Tết Đoan Ngọ ở Trung Quốc có nhiều hoạt động như chèo thuyền, ăn bánh tro (hay được gọi là Zongzi trong tiếng Trung Quốc) và treo cây ngải ở ngoài cửa.
Tết Đoan Ngọ là 1 trong 4 lễ hội truyền thống của Trung Quốc, có lịch sử kéo dài hơn 2 thiên niên kỷ. Đây là lễ hội Trung Quốc đầu tiên được xếp hạng di sản văn hóa phi vật thể của thế giới năm 2009, theo CGTN.
Có nhiều câu chuyện lưu truyền về nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ, trong đó phổ biến nhất là câu chuyện về nhà thơ Khuất Nguyên (Qu Yuan).
Cái chết của Khuất Nguyên
Khuất Nguyên (340-278 trước công nguyên) sinh ra trong thời Chiến Quốc (475- 221 trước công nguyên), khi 7 quốc gia cổ đại ở Trung Quốc ngày nay tranh giành quyền thống trị bằng chiến tranh mở rộng lãnh thổ. Khuất Nguyên là người nước Sở. Khuất Nguyên làm tới chức Tả Đồ cho Sở Hoài vương và được vua yêu quý nhưng sau đó bị quan lại ganh tài tìm cách hãm hại. Đến cuối đời ông bị lưu đày, thất chí gieo mình xuống sông Mịch La tự tử vào đúng ngày 5.5 âm lịch.
Để tưởng nhớ về con người và cái chết bi ai của Khuất Nguyên, người nổi tiếng với tập thơ Ly tao bất hủ, hàng năm người dân địa phương dùng mái chèo tạo sóng ở trên sông để đuổi cá đi và cho cá ăn bánh tro để cá không ăn thi thể của Khuất Nguyên.
Lòng hiếu thảo của Cao E
Một huyền thoại khác về nguồn gốc của Tết Đoan Ngọ liên quan tới Cao E - 1 cô gái thời Đông Hán (202 trước công nguyên - 20 sau công nguyên) sống cùng cha ở một làng chài. Ngày nọ, cha cô đi câu cá ở sông Thuận Giang và không trở về. Cao E đi ra sông để tìm cha nhưng không thấy. Cô khóc nhiều ngày, sau đó nhảy xuống sông tự vẫn đúng ngày 5.5 âm lịch.
Truyện kể rằng, lòng hiếu thảo và kiên trì của Cao E đã khiến các vị thần cảm động. Các vị thần giúp cô tìm thi thể cha và cho họ đoàn tụ. Dân làng đã xây một ngôi đền cũng như kỷ niệm ngày Cao E qua đời hàng năm để tưởng nhớ lòng hiếu thảo của cô gái.
Nghi lễ của người Ngô Việt
Có 1 sự tích Tết Đoan Ngọ khác có liên quan tới giai đoạn sớm hơn cả thời kỳ của Khuất Nguyên. Truyền thuyết kể rằng, người Ngô Việt ở thời cổ đại coi rồng là vật tổ của họ. Họ tổ chức một nghi lễ vào ngày 5.5 âm lịch để cầu chúc cho sự thịnh vượng.
Ngày nay, Tết Đoan Ngọ không chỉ có ở Trung Quốc mà còn phổ biến ở nhiều quốc gia khác nhau, trong đó có Nhật Bản, Triều Tiên, Hàn Quốc, Singapore, Việt Nam và một số quốc gia khác với các nghi thức mang tính địa phương.
