Phong tỏa hàng chục triệu người
Đợt bùng phát ở Trung Quốc đã lây lan nhanh hơn nhiều so với các đợt trước, với số ca mắc hằng ngày tăng vọt từ vài chục ca vào tháng 2 lên hơn 5.100 ca vào ngày 15.3, con số cao nhất kể từ đợt bùng phát đầu năm 2020 ở Vũ Hán. Dù số ca bệnh hằng ngày của Trung Quốc ở mức thấp hơn so với các quốc gia khác nhưng là dữ liệu đáng lo ngại với một quốc gia triển khai chính sách "zero COVID" nghiêm ngặt.
Đến 15.3, ca COVID-19 đã được ghi nhận ở 21 tỉnh thành của Trung Quốc, trong đó có cả Bắc Kinh và các đô thị lớn như Thượng Hải, Thâm Quyến. Cũng tính tới 15.3, 37 triệu người ở Trung Quốc trong tình trạng phong tỏa.
Các ca bệnh bắt đầu tăng vào đầu tháng 3 ở một số tỉnh trên khắp đất nước, bao gồm Sơn Đông ở phía đông, Quảng Đông ở phía nam và Cát Lâm ở phía đông bắc. Ngày 6.3, các chuyên gia đã cảnh báo tình hình "nghiêm trọng" ở một số nơi đồng thời bày tỏ tin tưởng Trung Quốc vẫn có khả năng kiểm soát tình hình, tờ Thời báo Hoàn Cầu thông tin.
Tỉnh Cát Lâm nhanh chóng trở thành một điểm nóng lớn với một cụm ca bệnh ở trường đại học. Hơn 4.000 ca COVID-19 được báo cáo ở tỉnh Cát Lâm trong ngày 15.3. Gần một nửa tổng số ca lây nhiễm trong đợt bùng phát hiện tại ở Trung Quốc từ tỉnh Cát Lâm và vẫn chưa tới đỉnh dịch, giới chức cảnh báo. Giới chức và truyền thông nhà nước Trung Quốc vẫn chưa rõ những đợt bùng phát bắt nguồn từ đâu.
Một số yếu tố - bao gồm số ca nhập cảnh và biến thể Omicron - làm trầm trọng thêm mức độ nghiêm trọng của đợt bùng phát trên toàn quốc, Thời báo Hoàn cầu dẫn lời ông Wu Zunyou, Trưởng nhóm dịch tễ học tại Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc.
Theo truyền thông nhà nước, một trong những lý do khiến ca bệnh lây lan quá nhanh và khó theo dõi là triệu chứng của Omicron nhẹ hơn, thời gian ủ bệnh ngắn hơn. Hiện nay biến thể có khả năng lây nhiễm cao Omicron đã thay thế Delta trở thành chủng chủ đạo, chiếm khoảng 80% ca COVID-19 ở Trung Quốc gần đây, ông Wu Zunyou cho hay. Các chuyên gia phát hiện cả BA.1 - chủng Omicron ban đầu - và biến thể tàng hình BA.2 của Omicron. BA.2 đã được phát hiện trong ổ dịch ở Cát Lâm, theo đài CCTV.
Có 5 thành phố đang phong tỏa ở các mức độ khác nhau. Cư dân ở thành phố Cát Lâm, Trường Xuân, Thâm Quyến và Đông Quan bị cấm rời khỏi khu dân cư, ngoại trừ người lao động thiết yếu và dịch vụ khẩn cấp. Mỗi gia đình được cử một người đi mua hàng tạp hóa sau 2-3 ngày. Thành phố thứ 5, Lan Phường, tỉnh Hà Bắc, cấm tất cả người dân rời khỏi nhà trừ những lý do khẩn cấp.
Tiến triển trong từ bỏ quyền sở hữu trí tuệ vaccine
Mỹ, Liên minh Châu Âu, Ấn Độ và Nam Phi đã đạt được đồng thuận về các yếu tố chính của việc từ bỏ quyền sở hữu trí tuệ với vaccine COVID-19, theo văn bản đề xuất mà Reuters có được. Các nguồn tin nắm rõ đàm phán mô tả văn bản này là một thỏa thuận dự kiến giữa 4 thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) và vẫn cần sự chấp thuận chính thức của các bên trước khi được coi là chính thức. Bất kỳ hiệp định nào cũng phải được 164 quốc gia thành viên của WTO chấp nhận thông qua.
Một số yếu tố của thỏa thuận đồng thuận, bao gồm cả thời gian của bất kỳ sự miễn trừ bằng sáng chế nào sẽ là 3 năm hay 5 năm, vẫn cần được hoàn thiện, theo văn bản. Văn bản sẽ chỉ áp dụng cho các bằng sáng chế vaccine COVID-19, tức phạm vi áp dụng hạn chế hơn nhiều so với một đề xuất từ bỏ rộng rãi của WTO mà Mỹ đã ủng hộ. Văn bản cho phép sử dụng "đối tượng được cấp bằng sáng chế cần thiết cho việc sản xuất và cung cấp vaccine COVID-19 mà không cần sự đồng ý của chủ sở hữu quyền này trong phạm vi cần thiết để giải quyết đại dịch COVID-19".
Theo văn bản này, quyền sở hữu trí tuệ cũng sẽ được miễn áp dụng cho các thành phần và quy trình cần thiết để sản xuất vaccine COVID-19, động thái nhằm cấp bí quyết quan trọng cho nhiều quốc gia chưa đủ kỹ thuật về vaccine, đặc biệt là vaccine mRNA.
Văn bản có một số quy định, bao gồm việc miễn trừ chỉ dành cho các nước thành viên WTO xuất khẩu ít hơn 10% tổng xuất khẩu liều vaccine COVID-19 toàn cầu trong năm 2021. Thỏa thuận dự kiến không bao gồm các phương pháp điều trị hoặc xét nghiệm COVID-19. Những hạn chế này có thể sẽ loại trừ Trung Quốc khỏi bất kỳ sự miễn trừ nào, một nguồn tin nắm rõ đàm phán cho hay.
