Thượng viện Mỹ đánh bại nỗ lực ngăn chặn chính quyền Tổng thống Donald Trump bán 23 tỉ USD vũ khí tiên tiến cho UAE.
Theo Reuters, hai cuộc bỏ phiếu ở Thượng viện Mỹ hôm 9.12 đã đánh bại nỗ lực ngăn chặn việc bán máy bay chiến đấu tiên tiến F-35 và máy bay không người lái Reaper cho Các Tiểu vương quốc Arab thống nhất UAE.
Trước đó, Tổng thống Donald Trump chính thức đưa ra lời đe dọa phủ quyết các nỗ lực ở Quốc hội nhằm ngăn chặn kế hoạch bán vũ khí vốn gắn liền với việc UAE bình thường hóa quan hệ với Israel theo "Hiệp định Abraham".
Lãnh đạo đảng Cộng hòa tại Thượng viện Mitch McConnell cho biết, các nghị quyết tìm cách ngăn chặn việc bán vũ khí đã không đạt được 2/3 sự ủng hộ cần thiết.
Những người ủng hộ thương vụ này mô tả UAE là một đối tác quan trọng của Mỹ ở Trung Đông. Những người phản đối chỉ trích UAE vì đã tham gia vào cuộc chiến ở Yemen, một cuộc xung đột được Liên Hợp Quốc mô tả là một trong những thảm họa nhân đạo tồi tệ nhất thế giới.
Chính quyền Tổng thống Donald Trump trình bày trước Quốc hội vào ngày 10.11 rằng họ đã chấp thuận bán cho UAE vũ khí do General Atomics, Lockheed Martin Corp và Raytheon Technologies Corp sản xuất.
Thỏa thuận bao gồm lô tiêm kích F-35 tiên tiến nhất thế giới, hơn 14.000 bom và đạn dược; cùng số lượng máy bay không người lái lớn thứ 2 của Mỹ bán cho một quốc gia.
Nhà Trắng cho biết việc mua bán này hỗ trợ trực tiếp cho chính sách đối ngoại của Mỹ và các mục tiêu an ninh quốc gia bằng cách “cho phép UAE ngăn chặn các hành vi và mối đe dọa ngày càng tăng của Iran” sau thỏa thuận gần đây với Israel.
Nguy cơ phủ quyết đã được tính đến. Luật pháp Mỹ yêu cầu Quốc hội xem xét các giao dịch vũ khí lớn và cho phép các thượng nghị sĩ bỏ phiếu về các nghị quyết phản đối.
Nhưng để làm được điều đó, các nghị quyết cần phải được thông qua tại Thượng viện do đảng Cộng hòa lãnh đạo và Hạ viện do đảng Dân chủ nắm quyền, đồng thời được 2/3 đa số phiếu trong cả hai viện.
Thượng nghị sĩ Chris Murphy, một nhà phê bình hàng đầu về thương vụ bán vũ khí, cho biết trên Twitter rằng, động thái của chính quyền Tổng thống Donald Trump đẩy nhanh thương vụ mà không cho Quốc hội thời gian để xem xét, được thiết kế để "trói tay" Tổng thống đắc cử Joe Biden.
Hai nghị quyết tìm cách ngăn chặn việc bán máy bay không người lái F-35 và Reaper, đã thất bại với số phiếu 47-49 và 46-50. Tất cả trừ hai thành viên Dân chủ đã bỏ phiếu để chặn thỏa thuận. Một thành viên Cộng hòa đã "phản bội" để bỏ phiếu chống lại việc mua bán.
Ông Joe Biden được cho là đã thắng trong cuộc bầu cử ngày 3.11 và dự kiến sẽ xem xét lại thương vụ bán vũ khí cho UAE. Hạ viện, do đảng Dân chủ kiểm soát, có khả năng sẽ bỏ phiếu thông qua các nghị quyết.
Thượng nghị sĩ Bob Menendez, một thành viên Dân chủ, người đã buộc phải bỏ phiếu tại Thượng viện, cho rằng việc Mỹ bán vũ khí ở mức độ này - mà không có chiến lược rộng lớn hơn ở Trung Đông - có nguy cơ bắt đầu một cuộc chạy đua vũ trang mới ở một khu vực bất ổn. “Nếu chúng ta thực sự muốn nói về việc chống lại Iran, chúng ta cần một chiến lược ngoại giao toàn diện" - ông Menendez nói.
Sau khi thương vụ được thực hiện, UAE sẽ trở thành quốc gia Arab đầu tiên sở hữu F-35.
