhau và thỉnh thoảng lại cười lớn... Những cuộc đối thoại đó có ảnh hưởng rất lớn đối với tôi. Tôi học hỏi nơi họ tinh thần trách nhiệm, phải trung thực và bảo vệ danh dự của mình... Cho nên phần đó trong lý lịch của tôi ảnh hưởng rất nhiều tới con người tôi hôm nay, cũng như những công việc mà tôi theo đuổi".
Ngay từ năm 13 tuổi, cô gái nhỏ Kamala Harris đã cùng em gái Maya "lãnh đạo" thành công một cuộc biểu tình ngay trước tòa nhà chung cư đang sống để phản đối chính sách cấm trẻ em vui chơi trên cỏ.
Theo trang Politico, bà Shyamala Gopalan đã chọn cái tên Kamala cho con gái đầu lòng như một niềm tự hào riêng về nguồn cội Ấn Độ. Bởi Kamala có nghĩa là "sen" và cũng là một tên khác của nữ thần Lakshmi trong Hindu giáo.
Bà Shyamala Gopalan trong một lần trả lời phỏng vấn báo Los Angeles Times năm 2004 từng chia sẻ niềm tự hào đó: "Một nền văn hóa tôn thờ các nữ thần sẽ sản sinh ra những phụ nữ mạnh mẽ".
Gương mặt tiêu biểu cho sự thay đổi nhân khẩu học của Mỹ
Khi mẹ của Kamala Harris rời Ấn Độ đến California vào năm 1958, tỉ lệ người Mỹ nhập cư ở mức thấp nhất trong hơn một thế kỷ. Việc bà đến Berkeley khi còn là một sinh viên mới tốt nghiệp và cùng với một sinh viên khác - một người nhập cư từ Jamaica mà bà sẽ kết hôn - là sự khởi đầu của làn sóng nhập cư lịch sử từ bên ngoài Châu Âu sẽ biến đổi nước Mỹ theo những cách mà các nhà lãnh đạo nước này không bao giờ tưởng tượng được. Giờ đây, những đứa trẻ - con của người nhập cư, giống như con bà Harris, sinh ra ở Mỹ sẽ là bộ mặt tương lai nhân khẩu học của đất nước này, theo New York Times.
Việc ông Biden lựa chọn bà Harris làm người đứng chung liên danh tranh cử được coi là một cột mốc quan trọng. Vì không chỉ là người phụ nữ da đen đầu tiên, người gốc Ấn đầu tiên trong lịch sử Hoa Kỳ được chọn đứng chung liên danh tranh chức tổng thống của một chính đảng lớn, việc chọn bà cũng làm nổi bật lên một sự thay đổi đáng chú ý ở Mỹ: Sự gia tăng của một làn sóng trẻ em nhập cư mới, hay những người Mỹ thế hệ thứ hai, như một lực lượng chính trị và văn hóa đang phát triển, khác với bất cứ lực lượng nào đã đến trước đây.
Dòng người nhập cư lớn cuối cùng, vào cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, chủ yếu đến từ Đông và Nam Âu. Lần này, sự gia tăng đến từ khắp nơi trên thế giới, từ Ấn Độ, Jamaica đến Trung Quốc, Mexico và hơn thế nữa.
Ở tiểu bang California - nơi bà Harris lớn lên và hiện là đại diện cho bang này tại Thượng viện, khoảng một nửa số trẻ em đến từ các gia đình nhập cư. Trên toàn quốc, lần đầu tiên trong lịch sử nước này, người da trắng chiếm ít hơn 1/2 dân số dưới 16 tuổi, theo Viện Brookings. Hiện nay, hơn 1/4 người Mỹ trưởng thành là người nhập cư hoặc là những đứa trẻ được sinh ra tại Mỹ - con cái của những người nhập cư. Bà Harris thuộc lớp người lớn tuổi của thế hệ người Mỹ thứ hai có cha mẹ nhập cư từ những năm đầu đó. Nhưng gia đình bà là một phần của xu hướng lớn hơn có ý nghĩa rộng lớn đối với bản sắc của đất nước, biến một xã hội chủ yếu là trẻ em da trắng thành một xã hội đa chủng tộc.
