Nhà khoa học thiên tài nổi tiếng nhất nước Anh Stephen Hawking, người cống hiến cả cuộc đời mình khám phá những bí mật của vũ trụ, qua đời ở tuổi 76 hôm 14.3.
Sinh năm 1942 - 300 năm sau ngày mất của Galileo Galilei - cha đẻ của khoa học hiện đại, Stephen Hawking tin rằng cả cuộc đời ông đều dành cho khoa học.
Năm 1963, Stenphen Hawking bị chẩn đoán mắc chứng tê liệt thần kinh (ALS) - một dạng bệnh vận động thần kinh làm rối loạn các dây thần kinh điều khiển khả năng vận động tùy ý, khiến ông bị liệt và chỉ có thể giao tiếp thông qua một bộ tổng hợp giọng nói máy tính. Tuy nhiên, căn bệnh của ông phát triển chậm hơn bình thường, giúp ông tiếp tục sống và nghiên cứu bí mật vũ trụ.
Năm 1974, ở tuổi 32, ông trở thành một trong những người trẻ nhất của cơ quan khoa học có uy tín nhất của Anh – Hội hoàng gia (Royal Society). Năm 1979, ông trở thành giáo sư toán học Lucasian ở Đại học Cambridge - một chức vụ quan trọng ở Anh từng được Isaac Newton đảm nhiệm. Hawking giữ vị trí này trong suốt 30 năm, sau đó được bổ nhiệm chức giám đốc nghiên cứu tại Trung tâm Toán học ứng dụng và lý thuyết Vật lý học của Đại học.
Cả cuộc đời, Stephen Hawking cống hiến hết mình cho khoa học thế giới. Ông khuyến khích mọi người quan tâm đến vũ trụ, nơi mà ông tin rằng đang nắm giữ vận mệnh của nhân loại.
"Tôi nghĩ con người không có tương lai nếu họ không đi vào không gian. Tôi tin rằng cuộc sống trên trái đất đang dần bị xóa sổ bởi thiên tai như sự nóng lên toàn cầu, chiến tranh hạt nhân, virus di truyền hoặc các mối nguy hiểm khác", ông nói.
Gần đây, ông cho biết, trí thông minh nhân tạo (AI) có thể góp phần xóa bỏ bệnh tật và đói nghèo. Năm 2016, Stephen Hawking mở một trung tâm nghiên cứu về AI tại Đại học Cambridge. Ông nhận định bên cạnh các mặt tích cực, AI cũng sẽ mang lại nguy hiểm nhất định cho con người.
Thiên tài Hawking còn được biết đến là một người truyền đạt dí dỏm để đưa khoa học đến với đông đảo khán giả. Năm 1988, cuốn "Lược sử thời gian" của ông đã giải thích những lý thuyết cơ bản của vũ trụ không những cho các nhà khoa học mà nó đã trở thành cuốn sách bán chạy nhất thế giới, đưa khoa học đến gần hơn với mọi người.
Cuốn sách tiếp sau đó vào năm 2001 mang tên "Vũ trụ trong vỏ hạt dẻ". Và năm 2007 ông phát hành cuốn sách khoa học cho trẻ em - "Chìa khoá vũ trụ của George" viết cùng con gái Lucy nhằm lý giải hoạt động của hệ mặt trời, các tiểu hành tinh, hố đen và các thiên thể khác. Cuốn sách có lối kể chuyện khéo léo, các lý thuyết vật lý được diễn giải dễ hiểu, phù hợp với khả năng nhận thức của độc giả nhỏ tuổi.
