Ông Donald Trump công khai dọa đánh thuế thêm với hàng hóa Trung Quốc nếu cuộc gặp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình không diễn ra tại hội nghị G-20 ở Nhật Bản vào cuối tháng này. Nhà lãnh đạo Mỹ đồng thời hối thúc Bắc Kinh quay lại đàm phán dựa trên các điều khoản được đàm phán đạt được cho đến đầu năm nay.
"Với tôi ngay lúc này là giữ lại thỏa thuận. Và chúng tôi sẽ đạt được một thỏa thuận lớn với Trung Quốc hoặc sẽ không có thỏa thuận nào cả" - ông Donald Trump nói.
Dù vậy, theo SCMP, Trung Quốc vẫn "nín thinh" về cả cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo cũng như khả năng có các cuộc đàm phán trong tương lai. Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa xác nhận liệu có cuộc gặp giữa ông Donald Trump và ông Tập Cận Bình tại Osaka không.
Hồi đầu tuần này, hãng tin này cho hay, hai nhà lãnh đạo có thể có một bữa ăn tối chính thức, tương tự như khuôn khổ diễn ra bên lề hội nghị thượng đỉnh G-20 ở Argentina hồi tháng 12.2018.
Tại cuộc họp đó, Mỹ và Trung Quốc đã đạt được thỏa thuận tạm ngừng đối đầu thương mại và có hơn 5 tháng đàm phán song phương cho tới khi rơi vào bế tắc hồi đầu tháng 5 và Mỹ tăng gấp đôi thuế áp với 200 tỉ USD hàng Trung Quốc nhập khẩu lên 25%.
Shi Yinhong - chuyên gia quan hệ quốc tế từ Đại học Renmin Trung Quốc nhận định, Bắc Kinh kỳ vọng rất thấp trước hội nghị thượng đỉnh G-20 tại Nhật Bản bởi mức độ căng thẳng trong quan hệ song phương hiện nay.
Những đe dọa công khai của ông Donald Trump có thể đặt ông Tập Cận Bình "vào tình thế rất bất lợi" khi bất cứ thỏa thuận nào "có thể bị xem là yếu thế hoặc đầu hàng sức ép của Mỹ", ông Shi Yinhong.
Thay vào đó, hai bên có khả năng đạt được các thỏa thuận từng phần về các vấn đề nhỏ hơn như vấn đề trong quan hệ nhân dân với nhân dân và nới lỏng các hạn chế về thị thực, những điều này có thể giúp xây dựng bầu không khí thân thiện hơn để dọn đường cho đàm phán thực chất hơn trong tương lai.
Tuần trước, phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng nói rằng, Trung Quốc nhận thấy những trông đợi từ phía Mỹ về cuộc gặp giữa ông Donald Trump và ông Tập Cận Bình ở Osaka, nhưng Trung Quốc chưa có thông tin nào để công bố về vấn đề này.
Trong cuộc khẩu chiến giữa Bắc Kinh và Washington về đổ vỡ đàm phán thương mại, cả bai bên đều bày tỏ sự sẵn lòng đàm phán trong điều kiện thích hợp. Thứ trưởng Thương mại Trung Quốc Wang Shouwen phát biểu hồi đầu tháng 6 rằng, Trung Quốc luôn chân thành về đàm phán với Mỹ nhưng các cuộc đàm phán phải được tiến hành trên cơ sở tôn trọng lẫn nhau. Nếu không, đàm phán là vô nghĩa.
Phát biểu trong diễn đàn kinh tế ở Nga hồi tuần trước, ông Tập Cận Bình cũng nói rằng, ông không muốn chứng kiến sự xa cách giữa Mỹ và Trung Quốc đồng thời bày tỏ tin tưởng "người bạn" Trump của ông cũng không muốn như vậy.
"Lập trường của ông Donald Trump về khả năng ông khó có bất kỳ nhượng bộ nào là rất rõ ràng. Vì vậy, Trung Quốc nên thận trọng khi sắp xếp một cuộc gặp song phương với ông ấy" - Liu Weidong - chuyên gia về quan hệ Mỹ - Trung Quốc tại Học viện khoa học xã hội Trung Quốc nhận định.
Theo chuyên gia này, ông Tập Cận Bình và ông Donald Trump có thể đạt được một số thỏa thuận "ngừng chiến" như hai bên đã đạt được tại Buenos Aires để kiềm chế leo thang thêm nữa.
