Bloomberg dẫn các nguồn tin cho biết, hôm 14.2, ứng cử viên tổng thống đang dẫn đầu của Đảng Cộng hòa Donald Trump đang lên kế hoạch gây áp lực buộc Ukraina phải đàm phán hòa bình với Nga nếu ông thắng trong cuộc tái đấu với đương kim Tổng thống Joe Biden. Theo Bloomberg, nếu ông Trump trở thành tổng thống, ông cũng có thể rút lại một số cam kết quốc phòng với một số đồng minh NATO.
Những người quen thuộc với vấn đề này cho biết, các cố vấn của ông Trump đã bàn cách đưa Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky và Tổng thống Nga Vladimir Putin vào bàn đàm phán ngay sau lễ nhậm chức, nếu đắc cử.
Theo Bloomberg, một cố vấn cho rằng, Washington có thể thúc ép Kiev hợp tác với Mátxcơva bằng cách đe dọa cắt giảm viện trợ quân sự quy mô lớn. Đồng thời, Mỹ có thể gây sức ép với Nga bằng cách dọa tăng viện trợ cho Ukraina.
Các nguồn tin của Bloomberg nhấn mạnh, các trợ lý của ông Trump không thảo luận vấn đề này với các quan chức Nga, vì việc các thực thể tư nhân của Mỹ thay mặt chính quyền đàm phán với các chính phủ nước ngoài là bất hợp pháp.
Các quan chức Nga nhiều lần tuyên bố sẵn sàng đàm phán với Ukraina, nhưng lưu ý rằng bất kỳ cuộc đối thoại nào sẽ chỉ diễn ra sau khi ông Zelensky hủy bỏ sắc lệnh cấm đàm phán với giới lãnh đạo hiện tại ở Mátxcơva. Nhà lãnh đạo Ukraina đưa ra lệnh cấm vào mùa thu năm ngoái sau khi 4 khu vực cũ của Kiev bỏ phiếu sáp nhập Nga.
Cũng theo Bloomberg, một khía cạnh khác trong chính sách đối ngoại được cho là của ông Trump dường như là khái niệm về “liên minh NATO hai tầng”, trong đó điều khoản phòng thủ chung sẽ chỉ được áp dụng cho những quốc gia đạt đến ngưỡng chi tiêu quốc phòng nhất định, nhưng quyết định cuối cùng về vấn đề này vẫn chưa được đưa ra.
Tuy nhiên, Bloomberg lưu ý, cách tiếp cận như vậy có thể “đảo ngược chính sách của Mỹ trong nhiều thập kỷ” đồng thời có nguy cơ “làm rạn nứt” liên minh quốc phòng.
Trong nhiệm kỳ tổng thống của mình, ông Trump liên tục thúc đẩy các nước NATO tăng chi tiêu quân sự lên 2% GDP, một ngưỡng mà nhiều nước khó đạt được. Tính đến tháng 7.2023, chỉ có 11 thành viên NATO đạt hoặc vượt mức đó.
Bài viết của Bloomberg được đưa ra sau khi ông Trump tuyên bố vào tuần trước rằng, khi còn đương chức, ông đã đe dọa sẽ không bảo vệ những thành viên NATO không chi đủ 2% GDP cho chi tiêu quốc phòng nếu họ bị Nga tấn công.
Phát biểu của ông Trump vấp phải chỉ trích của cả Nhà Trắng và Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg. Nga nhiều lần tuyên bố không có kế hoạch hay quan tâm đến việc tấn công khối quân sự do Mỹ đứng đầu.
