Vị vua nổi tiếng Ai Cập cổ đại
Tutankhamun - còn gọi là Vua Tut - có lẽ là người nổi tiếng nhất trong số các Pharaoh Ai Cập cổ đại. Ông trị vì trong 9 năm, lên ngôi khi mới 8 hoặc 9 tuổi. Do ông lên ngôi khi còn rất trẻ, nhà vua có thể đã có những cận thần đầy quyền lực bên cạnh, được cho là bao gồm tướng Horemheb và tể tướng Ay.
Cha của Tutankhamun - Amenhotep IV - còn được gọi là Akhenaten, đã ra lệnh rằng, Ai Cập sẽ không còn thờ nhiều vị thần như đã từng làm trong hàng nghìn năm, mở ra cái gọi là Cách mạng Amarna, diễn ra vào triều đại thứ 18 hơn 3.000 năm trước, thiết lập thờ cúng thần Aten - vị thần Mặt trời.
Khi Akhenaten qua đời, Tutankhamun vào năm trị vì thứ ba của mình đã cho hủy bỏ những thay đổi được thực hiện trong suốt vương triều của vua cha, lập lại trật tự cũ, đưa tín ngưỡng đa thần và nghệ thuật truyền thống trở lại. Ông kết thúc sự thờ thần Aten và khôi phục lại địa vị tối cao cho thần Amun. Kinh đô đã được dời về lại Thebes và thành phố Akhetaten bị từ bỏ.
Mặc dù Tutankhamun ngày nay được tôn kính như một trong những vĩ nhân, nhưng lúc sống ông không được tôn kính như vậy. Các nhà Ai Cập học chỉ có thể phát hiện ra Tutankhamun vì lăng mộ của ông, trong Thung lũng các vị vua, đã bị những kẻ trộm mộ cổ đại và đương đại bỏ qua. Điều này là do nó tương đối nhỏ, được xây dựng và trang trí nghèo nàn.
Lý giải điều bí ẩn
Câu hỏi tại sao lăng mộ của pharaoh vĩ đại lại không phù hợp với một vị vua đã khiến các nhà Ai Cập học bối rối trong nhiều thập kỷ.
Aliaa Ismail - nhà Ai Cập học xuất hiện trong bộ phim tài liệu "Những kho báu bị mất của Ai Cập" trên kênh National Geographic - tin rằng, bà đã khám phá ra lý do tại sao.
Người kế vị của Tutankhamun - tể tướng Ay - trên thực tế đã trục xuất ông khỏi lịch sử Ai Cập, đưa thi thể của ông vào một lăng mộ nhỏ và được trang trí nghèo nàn.
Bà Ismail đã kiểm tra lăng mộ của Ay để biết chi tiết về lý do tại sao ông có thể trục xuất Tutankhamun.
Bên trong, bà tìm thấy một số điểm tương đồng giữa hai bức tranh, với hầu hết bức tranh trên tường gần như giống hệt nhau.
Bà nói: "Cả Tut và Ay đều chọn cảnh giống nhau, gần giống như cùng một người chọn trang trí cho ngôi mộ. Nó cho thấy rằng, một bàn tay chung đã làm việc trong cả hai ngôi mộ. Tuy nhiên, chỉ có lăng mộ của Ay là phù hợp với một pharaoh. Nó rất giống với lăng mộ của Tutankhamun, từ phong cách, tác phẩm nghệ thuật đến quan tài. Nhưng nó lớn hơn rất nhiều".
Bà Ismail lưu ý, phong cách nghệ thuật của hai ngôi mộ cho thấy, Ay có thể đã chịu trách nhiệm trang trí cho cả hai.
Một số nhà khảo cổ Ai Cập nghi ngờ rằng, khi Tutankhamun chết bất đắc kỳ tử, lăng mộ xa hoa mà ông xây dựng vẫn chưa hoàn thành. Có thể Ay đã nắm bắt thời điểm này và ra lệnh chôn cất Tut trong một ngôi mộ nhỏ hơn. Sau đó, Ay tiếp tục công việc trên ngôi mộ thật của Tut, và sử dụng nó cho chính mình.
Bà Ismail nói thêm: "Ay đã chôn cất Tutankhamun trong ngôi mộ nhỏ hơn, để ông ta có thể có ngôi mộ lớn hơn cho riêng mình".
Các pharaoh sau đó về cơ bản đã phỉ báng Tutankhamun, bôi nhọ tên ông là con trai của một kẻ dị giáo. Người ta không tìm thấy ông cho đến khi nhà khảo cổ học người Anh Howard Carter phát hiện ra lăng mộ của ông vào ngày 4.11.1922.
Khi Howard Carter cùng nhà khảo cổ học George Herbert - huân tước thứ năm của Carnarvon - bước vào căn phòng bên trong lăng mộ của Tut 100 năm trước, ông đã được tái sinh thành một trong những người vĩ đại của Ai Cập cổ đại.
Một cuộc khai quật khổng lồ diễn ra sau đó và Carter đã dành vài năm để khám phá lăng mộ của Tut. Trong quá trình làm việc của mình, ông đã khám phá ra một bộ sưu tập đáng kinh ngạc chứa hàng nghìn đồ vật từ thế giới Ai Cập Cổ đại. Đáng chú ý nhất là một cỗ quan tài bằng đá chứa ba chiếc quan tài lồng vào nhau.
Chiếc quan tài cuối cùng được làm từ vàng nguyên khối, và chứa xác ướp của vị vua trẻ tuổi, Tutankhamen, được bảo quản trong bóng tối hơn 3.000 năm.
Sự kiện Howard Carter cùng George Herbert phát hiện ra lăng mộ gần như còn nguyên vẹn của Tutankhamun đã tạo nên một cơn chấn động trên toàn thế giới. Nó đã khơi dậy lại sự quan tâm của công chúng đối với Ai Cập cổ đại, và mặt nạ xác ướp của Tutankhamun, ngày nay nằm tại Bảo tàng Cairo, đã trở thành một biểu tượng nổi tiếng. Triển lãm các hiện vật từ ngôi mộ của ông đã diễn ra khắp nơi trên thế giới.
Vào tháng 2.2010, kết quả xét nghiệm ADN khẳng định rằng, ông là con trai của Akhenaten (xác ướp KV55) với một người em gái và cũng là vợ của Akhenaten (xác ướp KV35YL), hiện vẫn chưa xác định được danh tính và được biết với tên gọi "Quý Bà trẻ". Xác ướp của bà được tìm thấy trong ngôi mộ KV35.
