Thử nghiệm ở Trái đất
Nếu hoặc khi con người đến hành tinh đỏ, một trong những câu hỏi lớn tiếp theo là: Họ sẽ ăn gì ở đó? Liệu có thể có một chế độ ăn uống lành mạnh hoặc hy vọng là ngon miệng trên một hành tinh không giống với Trái đất không?
Trong một góc của nhà kính tại Đại học Villanova, ngoại ô Philadelphia, bang Pennsylvania, Mỹ, giáo sư vật lý thiên văn và khoa học hành tinh Edward Guinan đã thử nghiệm để xem những gì có thể phát triển trên sao Hỏa. Theo podcast khoa học và sức khoẻ The Pulse, giáo sư bắt đầu dự án này vào năm 2017. Mục tiêu là trồng nhiều loại cây khác nhau trong các điều kiện được trang bị thêm để giống sao Hỏa.
“Sao Hỏa không có mây, không có mưa như ở Trái đất. Vì vậy, về tổng thể, chỉ nhận được khoảng 60% tổng năng lượng ánh sáng trong năm sao Hỏa" - giáo sư Guinan giải thích.
Trời tối hơn, lạnh hơn rất nhiều và sao Hỏa cũng được bao phủ bởi một thứ gọi là regolith (lớp đất mặt). Đây là một loại đất giàu sắt khiến nó có màu đỏ đặc trưng, nhưng nó cũng bị nhiễm peclorat.
Nghiên cứu của giáo sư Guinan không sử dụng đất trên sao Hỏa bởi chưa có mẫu nào được trả về Trái đất. Đất đã được nghiên cứu từ xa với việc sử dụng tàu thăm dò sao Hỏa và tàu quỹ đạo sao Hỏa.
Tuy nhiên, các nhà khoa học NASA và Phòng thí nghiệm sức đẩy phản lực đã phát triển cái gọi là mô phỏng lớp đất mặt của sao Hỏa và có thể mua trực tuyến. Và nhờ các oxit sắt, nó vẫn có màu đỏ.
Các loại cây phát triển tốt
Guinan khuyến khích sinh viên của mình suy nghĩ về những hạn chế đó khi lựa chọn cây trồng. Ông hy vọng họ sẽ chọn các loại cây ưa bóng râm với rễ nông. Ông muốn sinh viên lưu ý đến giá trị dinh dưỡng như cải xoăn, hoặc củ cải, nhưng các sinh viên của ông có những kế hoạch khác. Năm 2017, họ đã trồng hoa bia (hops) và cây phát triển mạnh.
Sau đó, nhiều người từ khắp nơi trên thế giới đã gửi ý tưởng về việc trồng loại cây nào tiếp theo. Hai gợi ý thu hút sự quan tâm là lạc và atisô Jerusalem. Giáo sư Guinan cho hay, cả hai đều phát triển. Lạc là một loại cây họ đậu, chỉ cần nhiều ánh sáng, nhưng nó là loại cây khả thi, và atisô Jerusalem cũng phát triển rất tốt.
Một sinh viên tham gia dự án của giáo sư Guinan là Alicia Eglin. Gần đây cô đã tốt nghiệp với tấm bằng vật lý học thiên thể và thiên văn. Một điểm cộng khác, cô thích làm vườn. Eglin tập trung vào thủy canh, phát triển hệ thống của riêng mình để trồng cây trong dung dịch giàu chất dinh dưỡng. Cô cũng có thể tìm ra một giải pháp hoàn hảo cho thách thức của Guinan, vừa bổ dưỡng vừa giúp tăng trưởng nhanh. Thành công của cô là cây bồ công anh.
“Không phải ai cũng quen với việc ăn rau bồ công anh như một nguồn thực phẩm. Họ thường nghĩ bồ công anh là một loài cỏ dại. Nhưng đó là vụ đầu tiên tôi làm, và nó phát triển tốt nhất trong hệ thống thủy canh. Bồ công anh rất tuyệt, vì có thể ăn toàn bộ cây. Khi ở trên sao Hỏa, có thể phải giảm thiểu rác thải. Vì vậy, đối với bồ công anh, có thể ăn rễ, lá, hoa và thân, tất cả mọi thứ. Nó còn có mục đích chữa bệnh, có thể làm rượu bồ công anh, trà bồ công anh” - Eglin nói.
Nhóm nghiên cứu cũng đưa ra một ý tưởng khác: Sử dụng loài giun đất để cải tạo đất trên sao Hỏa. Lớp đất mặt khi ướt có độ đặc của đất sét. Nếu có giun trong lớp đất mặt trên sao Hỏa, điều này thực sự quan trọng vì chúng có thể giúp biến đổi kết cấu giống như đất sét thành một loại đất giống với Trái đất hơn.
Một lợi ích khác của việc đưa động vật không xương sống lên sao Hỏa là chúng có thể được biến thành nguồn protein. “Khả năng có bò hoặc gà hoặc bất kỳ động vật nông nghiệp truyền thống nào trên sao Hỏa thực sự khó xảy ra vì phải vận chuyển chúng đến đó, cho chúng ăn, trong khi phi hành gia cần có thức ăn trước” - Eglin nói.
Trên thực tế, giáo sư Guinan đã hoàn thiện công thức chế biến giun đất của mình.
“Tôi làm sạch phân của giun, sau đó chiên giòn... Cho nhiều muối, tỏi... Tôi thử rồi, ăn được, không bị sao cả. Tất nhiên đây không phải là món ăn hàng ngày, nhưng tôi biết trên sao Hỏa, đó là một nguồn protein tốt" - giáo sư Guinan cho hay.
