Tổng thống Mỹ Donald Trump bày tỏ hy vọng có thể đạt được tiến bộ với Iran hôm 4.6 sau khi Tehran trả tự do một cựu quân nhân hải quân Mỹ và Washington trả tự do cho 2 người Iran.
Michael White - bị nhiễm COVID-19 khi ở Iran - đã bay trên máy bay quân sự Thụy Sĩ tới Zurich - nơi ông được một quan chức cấp cao của Mỹ đón.
"Tôi may mắn thông báo rằng cơn ác mộng đã qua và con trai tôi đã an toàn trên đường về nhà" - AFP dẫn lời bà Joanne White, mẹ của Michael White nói trong một tuyên bố.
Tổng thống Donald Trump cho biết ông đã nói chuyện với White qua điện thoại và bày tỏ sự cảm kích hiếm có đối với Iran, đồng thời thể hiện niềm tin vào khả năng có được một thỏa thuận hạt nhân mới với Iran sau lần trao trả tù nhân này. "Cảm ơn Iran, một thỏa thuận mới là có thể" - ông Donald Trump viết trên Twitter.
Một ngày trước đó, nhà khoa học Iran Cyrus Asgari - bị bắt năm 2016 khi tới Mỹ - cũng đã được trở về Iran.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo cho biết chính quyền Iran đã có có tinh thần "xây dựng" trong việc trả tự do cho White, đồng thời kêu gọi thả ba công dân Mỹ khác - tất cả là người gốc Iran - đang bị giam giữ.
White - người đã phục vụ 13 năm trong Hải quân Mỹ - bị bắt vào tháng 7.2018 tại thành phố Mashhad phía đông bắc Iran sau khi đến thăm một người phụ nữ mà anh ta nói đã gặp trên mạng.
Vào năm sau đó, White bị kết án ít nhất 10 năm tù với cáo buộc xúc phạm lãnh đạo tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei và đăng các bài phát biểu chống chế độ trên mạng xã hội.
Vào tháng 3 năm nay, khi Iran đang bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch COVID-19, White đã được trao lại cho Thụy Sĩ - nước đóng vai trò là quốc gia thay mặt của Mỹ ở Iran, do Iran vào Mỹ không có quan hệ ngoại giao chính thức nào kể từ năm 1980.
Căng thẳng đã tăng vọt trong những tháng gần đây khi Tổng thống Donald Trump theo đuổi chiến dịch "áp lực tối đa" với Iran, áp đặt các lệnh trừng phạt sâu rộng và vào tháng 1 đã ra lệnh tấn công bằng máy bay không người lái giết chết Qasem Soleimani - một vị tướng hàng đầu của Iran.
Các nhà quan sát xem việc trao đổi tù nhân giữa Mỹ và Iran là một cách hiếm hoi để bắt đầu đối thoại giữa hai nước, mặc dù ít người mong đợi bất kỳ bước tiến đáng kể nào trước cuộc bầu cử Mỹ vào tháng 11.
Mẹ của White đã cảm ơn cả chính phủ Mỹ và Thụy Sĩ về việc đưa con bà trở về. Bà cũng gửi lời cảm ơn Bill Richardson, cựu đại sứ và thống đốc Mỹ của Đảng Dân chủ.
Richardson nói rằng ông đã gặp các quan chức cấp cao của Iran, trong đó có cả Ngoại trưởng Iran Javad Zarif để sắp xếp việc thả White.
Ông cho biết cách tiếp cận của ông dựa vào "quan hệ và tôn trọng cá nhân".
"Các cuộc đàm phán rất phức tạp, đặc biệt là do căng thẳng giữa Mỹ và Iran trong những tháng gần đây" - ông Richardson nói.
