Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản JAXA thông tin ngày 19.8 về kế hoạch mang các mẫu vật từ khu vực sao Hỏa trở lại Trái đất trước Mỹ và Trung Quốc - những quốc gia đã bắt đầu sứ mệnh sao Hỏa từ năm ngoái - trong nỗ lực tìm manh mối về nguồn gốc hành tinh đỏ và dấu vết tiềm năng của sự sống trên sao Hỏa.
JAXA có kế hoạch phóng tàu thám hiểm vào năm 2024 để đáp xuống mặt trăng Phobos - một vệ tinh tự nhiên của sao Hỏa - nhằm thu thập 10 gram đất và đưa trở lại Trái đất năm 2029.
Việc đưa mẫu vật từ khu vực sao Hỏa trở về Trái đất của Nhật Bản dự kiến vượt Mỹ và Trung Quốc dù bắt đầu muộn hơn, giám đốc dự án Yasuhiro Kawakatsu chia sẻ.
Tàu thăm dò sao Hỏa Perseverance của NASA đã hạ cánh xuống một miệng núi lửa trên sao Hỏa từ đầu năm nay. Tàu Perseverance sẽ thu thập 31 mẫu vật sao Hỏa và đưa về Trái đất sớm nhất là đầu năm 2031 với sự giúp đỡ của Cơ quan Vũ trụ Châu Âu.
Tháng 5 năm nay, Trung Quốc trở thành quốc gia thứ hai đáp và vận hành tàu vũ trụ trên sao Hỏa với mục tiêu mang mẫu vật trở lại Trái đất khoảng năm 2030.
Các nhà khoa học JAXA tin rằng, khoảng 0,1% đất bề mặt trên Phobos đến từ sao Hỏa và 10 gram có thể chứa khoảng 30 hạt nhỏ, tùy thuộc vào độ đặc của đất, ông Kawakatsu nói.
Tomohiro Usui, giáo sư tại Viện Khoa học Du hành vũ trụ và Không gian của Nhật Bản, cho biết, đất trên Phobos có khả năng là hỗn hợp vật chất từ chính mặt trăng và vật chất từ sao Hỏa bị bão cát lan truyền.
Thu thập mẫu từ nhiều địa điểm trên mặt trăng Phobos có thể mang đến cơ hội lớn hơn trong việc lần ra dấu vết sự sống trên sao Hỏa so với việc lấy đất từ một vị trí duy nhất trên sao Hỏa, ông nói.
Theo các nhà khoa học cơ quan vũ trụ Nhật Bản, bất kỳ dạng sống nào đến từ sao Hỏa đều chết vì bức xạ vũ trụ và mặt trời khắc nghiệt ở Phobos.
Các sứ mệnh sao Hỏa của NASA và Cơ quan Vũ trụ Châu Âu tập trung vào các dạng sống tiềm năng và sự tiến hóa ở khu vực miệng núi lửa Jezero, nơi vốn được xem là hồ cổ trên hành tinh đỏ.
Qua nghiên cứu mẫu đất Phobos có chứa vật chất từ sao Hỏa, các nhà khoa học hy vọng sẽ tìm hiểu về sự tiến hóa sinh quyển sao Hỏa, Giáo sư Usui nói.
Chuyên gia Nhật Bản nhận định, nghiên cứu về Phobos của JAXA và các mẫu từ những vị trí cụ thể trong miệng núi lửa sao Hỏa của NASA có thể bổ trợ cho nhau trong việc tìm ra câu trả lời cho những câu hỏi về sao Hỏa như: Sự sống trên sao Hỏa, nếu có, xuất hiện và phát triển theo thời gian như thế nào, ở những địa điểm thế nào?
Tháng 12 năm ngoái, tàu thăm dò Hayabusa2 của JAXA đã mang về hơn 5 gram mẫu vật từ tiểu hành tinh Ryugu cách Trái đất hơn 300 triệu km. Đây là lần đưa mẫu vật từ tiểu hành tinh trở về Trái đất thành công đầu tiên trên thế giới.
