Thăm một cơ sở quân sự Israel

đỗ trung lai |

Trong kế hoạch của Bộ Ngoại giao Israel, vốn không có chuyến thăm một cơ sở quân sự nào của các bạn cả. Lẽ ra, buổi sáng chủ nhật ấy, chúng tôi gặp các thực tập sinh Việt Nam tại Trung tâm đào tạo Agostudies rồi lại gặp các thực tập sinh Việt Nam ở kibbutz Beit-Oren, tất cả đều là thực tập sinh về nông nghiệp. 

Nhưng đúng hôm chúng tôi bay đến vùng này, thì ở phía Bắc Israel xảy ra một đám cháy rừng dữ dội.  Thế là, thay vì đi xem người Israel đang dạy các thực tập sinh Việt Nam làm ruộng thế nào, chúng tôi được đưa đến Bảo tàng Tăng - Thiết giáp của quân đội Israel.

1. Bảo tàng này nằm trên một quả đồi thấp, vốn xưa là một đồn lũy của Jordan. Đứng ở bảo tàng, có thể nhìn thấy cả một vùng rộng lớn, trập trùng đồi lũng, xạ giới rất rộng.

Đầu tiên, chúng tôi xem các loại xe tăng, xe bọc thép và pháo tự hành của quân đội Israel. Có một chiếc xe tăng 18 tấn do Pháp sản xuất từ nửa đầu thế kỷ 20. Dưới lớp sơn đã bong ra, có cả những dòng chữ Đức. Hóa ra, người Đức đã từng cướp nó từ tay người Pháp, rồi trong những năm 40, 50 của thế kỷ trước, lại bán nó cho người Israel.

Nữ thiếu úy Israel, người hướng dẫn của bảo tàng, hỏi tôi rằng: “Thưa đại tá! Có người khách tham quan, đọc dòng chữ Đức này, đã bực mình chất vấn, người Do Thái từng bị người Đức giết nhiều như thế, sao lại còn đi dùng, đi bày xe tăng Đức? Tôi sẽ trả lời sao đây?”. “Thiếu úy cứ bảo họ rằng, bản thân vũ khí vốn không có tội. Chỉ người sử dụng chúng là có tội hay không mà thôi. Vả lại, không có kẻ thù hay đồng minh vĩnh viễn mà! Loài người xưa nay vẫn thế” - tôi trả lời.

Cô ấy nở nụ cười xinh như một bông hồng Địa Trung Hải. Rồi hai chúng tôi trèo lên một chiếc xe tăng hoàn toàn do Israel sản xuất. Đó là loại xe tăng Mercava, nặng 33 tấn, seri 2004, hiện vẫn đang được trang bị cho quân đội Israel (hiện nó đã được cải tiến thành Mercava III,  Mercava IV và là một trong những loại xe tăng được thiết kế tốt nhất thế giới).

Ở hai vai của nó, có hai hộp điện tử, chắc là toàn những “cảm biến” với “mắt thần” hoặc “dẫn đường” gì đó, để có thể chỉ dẫn cho xe tăng vận động và bắn chuẩn cả ngày lẫn đêm. Khi vào xem phim bộ đội Tăng - Thiết giáp Israel tập trận, có thể thấy các pháo thủ, xạ thủ súng máy, bám mục tiêu rõ như thế nào qua màn hình để khi đạn được bắn ra, là mục tiêu bị tiêu diệt. Xe tăng bây giờ không cần nặng lắm, các phẩm chất cần hơn, là tính cơ động/khả năng phản ứng nhanh; uy lực và tính chính xác (tức là tính hiệu quả của hỏa lực) cùng với khả năng tự bảo vệ của nó.

Vỏ thép tốt thì đúng là có thể tăng cường khả năng tự bảo vệ nhưng lại làm xe quá nặng, ảnh hưởng tới tính cơ động và tốn nhiên liệu. Trong khi đó, sự vượt trội khi cơ động và hiệu quả công kích lại càng tăng cường khả năng sống sót một cách chủ động hơn. Mercava có cả hai phẩm chất ấy. Những tấm giáp bảo vệ thân xe, tháp pháo và xích sắt cũng được thiết kế rất tốt. Xe tăng mà đứt xích thì chỉ còn là một cái lô cốt! Ở đây có bày cả những chiếc T54, T62 của Liên Xô cũ mà Israel thu được trong các cuộc chiến với người Arab.

Nhưng nhiều khả năng gây xúc động nhất, lại là Bức tường Tưởng nhớ, Phòng Tưởng niệm và Tháp Nước mắt.

2. Bức tường Tưởng nhớ, bằng đá, dài gần 50 mét, cao hơn 3 mét, trên đó khắc tên tất cả các sĩ quan và binh lính Tăng - Thiết giáp Israel đã bỏ mình trong tất cả các cuộc chiến từ khi lập nước (1948) đến lúc dựng tường (4.960 người). “Chúng tôi không đề cấp bậc của họ - mọi người, sau khi bỏ mình, là bình đẳng” - nữ thiếu úy nói. Dưới chân tường là hài cốt của hơn 2.200 sĩ quan, binh lính có tên trên bức tường ấy. Thế là còn hơn 2 nghìn người, dù có tên trên tường nhưng vẫn không tìm ra hài cốt! Khi đến bên bức tường, nữ thiếu úy từ từ gỡ chiếc mũ sĩ quan cài dưới cầu vai, đội theo đúng điều lệnh, sau đó mới thuyết minh. Cô ấy bảo, phải có lòng thành kính và thái độ nghiêm trang khi đến bên bức tường này.

Phòng Tưởng niệm là một căn phòng nhỏ và tối. Trong ánh nến chập chờn, trên các màn hình thay nhau phát sáng, ở nhiều vị trí khác nhau, lần lượt hiện lên chân dung những người có tên trên bức tường ngoài kia. Và, từ loa máy, chầm chậm, buồn bã, rõ ràng, đủ nghe, lời phát thanh viên, xướng rõ tên họ, quê quán, ngày sinh, ngày mất của người đã khuất. Những bức chân dung ấy, nếu quân đội Israel có sẵn thì thôi. Nếu không, họ thông báo để thân nhân người ngã xuống cung cấp. Chẳng thế mà, những người trong ảnh, có người mặc quân phục, lại có người mặc như dân thường. Thậm chí, có người còn là trẻ con - thân nhân họ chỉ có thể trao cho bảo tàng những bức ảnh như vậy mà thôi! Bên cạnh đó là một màn hình vi tính - ai muốn tra cứu hay nhìn lại người thân, chỉ cần nhập liệu rồi nhấp chuột, hình hài và thông tin cần tìm sẽ hiện ra lập tức.

Cô thiếu úy hướng dẫn, theo yêu cầu của chúng tôi, lập tức tìm ngay ra chú ruột cô, một người lính tăng Israel đã ra đi từ cuộc chiến 1987, ở Li Băng.

Tháp Nước mắt, khi bước vào, theo phản xạ tự nhiên, người ta phải nhìn ngay xuống chân mình vì sàn tháp được làm bằng kính (nhưng hãy yên tâm, nó được làm bằng kính chịu lực). Dưới lớp kính là một bể nước. Nước bốc hơi tụ trên kính, nhỏ giọt xuống bể, như những giọt nước mắt xót xa đang thánh thót, buồn thương! Rồi khi nhìn lên cao, thấy bốn bên, nước rỉ đều đều theo những bức tường thép hoen gỉ - đỏ, đen, vàng pha lẫn - màu của thời gian. Nước mắt nhớ thương chảy mãi theo thời gian ra kính, đều đều rơi xuống bể, phát ra những âm thanh bất tận, âm thầm. Nhìn lên hết tường thì thấy bầu trời tròn xoe, vừa lấy ánh sáng vào phòng, vừa tượng hình một tháp xe tăng mở nắp - rất giàu ý nghĩa!

3. Không chỉ ở đây mà ở tất cả các bảo tàng và nơi trưng bày tôi đã đi qua: Tháp Bảo tàng David, Đài tưởng niệm các anh hùng Do Thái Yad Vashem, Bảo tàng Israel, Bảo tàng Yishus ở Jerusalem; Bảo tàng Do Thái Diaspora ở Ten Aviv; hay Khu di tích pháo đài Masada ở Biển Chết; Di tích thành cổ Ceasaria gần Ten Aviv..., tôi đều thấy tính hiệu quả cao của chúng. Nguyên tắc chung là: “Thông tin tối đa trên số hiện vật tối thiểu”. Họ không ham bày nhiều, nhưng khai thác tối đa thông tin từ hiện vật đặc trưng hoặc hiện vật “có vậy”, theo nhiều hướng, làm sao để có thể tác động được cả vào ngũ quan, từ đó mà tác động vào nhận thức và tình cảm người ta. Họ đã thông minh lại chịu nghĩ.

Quân đội Israel mạnh ở chất lượng huấn luyện binh sĩ và đào tạo các chuyên gia xử lý tình huống. Họ có nhiều hệ thống vũ khí kỹ thuật cao, đặc biệt là những hệ thống điều khiển tự động - điện tử - viễn thông. Họ nhập khẩu nhiều vũ khí Mỹ nhưng cải tiến thêm để tăng tính ưu việt. Họ cũng tự sản xuất rồi xuất khẩu vũ khí - trang bị quân sự và an ninh. Israel rất giỏi chế tạo các loại vũ khí đặc chủng - đặc hiệu hàng đầu thế giới. “Bức tường”, hay “Hàng rào” an ninh điện tử Israel cũng đã được xuất đi nhiều nước.

Ở Israel, mọi thanh niên nam nữ (trừ những người Do Thái Arab, những người đã được xác định là “Theo chủ nghĩa hòa bình”, những người không có khả năng nhập ngũ vì khuyết tật, những người đàn ông và đàn bà sống cả đời trong nhà thờ), cứ đến 18 tuổi là đều phải thực hiện nghĩa vụ quân sự. Hết trung học, chưa đi làm, chưa đi học lên cao gì cả, cứ đi lính (3 năm với nam và 2 năm với nữ), về rồi tính. Sau đó, họ vẫn là quân dự bị cho đến tuổi 40 và phải phục vụ vài tuần trong quân ngũ mỗi năm, cho “đỡ quên” kỹ năng chiến đấu. Ai muốn phục vụ quân đội lâu dài thì học thành sĩ quan.

Về cơ cấu dân số, theo Văn phòng Thống kê trung ương Israel, trong số 6,9 triệu người Israel (đầu năm 2005), 77,2% là người Do Thái, 18,5% là người Arab và 4,3% là "những nhóm người khác".

Trong số 77,2% người Do Thái nói trên, 68% được sinh ra ở Israel, đa số là thế hệ thứ hai và thứ ba. Số còn lại là từ Âu  - Mỹ về (22%) và 10% về từ Á - Phi - Arab.

Israel còn hợp đồng sản xuất cả những thiết bị điều khiển tối tân cho quân đội Mỹ, ví dụ như bộ điều khiển tên lửa Tomahawk.

Họ nói, sắp tới, trên vai mỗi người lính bộ binh Israel sẽ có một máy bay trinh sát không người lái chỉ nặng có 400 gam. Nó giúp người lính trinh sát được toàn bộ khu vực mình đảm nhiệm, để phát hiện và tiêu diệt, phối hợp hoặc chỉ điểm tiêu diệt mục tiêu.

Trước khi ra về, tôi hỏi: “Trong quân đội Israel, khi gặp cấp trên thì chào thế nào?”. Nữ thiếu úy cười, rồi đưa tay lên ngang tai chào tôi. Tôi bảo: “Chào thế không được, phải dứt khoát hơn, mạnh mẽ hơn”. Rồi tôi dập gót giầy, chào cô ấy theo điều lệnh quân đội Việt Nam. Cô lại cười: “Em là con gái, phải chào dịu dàng hơn chứ”. Thì ra, con gái ở đâu cũng vậy, lúc nào cũng giàu nữ tính.

Trong những căn nhà mới xây bây giờ, nhất là trong các cao ốc, đều có boong-ke chống tên lửa, cửa thép dày và chắc, bị công kích thì chạy vào đó.

Rõ ràng là, dù giỏi làm kinh tế, nhưng người Israel rất chú trọng đến quốc phòng. Hai cuốn sách “Những năm tháng không thể nào quên” và “Chiến tranh nhân dân”, đều của Đại tướng Võ Nguyên Giáp, là hai cuốn sách Việt Nam đầu tiên được dịch ở Israel, mặc dầu họ chưa dịch văn học.

4. Xem mãi, trong đầu tôi nảy ra nhiều câu hỏi “cặp đôi” từ các phạm trù đối lập, ví dụ cặp câu hỏi: “Vũ khí nhiều thế thì lấy đâu ra hòa bình?” và “Bị xua đuổi 3.000 năm, có dạo chết luôn cả 18 triệu người, không nhiều vũ khí mà sống được ư?”; “Sao không ký hiệp định hòa bình với mọi nước đi?” và “Tôn giáo, lịch sử, quyền lợi, lý tưởng, đồng minh... chưa đàm phán và thỏa hiệp với nhau được, ký cái gì đây?”.v.v... và v.v...

Nhưng thôi, chẳng phải đã có người nói, “Muốn có hòa bình, phải chuẩn bị tốt cho chiến tranh” đó sao? Vả lại, tôi không phải là nhà chính trị, cũng chẳng phải là nhà triết học, và cả loài người, tuyệt đại đa số cũng không phải là các nhà triết học, cho nên những câu hỏi ấy rất khó trả lời! Bản thân triết học và chính trị cũng khối lúc bí rì rì! Biết là tốn tiền, có khi còn đói khát vì chiến tranh và đầu tư cho vũ khí, mà cũng có dừng lại được đâu! Từ từ rồi tính. Ai tính kỹ, có khi thành nhà triết học thật.

Là một nhà thơ, tôi chợt nhớ tới hai cây thơ mà tôi đã dịch của thi hào Đỗ Phủ, người sống cách đây đã hơn 1.000 năm:

“... Ước gì mang giáo mang gươm

Đúc thành cày cuốc, ruộng nương bời bời...”

Đông, Tây đều ước thế. Xưa nay đều ước thế. Sao mãi chưa thành được nhỉ?

đỗ trung lai
TIN LIÊN QUAN

Israel bị “tấn công hình sự”, Thủ tướng Netanyahu vội từ Mỹ về nước

Ngọc Vân |

Thủ tướng Benjamin Netanyahu vội vã cắt ngắn chuyến công du Mỹ trở về nước để “đáp trả bằng vũ lực” sau khi “nhà nước Israel bị tấn công hình sự”.

Ông Trump bất ngờ tuyên bố về chủ quyền Israel với cao nguyên Golan

Thanh Hà |

Tổng thống Donald Trump tuyên bố, Mỹ nên công nhận chủ quyền của Israel với cao nguyên Golan.

Tel Aviv lần đầu tiên bị tấn công sau 5 năm, dân Israel sốc nặng

Khánh Minh |

Không quân Israel bắt đầu tấn công các mục tiêu ở Gaza từ 1h30 sáng 15.3 để trả đũa 2 tên lửa bắn vào Tel Aviv đêm qua.

Những góc quán cafe ngắm pháo hoa lý tưởng ở TPHCM

Quỳnh Nga |

Đêm giao thừa Tết Nguyên đán Quý Mão 2023, TPHCM dự kiến bắn pháo hoa ở 6 điểm. Đừng bỏ qua những địa điểm ngắm pháo hoa ở TPHCM cực “chill” dưới đây.

Bộ Tài chính nói gì về gói lãi suất 2% chậm giải ngân

Trà My |

Việc giải ngân gói 40.000 tỉ đồng hỗ trợ lãi suất 2% đến nay kết quả chưa được như kì vọng. Bộ Tài chính nói gì về đề xuất điều chuyển nguồn gói vay hỗ trợ lãi suất này sang chương trình cho vay giải ngân qua Ngân hàng Chính sách xã hội?

Giờ thứ 9: Giả điên - Phần 1

Nhóm PV |

Giờ thứ 9 - Dường như mối tình đầu luôn là mối tình đẹp nhất, để lại nhiều dư vị ngọt ngào nhất của tuổi trẻ. Nhưng mối tình đầu cũng luôn buồn nhất và nhiều chia ly nhất. Chắc hẳn, đó sẽ là mối tình không bao giờ quên được vì nó chính là những rung động đầu tiên đối với mỗi người. Và sẽ chẳng có ai tin rằng, có những người chia tay mối tình đầu sau vài chục năm xa cách, lại có thể quay trở về chung sống với nhau thật hạnh phúc.

Tài chính thông minh: Đầu tư gì với 30 triệu đồng tiết kiệm mỗi tháng?

Nhóm PV |

Trong số Tài chính thông minh (laodong.vn) lần này, Ths Ngô Thành Huấn - Giám đốc Khối tài chính cá nhân tại FIDT - sẽ giải đáp thắc mắc của độc giả về câu hỏi tiết kiệm từ 10 - 30 triệu đồng/tháng thì nên đầu tư vào đâu.

Tân huấn luyện viên tuyển Việt Nam và sứ mệnh kế thừa di sản của ông Park

AN NGUYÊN |

Sau khi chia tay huấn luyện viên Park Hang-seo, VFF sẽ tiến hành công bố tân thuyền trưởng cho đội tuyển Việt Nam. Áp lực và sứ mệnh đặt lên vai người kế nhiệm ông Park rất lớn, vừa đảm bảo duy trì thành công, vừa hướng đến một hoài bão lớn đó là giấc mơ World Cup.

Israel bị “tấn công hình sự”, Thủ tướng Netanyahu vội từ Mỹ về nước

Ngọc Vân |

Thủ tướng Benjamin Netanyahu vội vã cắt ngắn chuyến công du Mỹ trở về nước để “đáp trả bằng vũ lực” sau khi “nhà nước Israel bị tấn công hình sự”.

Ông Trump bất ngờ tuyên bố về chủ quyền Israel với cao nguyên Golan

Thanh Hà |

Tổng thống Donald Trump tuyên bố, Mỹ nên công nhận chủ quyền của Israel với cao nguyên Golan.

Tel Aviv lần đầu tiên bị tấn công sau 5 năm, dân Israel sốc nặng

Khánh Minh |

Không quân Israel bắt đầu tấn công các mục tiêu ở Gaza từ 1h30 sáng 15.3 để trả đũa 2 tên lửa bắn vào Tel Aviv đêm qua.