SCMP đưa tin, ngày 28.1, Trung Quốc phát hành sách trắng thứ năm về chương trình không gian, phác thảo các dự án quan trọng và mục tiêu phát triển công nghệ trong 5 năm tới trong bối cảnh cuộc chạy đua với Mỹ đang diễn ra nhanh chóng.
Theo sách trắng về chương trình không gian, Trung Quốc sẽ thực hiện các thử nghiệm để xác nhận những công nghệ mới như tự quản lý thông minh của tàu vũ trụ, phương tiện mở rộng sứ mệnh không gian, dọn dẹp rác vũ trụ, động cơ đẩy, dịch vụ trên quỹ đạo và bảo trì tàu vũ trụ.
Nhiều khả năng trong số này cũng đang được Mỹ và Châu Âu theo đuổi.
Sách trắng liệt kê việc làm sạch các mảnh vỡ không gian là một trong những trọng tâm, bên cạnh du lịch vũ trụ, dịch vụ thử nghiệm và dược phẩm sinh học không gian, nhấn mạnh rằng Trung Quốc có kế hoạch tăng tốc sự tham gia của khu vực tư nhân vào không gian vũ trụ.
Cục Vũ trụ Quốc gia Trung Quốc sẽ chuyển giao nhiều công nghệ hàng không vũ trụ hơn cho các công ty hoạt động trong lĩnh vực liên lạc, điều hướng và viễn thám, nhằm phát triển “các hình thức kinh tế không gian mới” - Phó Giám đốc Wu Yanhua cho biết.

Các dự án lớn trong 5 năm tới bao gồm hoàn thành trạm vũ trụ Thiên Cung (Tiangong) của Trung Quốc và hệ thống quan sát Trái đất có độ phân giải cao; nhiều cuộc đổ bộ lên Mặt trăng để tạo nền tảng cho một trạm nghiên cứu và khoa học ở đó; một hệ thống phòng thủ gần Trái đất chống lại các tiểu hành tinh; thám hiểm không gian sâu và phát triển tên lửa đẩy hạng nặng.
Ông Wu cũng cam kết rằng, Trung Quốc sẽ cởi mở hơn khi làm việc với các đối tác quốc tế "ở cấp độ cao hơn và các dự án lớn hơn".
“Ví dụ, Trung Quốc và Nga sẽ cùng khởi động kế hoạch trạm nghiên cứu khoa học mặt trăng quốc tế - đây là một dự án hợp tác khoa học quốc tế dài hạn lớn. Chúng tôi hoan nghênh sự tham gia của tất cả các quốc gia quan tâm, các tổ chức quốc tế, các nhà khoa học và kỹ sư” - ông Wu nói.
Trong bối cảnh thế giới đang lo ngại về các mảnh vỡ không gian của cả Nga và Mỹ, Trung Quốc đã phóng một số vệ tinh "người nhặt rác" được trang bị cánh tay robot có khả năng thu và loại bỏ các mảnh vỡ không gian để chúng sẽ bốc cháy khi đi vào bầu khí quyển của Trái đất.
Khả năng loại bỏ rác vũ trụ của Trung Quốc thu hút sự chú ý của các nhà quan sát Mỹ, sau khi công ty giám sát không gian thương mại ExoAnalytic Solutions cho biết vệ tinh Thực tiễn 21 (Shijian-21) của Trung Quốc biến mất khỏi quỹ đạo thông thường vào ngày 22.1.
Vệ tinh Thực tiễn 21 bay lên không gian vào ngày 24.10.2021 nhờ tên lửa Trường Chinh 3B. Vệ tinh này được thiết kế để thử nghiệm và xác minh những công nghệ giảm thiểu rác vũ trụ.

Báo cáo của ExoAnalytic Solutions cho hay, Thực tiễn 21 dường như đã kéo một vệ tinh dẫn đường Bắc Đẩu bị trục trặc ra khỏi quỹ đạo không đồng bộ, tới nghĩa địa dành cho các vệ tinh chết. Các nhà chức trách vũ trụ Trung Quốc không trả lời báo cáo.
Các vệ tinh của Trung Quốc và Mỹ trước đó được cho là đã chơi trò “mèo vờn chuột” trong không gian vì Shijian-20, vệ tinh liên lạc tiên tiến và nặng nhất của Trung Quốc, được cho là đã “nhanh chóng” di chuyển ra xa khi bị vệ tinh giám sát không gian của Mỹ tiếp cận song song vào tháng 7 năm ngoái.
Dự kiến các vụ phóng của Trung Quốc trong năm tới bao gồm các module phòng thí nghiệm vũ trụ Vấn Thiên (Wentian) và Mộng Thiên (Mengtian), kính viễn vọng Tầm Thiên (Xuntian), một tàu vũ trụ Thần Châu (Shenzhou) có người lái và một tàu vũ trụ chở hàng Thiên Châu (Tianzhou).
Trạm vũ trụ Thiên Cung cũng dự kiến sẽ hoàn thành xây dựng và đi vào hoạt động hoàn chỉnh.