Viện Virus học Vũ Hán làm gì?
Viện Virus học Vũ Hán là nơi đặt Trung tâm nuôi cấy virus Trung Quốc - ngân hàng virus lớn nhất Châu Á, nơi bảo tồn hơn 1.500 chủng - AFP dẫn thông tin trên website của Viện.
Khu phức hợp chứa phòng thí nghiệm bảo mật tối đa đầu tiên của Châu Á được trang bị để xử lý mầm bệnh Loại 4 (P4) - loại virus nguy hiểm có nguy cơ lây truyền từ người sang người cao, chẳng hạn như Ebola.
Phòng thí nghiệm trị giá 300 triệu nhân dân tệ (42 triệu USD) đã được hoàn thành vào năm 2015, mở cửa vào năm 2018. Sáng lập phòng thí nghiệm này là một hãng công nghiệp sinh học của Pháp, ông Alain Merieux làm cố vấn xây dựng.
Viện cũng có một phòng thí nghiệm P3 đã hoạt động từ năm 2012.
Phòng thí nghiệm P4 rộng 3.000 mét vuông, nằm trong một tòa nhà hình vuông, gần ao dưới chân ngọn đồi rừng ở vùng ngoại ô hẻo lánh của Vũ Hán.
Trong một chuyến thăm gần đây, phóng viên AFP không thấy có dấu hiệu hoạt động nào bên trong.
Một poster bên ngoài khu phức hợp có nội dung: "Phòng ngừa và kiểm soát mạnh mẽ, đừng hoảng sợ, lắng nghe thông báo chính thức, tin vào khoa học, không lan truyền tin đồn".
Trung Quốc phủ nhận virus bắt nguồn từ phòng thí nghiệm
Washington Post và Fox News trích dẫn các nguồn tin nặc danh bày tỏ lo ngại rằng virus gây COVID-19 có thể vô tình xuất phát từ phòng thí nghiệm Vũ Hán.
Tờ The Washington Post tiết lộ rằng các quan chức đặc biệt lo ngại về các tiêu chuẩn an toàn trong việc xử lý các virus Corona giống như SARS trong phòng thí nghiệm bảo mật cao.
Fox News cho biết "bệnh nhân số 0" của đại dịch COVID-19 có thể đã bị nhiễm một chủng virus dơi đang được nghiên cứu tại cơ sở và đi vào khu dân cư ở Vũ Hán.
Tổng thống Donald Trump cho biết Mỹ đang "thực hiện một cuộc điều tra rất kỹ lưỡng".
Trong một cuộc phỏng vấn với đài truyền hình nhà nước Trung Quốc CGTN hôm 17.4, ông Yuan Zhiming, Giám đốc Viện Virus học Vũ Hán khẳng định: “Không thể nào có chuyện virus bắt nguồn từ phòng thí nghiệm của chúng tôi”.
"Không ai trong số các nhân viên của phòng thí nghiệm bị nhiễm bệnh. Ngoài ra, toàn bộ viện đang thực hiện nghiên cứu trong các lĩnh vực khác nhau liên quan đến virus Corona” - ông Yuan nói với CGTN.
Trước đó, Viện Virus học Vũ Hán đã bác bỏ giả thuyết này vào tháng 2. Viện cho biết họ đã nhận được các mẫu virus chưa được biết đến vào ngày 30.12, xác định trình tự bộ gene của virus vào ngày 2.1 và gửi thông tin về mầm bệnh cho Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) vào ngày 11.1.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên hôm 17.4 cũng bác bỏ cáo buộc rằng phòng thí nghiệm chịu trách nhiệm cho việc bùng phát dịch COVID-19.
Các nhà khoa học biết gì về virus gây COVID-19?
Các nhà khoa học tin rằng virus có nguồn gốc từ dơi trước khi truyền sang người thông qua một loài trung gian - có thể là tê tê, loài bị buôn bán bất hợp pháp ở Trung Quốc để làm thuốc y học cổ truyền.
Nhưng một nghiên cứu của một nhóm các nhà khoa học Trung Quốc được công bố trên tờ The Lancet hồi tháng 1 đã tiết lộ rằng bệnh nhân COVID-19 đầu tiên không có mối liên hệ nào với chợ hải sản Vũ Hán và 13 trong số 41 ca mắc đầu tiên cũng vậy.
Nhà nghiên cứu của viện, tiến sĩ Shi Zhengli, một trong những chuyên gia hàng đầu của Trung Quốc về virus Corona dơi, Phó Giám đốc phòng thí nghiệm P4, là người tham gia nghiên cứu đầu tiên cho thấy SARS-CoV-2 đến từ dơi.
Trong một cuộc phỏng vấn với Science American, tiến sĩ Shi cho biết trình tự bộ gene SARS-CoV-2 không phù hợp với bất kỳ loại virus Corona nào mà phòng thí nghiệm của bà đã thu thập và nghiên cứu trước đây.
Tiến sĩ Filippa Lentzos, nhà nghiên cứu an toàn sinh học tại trường King College London, cho biết trong khi hiện tại không có bằng chứng nào cho giả thuyết virus xuất phát từ phòng thí nghiệm, nhưng cũng không có "bằng chứng xác thực" nào cho thấy virus đến từ chợ hải sản.
"Đối với tôi, nguồn gốc đại dịch vẫn là một câu hỏi mở", tiến sĩ Lentzos nói với AFP.
Tiến sĩ David Heymann, giáo sư dịch tễ bệnh truyền nhiễm tại Trường Y học Nhiệt đới và Vệ sinh London, cũng cho biết không có bằng chứng nào về nguồn gốc của COVID-19, nhưng nó "có liên quan mật thiết với virus dơi".
