Tín hiệu tích cực
Phát biểu tại buổi họp báo, Đại sứ Nga tại Việt Nam Konstantin Vnukov ghi nhận hiệu quả tích cực sau khi khởi động Hiệp định giữa 5 quốc gia thành viên EAEU (gồm Nga, Armenia, Belarus, Kazakhstan, Kyrgyzstan) và Việt Nam. Đại sứ cho biết, trong bảy tháng đầu từ khi Hiệp định bắt đầu có hiệu lực - từ tháng 10.2016 đến tháng 4.2017, kim ngạch hàng hóa giữa EAEU và Việt Nam tăng tới 28%, xuất khẩu tăng 22,4%, và nhập khẩu
tăng 41%.
“Việc đưa về 0” và việc giảm thuế nhập khẩu đã tạo điều kiện thuận lợi cho việc tăng cường xuất khẩu lúa mỳ, ngô, phân bón, các loại kim loại khác nhau từ các nước trong EAEU đến Việt Nam. Về phần mình, EAEU cũng ghi nhận sự gia tăng cơ bản các sản phẩm xuất khẩu từ Việt Nam như điện thoại di động và các phụ kiện đi kèm, giày dép, các sản phẩm dệt kim, caosu, cá và hải sản vào một thị trường rộng lớn và đầy triển vọng của “Nhóm G5” Á-Âu.
Trưởng đại diện thương mại Nga tại Việt Nam V.N.Kharinov cho biết, Việt Nam là đối tác thương mại lớn thứ 28 của Nga trên thế giới và là thứ 2 trong số các nước thành viên ASEAN. Trong 7 tháng đầu năm 2017, kim ngạch thương mại giữa hai nước tăng gần 20% và đạt gần 2,5 tỉ USD, có xu hướng thay đổi trong cơ cấu thương mại.
Đại sứ Kazakhstan, Beketzhan Zhumakhanov nói rằng, Kazakhstan có sự tăng trưởng thương mại lớn nhất với Việt Nam trong các nước EAEU, kim ngạch thương mại song phương tính từ tháng 10.2016 tới tháng 7.2017 đã tăng hơn hai lần, hiện đạt 364 triệu USD từ tháng 1-8.2017.
Bộ trưởng về Hợp tác hải quan, Ủy ban Kinh tế Á-Âu Mukai Kadirkulov nhấn mạnh, EAEU là một thị trường với hơn 182 triệu dân và đối tác thương mại đầu tiên mà EAEU đã ký kết FTA là Việt Nam. “Các quốc gia thuộc EAEU tìm thấy ở Việt Nam đối tác tin cậy đang phát triển nhanh chóng tại khu vực Châu Á - Thái Bình Dương” - ông Kadirkulov khẳng định.
Mục tiêu phát triển bền vững
Ông Đặng Hoàng Hải - Vụ trưởng Vụ Các thị trường Châu Âu, Bộ Công Thương - nhấn mạnh đến tính bền vững mà FTA giữa EAEU và Việt Nam mang lại. Ông Hải cho rằng, có được sự tăng trưởng mạnh mẽ trong quan hệ thương mại, đầu tư của EAEU và Việt Nam là nhờ cú hích của Hiệp định, nhờ sự quan tâm đông đảo của doanh nghiệp. Ông Hải lấy ví dụ, trong chuyến thăm Nga - Belarus của Chủ tịch Nước Trần Đại Quang cuối tháng 6 vừa qua, có tới 600 doanh nghiệp tham dự Diễn đàn Doanh nghiệp Việt - Nga, và 400 doanh nghiệp dự Diễn đàn Kinh tế Belarus - Việt Nam, những con số kỷ lục từ trước đến nay.
Về phần mình, đại diện các nước cũng đưa ra những đề xuất cụ thể để tháo gỡ những khó khăn còn tồn tại. Đại sứ Belarus tại Việt Nam Goshin V.A cho rằng, để Hiệp định mang lại hiệu quả nhất, các bên cần tăng cường đối thoại và hợp tác với giới doanh nghiệp, đẩy nhanh quá trình tự do hóa, như giảm thiểu thời gian chuyển tiếp trong việc giảm thuế nhập khẩu cho một số mặt hàng trong 7-10 năm xuống thời hạn sớm hơn (ví dụ như đối với các mặt hàng lốp ôtô, các chất có cồn...).
Đại sứ Nga Vnukok nêu một thực tế là các công ty Nga và các nhà xuất khẩu mới chỉ được cung cấp thông tin về các ưu đãi hiện hành và về việc tận dụng các ưu đãi này ở mức độ còn khá thấp, nhất là các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Ông đề xuất hai bên đẩy mạnh công tác tuyên truyền, cung cấp thông tin. Ngoài ra, Đại sứ Konstantin cho rằng, việc dỡ bỏ những rào cản phi thuế quan hiện hành là điều kiện quan trọng cho việc sử dụng hiệu quả các ưu việt của dự án liên kết này.
“Tôi tin tưởng rằng, tất cả các khía cạnh có vấn đề nêu trên đều có tính chất kỹ thuật và như chúng tôi hay nói ở Nga, chúng là “các căn bệnh của sự tăng trưởng”. Chúng tôi rất hy vọng vào việc tiếp tục củng cố các mối quan hệ kinh tế - thương mại giữa “Nhóm G5” Á-Âu và Việt Nam theo các hướng đi và đề tài rộng khắp nhất” - Đại sứ Vnukov nói.
Ông cũng nhấn mạnh: “Giữa các nước chúng ta đã hình thành các mối quan hệ hữu nghị, tin cậy truyền thống, đã trải qua thử thách của thời gian và vô vàn những khó khăn gian khổ. Tôi tin tưởng di sản lịch sử vô giá này cần phải được bảo tồn và phát triển, và điều cốt yếu là phải truyền di sản này cho thế hệ trẻ các công dân của Nga, Belarus, Kazakhstan, Armenia, Kyrgyzstan và Việt Nam, đúng như câu ngạn ngữ của Việt Nam “Uống nước phải nhớ nguồn”.
