Ngày 4.2, Tổng thống Joe Biden tuyên bố "Nước Mỹ trở lại" và "ngoại giao trở lại trung tâm", cam kết sẽ báo trước một kỷ nguyên mới trong chính sách đối ngoại của Mỹ, nhấn mạnh tầm quan trọng của các liên minh truyền thống, đồng thời khẳng định rằng, sự can dự với các nước khác nên bắt đầu bằng ngoại giao bắt nguồn từ “các giá trị dân chủ được trân trọng nhất” của Mỹ.
Theo tờ USA Today, trong bài phát biểu về chính sách đối ngoại Mỹ rộng lớn đầu tiên của mình trên cương vị tổng thống, ông Joe Biden nói rằng, bảo vệ tự do, nâng cao cơ hội, duy trì các quyền phổ quát và tôn trọng pháp quyền là "sợi dây tiếp đất cho sức mạnh toàn cầu của chúng ta" và mang lại cho Mỹ "lợi thế vững chắc" trên sân khấu thế giới.
“Mặc dù nhiều giá trị trong số này đã bị áp lực mạnh mẽ trong những năm gần đây, thậm chí bị đẩy đến bờ vực trong vài tuần qua, người dân Mỹ sẽ thống nhất mạnh mẽ hơn, quyết tâm hơn và được trang bị tốt hơn để đoàn kết thế giới trong cuộc chiến đấu bảo vệ dân chủ - bởi vì chúng tôi đã tự đấu tranh cho nó" - ông Joe Biden nói trong bài phát biểu dài 20 phút tại Bộ Ngoại giao Mỹ.
Tổng thống Joe Biden, cùng với Phó Tổng thống Kamala Harris và Ngoại trưởng Anthony Blinken, cảnh báo rằng, Mỹ phải đối mặt với thời điểm “gia tăng những thách thức toàn cầu” - từ đại dịch đến khủng hoảng khí hậu đến phổ biến hạt nhân - tất cả những điều mà ông nói sẽ chỉ được giải quyết khi các quốc gia làm việc cùng nhau.
"Chúng tôi không thể làm điều đó một mình" - ông Biden nói.
Bài phát biểu của ông Biden đánh dấu sự thay đổi mạnh mẽ từ học thuyết “Nước Mỹ trên hết” mà chính quyền ông Donald Trump theo đuổi - học thuyết đã tạo ra những rạn nứt nghiêm trọng trong quan hệ giữa Mỹ với một số đồng minh lâu năm của mình.
Khi còn là một ứng cử viên tổng thống, ông Biden thường nói về sự cần thiết phải thúc đẩy nền dân chủ trên toàn thế giới, đồng thời xây dựng lại các liên minh truyền thống. Mới nhậm chức được hai tuần, ông đã thực hiện các bước để khẳng định lại vai trò lãnh đạo của Mỹ trên trường thế giới bằng cách tham gia hiệp định khí hậu Paris và Tổ chức Y tế Thế giới.
Ông Biden cũng lưu ý rằng, trong hai tuần qua, ông đã nói chuyện với các nhà lãnh đạo của nhiều đồng minh thân cận nhất của Mỹ, bao gồm Canada, Mexico, Vương quốc Anh, Đức và Pháp, để bắt đầu xây dựng các mối quan hệ.
Ông nói: “Các liên minh của Mỹ là một trong những tài sản lớn nhất của chúng tôi và dẫn đầu bằng ngoại giao có nghĩa là sát cánh cùng các đồng minh và đối tác quan trọng của chúng tôi”.
Tuy nhiên, “dẫn đầu bằng ngoại giao cũng phải có nghĩa là can dự với các đối phương và đối thủ của chúng ta về mặt ngoại giao để phục vụ cho lợi ích của chúng ta và nâng cao an ninh của người dân Mỹ” - ông Biden nói.
Trong nhận xét riêng với các nhân viên Bộ Ngoại giao Mỹ, Tổng thống Biden nhấn mạnh, ông coi trọng chuyên môn của họ và hứa luôn tin tưởng họ làm tốt công việc của mình.
“Nước Mỹ đã trở lại, ngoại giao đã trở lại. Các bạn là trung tâm của tất cả những gì tôi định làm. Tôi tin tưởng vào các bạn. Chúng tôi rất cần các bạn. Tôi sẽ hỗ trợ các bạn” - ông Biden nói.
Trong những động thái đảo ngược chính sách của chính quyền Tổng thống Donald Trump, ông Joe Biden đã và sẽ ký một loạt sắc lệnh, bắt đầu việc tăng số lượng người tị nạn được phép nhập cảnh vào Mỹ và chấm dứt sự hỗ trợ của Mỹ đối với quân đội do Saudi Arabia lãnh đạo hoạt động ở Yemen.
Một bản ghi nhớ riêng tập trung vào việc bảo vệ quyền của các cá nhân LGBTQ trên toàn thế giới, bao gồm việc cung cấp các biện pháp bảo vệ cho những người tị nạn đồng tính nam, nữ và những người xin tị nạn.
Trong phát biểu của mình, ông Biden cho biết việc tái khẳng định quyền lãnh đạo của Mỹ ở nước ngoài cũng đòi hỏi phải đối mặt trực tiếp với các vấn đề trong nước, bao gồm phân biệt chủng tộc có hệ thống và "mối nguy của người da trắng đẳng".
Ông nói, Mỹ sẽ cạnh tranh từ vị thế cường quốc bằng cách xây dựng lại trên sân nhà, hợp tác với các đồng minh và đối tác, đổi mới vai trò của mình trong các thể chế quốc tế và giành lại “uy tín và thẩm quyền đạo đức”.
