Tờ SCMP dẫn lời ông Fu Mengzi - Phó giám đốc Viện Quan hệ quốc tế đương đại Trung Quốc ở Bắc Kinh - nói rằng, kế hoạch xé bỏ Hiệp ước INF là một dấu hiệu cho thấy Washington đang chuẩn bị cho một cuộc chiến chiến lược dài hơi với Bắc Kinh.
"Sau khi rời INF, Mỹ dự kiến sẽ thúc đẩy một giai đoạn triển khai và phát triển quân sự mới" - ông Fu nói.
Ngoài tình trạng bất ổn do cuộc chiến thương mại gây ra, căng thẳng quân sự giữa Mỹ và Trung Quốc cũng có xu hướng gia tăng. Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 21.10 không trả lời yêu cầu bình luận về kế hoạch của Mỹ rời khỏi INF.
Tổng thống Donald Trump hôm 20.10 tuyên bố "có ý định rút Mỹ" khỏi Hiệp ước INF với cáo buộc "Nga không tôn trọng" thỏa thuận được ký kết vào năm 1987 giữa nhà lãnh đạo Liên Xô Mikhail Gorbachev và Tổng thống Mỹ Ronald Reagan.
Hiệp ước này cấm triển khai và thử toàn bộ các loại tên lửa tầm trung phóng từ trên mặt đất, với tầm bắn từ 500 đến 5.500km.
Trung Quốc không phải là một bên ký kết INF, do đó có thể triển khai tên lửa đạn đạo mà không bị hạn chế. Các tên lửa DF và HN của Trung Quốc có tầm bắn lên tới 15.000km, tức là có thể đặt toàn bộ nước Mỹ vào trong tầm bắn.
Ông Collin Koh - nhà nghiên cứu tại Trường nghiên cứu quốc tế S.Rajaratnam, Đại học Công nghệ Nanyang, Singapore - cho biết, kế hoạch của Tổng thống Donald Trump có thể là chất xúc tác khiến cả Nga và Trung Quốc đẩy nhanh các chương trình phát triển vũ khí của mình.
"Trung Quốc có khả năng phản ứng việc Mỹ rút khỏi INF bằng cách sử dụng nó là cái cớ cho việc tăng cường lực lượng quân sự" - ông Koh nhận định.
Trong khi đó, ông Liu Weidong - chuyên gia về các vấn đề Mỹ của Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc - cho rằng động thái của ông Donald Trump cho quân đội Mỹ tự do hơn trong việc phát triển và triển khai cả vũ khí thông thường lẫn vũ khí hạt nhân.
"Theo nghĩa rộng hơn, điều đó không chỉ gây nguy hiểm cho sự an nguy của Nga hay Trung Quốc mà cho cả thế giới" - ông Liu nói.
Tờ The New York Times hôm 20.10 cho biết, nếu Mỹ thực sự rời khỏi INF, nước này có thể triển khai một phiên bản tên lửa hành trình Tomahawk phóng từ mặt đất. Hiện Tomahawk mang đầu đạn thông thường mới được triển khai phóng từ các tàu ngầm, song các chuyên gia cho rằng tên lửa hành trình này cũng có thể mang đầu đạn hạt nhân.
Bà Beatrice Fihn, giám đốc điều hành Chiến dịch Quốc tế hủy bỏ vũ khí hạt nhân - chủ nhân giải Nobel hòa bình 2017, nói rằng "bằng cách xé toạc các hiệp ước hạt nhân, Tổng thống Donald Trump đang kéo Mỹ xuống con đường nghìn tỉ đô cho một cuộc chạy đua vũ khí hạt nhân mới".
