Hồ dần biến mất
Những chuyến phà từng đưa đón khách du lịch đến và đi từ những hòn đảo nhỏ ở hồ Urmia của Iran đã bị gỉ sét, không thể di chuyển, trên khu vực đang nhanh chóng trở thành một đồng bằng muối. Chỉ hai thập kỷ trước, Urmia là hồ lớn nhất Trung Đông, là một trung tâm du lịch thịnh vượng với nhiều khách sạn và nhà hàng.
Ahad Ahmed, một nhà báo ở thị trấn cảng Sharafkhaneh trước đây cho CNN biết: "Mọi người đến đây để bơi lội và sử dụng bùn để trị liệu. Họ sẽ ở lại đây ít nhất vài ngày".
Sự cạn kiệt của hồ Urmia diễn ra nhanh chóng. Nó đã giảm hơn một nửa diện tích - từ 5.400km2 vào những năm 1990 xuống chỉ còn 2.500km2 ngày nay - theo Cục Bảo vệ Môi trường Tây Azerbaijan - một trong những tỉnh của Iran nơi hồ toạ lạc. Hiện có những lo ngại rằng nó sẽ biến mất hoàn toàn.
Những vấn đề như vậy đã trở nên quen thuộc ở nhiều vùng của Trung Đông - nơi nước đang cạn kiệt. Khu vực này đã chứng kiến hạn hán dai dẳng và nhiệt độ cao, nắng nóng đến mức chúng hầu như không phù hợp cho cuộc sống của con người. Thêm vào đó, biến đổi khí hậu dẫn đến việc quản lý và sử dụng quá mức nước, và những dự báo về tương lai của nước ở đây thật nghiệt ngã.
Một số quốc gia Trung Đông, bao gồm Iran, Iraq và Jordan, đang bơm một lượng lớn nước từ lòng đất để tưới tiêu khi họ tìm cách cải thiện khả năng tự cung cấp lương thực - Charles Iceland, giám đốc toàn cầu về nước tại Viện Tài nguyên Thế giới (WRI), nói với CNN. Tuy nhiên, điều đó đang xảy ra khi những nước này bị giảm lượng mưa, khiến người dân sử dụng nhiều nước hơn lượng nước có sẵn thông thường khi có mưa.
Điều này cũng đang diễn ra ở Iran, nơi có mạng lưới đập rộng lớn phục vụ ngành nông nghiệp chiếm khoảng 90% lượng nước mà nước này sử dụng.
"Cả lượng mưa giảm và nhu cầu ngày càng tăng ở các nước này đang khiến nhiều sông, hồ và vùng đất ngập nước khô cạn" - Iceland nói.
Hậu quả của việc nước trở nên khan hiếm còn nghiêm trọng hơn: Các khu vực có thể trở nên không thể sống được; căng thẳng về cách chia sẻ và quản lý tài nguyên nước như sông và hồ có thể trở nên tồi tệ hơn; nhiều bạo lực chính trị có thể nổ ra.
Ở Iran, hồ Urmia đã bị thu hẹp phần lớn do có quá nhiều người khai thác, và một số đập được xây dựng trên lưu vực hồ chủ yếu để tưới tiêu đã làm giảm lượng nước chảy vào hồ.
Thảm họa về nước của Iran đã trở thành một vấn đề nguy hiểm. Trong 1 tuần của tháng 7, ít nhất 3 người biểu tình thiệt mạng trong các cuộc đụng độ với nhân viên an ninh. Những người này biểu tình phản đối việc thiếu nước ở tây nam Iran.
Theo dự báo thời tiết của cơ quan khí tượng Iran, quốc gia này đang trải qua thời kỳ khô hạn nhất trong 5 thập kỷ.
Mùa đông của Trung Đông được dự báo sẽ khô hơn khi thế giới ấm lên, và trong khi mùa hè sẽ ẩm ướt hơn, nhiệt độ dự kiến sẽ bù đắp lượng nước, theo dự báo mới nhất của các nhà khoa học được Ủy ban liên chính phủ về khí hậu của Liên Hợp Quốc công bố vào đầu tháng này.
Mansour Almazroui, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Biến đổi Khí hậu tại Đại học King Abdulaziz của Saudi Arabia, nói với CNN: “Vấn đề là, với sự gia tăng nhiệt độ tổng thể, bất cứ lượng mưa nào đến cũng sẽ bốc hơi vì trời quá nóng. Ngoài ra, những trận mưa này không nhất thiết sẽ là mưa bình thường. Sẽ có lượng mưa cực lớn, có nghĩa là những trận lũ lụt như lũ lụt ở Trung Quốc, Đức, Bỉ, những trận lũ này sẽ là một vấn đề lớn đối với Trung Đông. Đây thực sự là một vấn đề lớn về biến đổi khí hậu".
Một nghiên cứu của Bộ Năng lượng Iran cho thấy sự cạn kiệt của hồ có hơn 30% là do biến đổi khí hậu.
Những thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến lượng nước sẵn có mà còn ảnh hưởng đến chất lượng.
Hồ Urmia có tính siêu kiềm, có nghĩa là nó rất mặn. Khi nó bị thu hẹp, nồng độ muối tăng lên và trở nên cực đoan, việc sử dụng nước hồ để tưới tiêu sẽ gây hại cho mùa màng của nông dân.
Kiomars Poujebeli, người trồng cà chua, hoa hướng dương, củ cải đường, cà tím và quả óc chó gần hồ Urmia, nói: "Nước mặn là một thảm họa. Ngày đất sẽ trở nên xơ xác không còn xa nữa".
Quen với lối sống ít nước
Ở Jordan, một trong những quốc gia căng thẳng về nước nhất trên thế giới, người dân đã quen với việc sống với rất ít nước.
Một nghiên cứu được công bố trên Kỷ yếu của Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia cho thấy người Jordan sẽ phải giảm một nửa lượng nước sử dụng bình quân đầu người vào cuối thế kỷ này. Hầu hết những người Jordan có thu nhập thấp hơn sẽ sống với 40 lít nước mỗi ngày, cho tất cả các nhu cầu của họ - chẳng hạn như uống, tắm, giặt quần áo và rửa bát đĩa. Người Mỹ trung bình ngày nay sử dụng khoảng 10 lần lượng nước này.
Daniel Rosenfeld, giáo sư thuộc Chương trình Khoa học Khí quyển tại Đại học Hebrew của Jerusalem, cho biết tại nhiều gia đình ở Jordan, nước không nhất thiết phải có hàng ngày.
“Jordan hiện thiếu nước nghiêm trọng - nước được cấp đến các hộ gia đình ở Jordan 1 hoặc 2 lần một tuần, ngay cả ở thủ đô Amman" - ông Rosenfeld nói.
Các nghiên cứu cho thấy mực nước ngầm ở các vùng của Jordan đang giảm hơn 1 mét mỗi năm và làn sóng người tị nạn từ nhiều quốc gia trong khu vực đã gây thêm áp lực lên nguồn tài nguyên vốn đã căng thẳng này.
Tổng thư ký Cơ quan Nước Jordan, Bashar Batayneh, nói với CNN rằng Jordan cần thêm nguồn tài trợ từ phần còn lại của thế giới để giải quyết nhu cầu sử dụng nước ngày càng tăng.
