Thiên thạch rơi xuống Trái đất khoảng 66 triệu năm trước ở khu vực Mexico ngày nay được xem là nguyên nhân hủy diệt khủng long và phần lớn các loài sinh vật biển và đất liền. Tuy nhiên, một nghiên cứu công bố ngày 29.6 phát hiện ra 6 nhóm khủng long chính đã dần tuyệt chủng trong 10 triệu năm trước khi thiên thạch va chạm Trái đất.
Sự kiện va chạm gây sóng thần cao hàng km, gây cháy dữ dội và tạo ra đám mây bụi và lưu huỳnh dày đặc che khuất cả Mặt trời chỉ đơn thuần là cú giáng quyết định vào số phận loài khủng long.
Fabien Condamine, nhà khoa học nghiên cứu tại Đại học Montpellier ở Pháp, đồng tác giả nghiên cứu mới, chia sẻ với Insider: “Thiên thạch được coi là một đòn ân sủng (Coup de grâce) với khủng long".
Condamine và các cộng sự cho rằng, thời kỳ nguội lạnh toàn cầu có thể đã góp phần làm giảm tổng số loài khủng long, khiến sinh vật tiền sử này không thể hồi phục lại sau vụ va chạm thiên thạch.
"Nhiều nhà cổ sinh vật học cho rằng khủng long có thể tiếp tục sống nếu tiểu hành tinh không va vào Trái đất. Nghiên cứu của chúng tôi mang lại thông tin mới cho câu hỏi này và có vẻ như khủng long đã không ở trong tình trạng tốt trước khi va chạm" - Condamine nói.
Các nhà khoa học trong nghiên cứu mới đã xem xét 1.600 hóa thạch từ 247 loài khủng long sống trong cuối kỷ Phấn trắng - khoảng 100 triệu đến 66 triệu năm trước. Những loài này có khủng long ăn thịt hai chân như khủng long bạo chúa, khủng long ba sừng và khủng long mỏ vịt.
Nhóm nghiên cứu phân khủng long thành 3 họ lớn sau đó phân tích sự đa dạng của các loài trong những họ này thay đổi như thế nào theo thời gian. Kết quả cho thấy ở cả 6 họ, số lượng loài bắt đầu giảm dần cách đây 76 triệu năm, trước tác động của vụ va chạm thiên thạch.
Vào cuối kỷ Phấn trắng, Trái đất bắt đầu lạnh đi: Bắt đầu từ 80 triệu năm trước, nhiệt độ toàn cầu giảm khoảng 7 độ C.
Nhà nghiên cứu Condamine cho rằng, khủng long dựa vào nhiệt độ của môi trường để điều chỉnh thân nhiệt và sự thay đổi khí hậu có thể đóng vai trò trong tỉ lệ tuyệt chủng của chúng.
"Thời kỳ ấm áp tạo điều kiện cho sự đa dạng hóa của khủng long trong khi thời kỳ lạnh hơn khiến tuyệt chủng gia tăng" - các tác giả nghiên cứu lưu ý.
Lời giải thích khác cho việc giảm số lượng khủng long là sự thay đổi số lượng các loài ăn cỏ trong hệ sinh thái. Hadrosaurs hoặc loài ăn cỏ mỏ vịt, dường như thống trị từ 76 triệu đến 66 triệu năm trước, cạnh tranh với những đồng loại ăn lá của chúng như chi khủng long ba sừng và chi khủng long bọc giáp. Điều đó góp phần vào sự suy giảm của những động vật ăn cỏ khác.
