Nobel Hóa học 2021 vinh danh 2 nhà khoa học phát triển xúc tác

Hải Anh |

Hai nhà khoa học Đức và Mỹ nhận giải Nobel Hóa học 2021 cho công trình phát triển loại xúc tác thứ 3 ngoài kim loại và enzym phục vụ xây dựng phân tử. Phát hiện này có tác động lớn đến nghiên cứu dược phẩm và giúp hóa học trở nên xanh hơn.

Giải Nobel Hóa học năm 2021 được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố vào khoảng 11h45 sáng 6.10, giờ địa phương (16h45, giờ Hà Nội).

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển công bố giải Nobel Hóa học 2021 thuộc về nhà khoa học Benjamin List của viện Max-Planck-Institut für Kohlenforschung, Mülheim an der Ruhr, Đức, và nhà khoa học David W.C. MacMillan của Đại học Princeton, Mỹ, "cho việc phát triển xúc tác bất đối xứng (asymmetric organocatalysis)".

Theo đó, Benjamin List và David MacMillan được trao giải Nobel Hóa học 2021 vì đã phát triển một công cụ mới chính xác để xây dựng phân tử: Xúc tác (organocatalysis). Phát hiện này có tác động lớn đến nghiên cứu dược phẩm và giúp hóa học trở nên xanh hơn.

Nhà khoa học Benjamin List của Đức và nhà khoa học David W.C. MacMillan của Mỹ giành giải Nobel Hóa học 2021 “cho việc phát triển xúc tác bất đối xứng (asymmetric organocatalysis)“. Ảnh: Nobel Prize
Nhà khoa học Benjamin List của Đức và nhà khoa học David W.C. MacMillan của Mỹ giành giải Nobel Hóa học 2021 “cho việc phát triển xúc tác bất đối xứng (asymmetric organocatalysis)“. Ảnh: Nobel Prize

Nhiều lĩnh vực và ngành nghiên cứu phụ thuộc vào việc các nhà hóa học tạo ra các phân tử có thể tạo thành vật liệu đàn hồi và bền, tích trữ năng lượng trong pin hoặc ức chế sự tiến triển của bệnh tật. Những việc này cần các xúc tác - những chất kiểm soát và đẩy nhanh các phản ứng hóa học - nhưng không trở thành một phần của sản phẩm cuối cùng.

Ví dụ, xúc tác trong ôtô biến đổi các chất độc hại trong khí thải thành các phân tử vô hại. Cơ thể người cũng chứa hàng nghìn xúc tác dưới dạng các enzym giúp tạo ra các phân tử cần thiết cho sự sống.

Do đó, xúc tác là công cụ cơ bản của các nhà hóa học nhưng các nhà nghiên cứu từ lâu nhận định rằng, về nguyên tắc, chỉ có 2 loại xúc tác có sẵn: Kim loại và enzym. Benjamin List và David MacMillan được trao giải Nobel Hóa học 2021 vì 2 nhà khoa học này đã độc lập phát triển loại xúc tác thứ 3 vào năm 2000. Loại xúc tác này là xúc tác bất đối xứng (asymmetric organocatalysis) được xây dựng dựa trên các phân tử hữu cơ nhỏ.

Việc một số nhà khoa học làm việc trong các lĩnh vực liên quan cùng nhận giải Nobel là điều bình thường. Năm ngoái, giải Nobel Hóa học được trao cho nhà khoa học Pháp Emmanuelle Charpentier và nhà khoa học Mỹ Jennifer A. Doudna cho việc phát triển một công cụ chỉnh sửa gene đã tạo ra cuộc cách mạng trong khoa học khi cung cấp cách thức để thay đổi ADN.

Giải thưởng Nobel danh giá kèm huy chương vàng và 10 triệu kronor Thụy Điển (hơn 1,14 triệu USD). Số tiền thưởng này lấy từ di sản của người sáng lập giải thưởng, nhà phát minh người Thụy Điển Alfred Nobel.

Đầu tuần này, Ủy ban Nobel đã trao giải thưởng Nobel Y học cho 2 nhà khoa học Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian cho những khám phá về cách cơ thể con người cảm nhận nhiệt độ và xúc giác.

Giải Nobel Vật lý được công bố ngày 5.10 cho 3 nhà khoa học Mỹ, Đức và Italia có công trình tìm ra những những trật tự trong rối loạn, giúp giải thích và dự đoán các lực phức tạp của tự nhiên, trong đó có mở rộng hiểu biết của nhân loại về biến đổi khí hậu.

Trong những ngày tới, giải thưởng Nobel 2021 cũng sẽ được trao cho những đại diện xuất sắc trong lĩnh vực văn học, hòa bình và kinh tế.

Hải Anh
TIN LIÊN QUAN

Nobel Vật lý 2021 vinh danh 3 nhà khoa học Mỹ, Đức và Italia

Hải Anh |

Giải Nobel Vật lý năm 2021 được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao cho 3 nhà khoa học Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann và Giorgio Parisi “vì những đóng góp đột phá vào sự hiểu biết của nhân loại về các hệ thống vật lý phức tạp".

Hai nhà khoa học Mỹ giành giải Nobel Y học 2021

Thanh Hà |

Nobel Y học 2021 công bố ngày 4.10 được trao chung cho nhà khoa học Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian “cho những khám phá về các thụ thể với nhiệt độ và xúc giác".

Phát minh vaccine mRNA trước cơ hội thắng lớn tại Nobel 2021

Hải Anh |

Các chuyên gia Nobel nhận định, công nghệ mRNA (RNA thông tin), cơ sở hình thành vaccine Pfizer/BioNTech và Moderna, là ứng viên sáng giá cho giải Nobel y học hoặc vật lý năm 2021.

Rung lắc thượng tầng tại Eximbank: Thập kỷ rối ren chưa kết thúc

Đức Mạnh |

Cơ cấu thượng tầng tại Ngân hàng Eximbank đã có nhiều biến động mạnh. Cổ đông ngoại gắn bó 16 năm đã chuyển nhà, thế chân bởi nhân tố bí ẩn liên quan đến Tập đoàn Bamboo Capital.

Hà Nội: Sau chấn chỉnh, loạt lô cốt vẫn án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh

PHẠM ĐÔNG |

9 chiếc lô cốt đang án ngữ trên đường Vũ Trọng Khánh khiến giao thông đông đúc, quá tải dù đã cận kề Tết Nguyên đán Quý Mão. Sở Giao thông vận tải (GTVT) Hà Nội lại yêu cầu chấn chỉnh tình trạng thi công hệ thống xử lý nước thải Yên Xá gây ùn tắc.

Cha đẻ của mèo AI mà cư dân mạng nhầm tưởng ở Ninh Thuận lên tiếng

Hữu Long |

Nguyễn Lê Thái Nguyên vẽ mèo Tết bằng công nghệ AI rồi chia sẻ lên trang cá nhân. Những hình ảnh tuyệt đẹp về mèo nhận được vô số lời khen từ nhiều người bạn. Có không ít người đến nay vẫn nhầm lẫn đây là mèo Tết có nguồn gốc từ Ninh Thuận.

Cận Tết, showroom xe ôtô cũ chấp nhận bán hòa, cắt lỗ để thu hồi vốn

LÂM ANH |

Cuối năm thường là mùa thu hoạch của thị trường xe ôtô cũ nhưng năm nay điều này đã không đến bởi việc ngân hàng siết cho vay, lãi suất cao đã khiến lượng khách hàng giảm đi đáng kể. Những ngày cuối cùng trước khi nghỉ Tết, chủ showroom chấp nhận bán hòa vốn hay thậm chí, bán cắt lỗ để thu hồi vốn trước Tết.

Xu hướng công khai tiền lương ở Mỹ: Ai sẽ được hưởng lợi?

Thanh Hà |

Luật thanh toán minh bạch ở Mỹ góp phần giảm chênh lệch tiền lương.

Nobel Vật lý 2021 vinh danh 3 nhà khoa học Mỹ, Đức và Italia

Hải Anh |

Giải Nobel Vật lý năm 2021 được Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển trao cho 3 nhà khoa học Syukuro Manabe, Klaus Hasselmann và Giorgio Parisi “vì những đóng góp đột phá vào sự hiểu biết của nhân loại về các hệ thống vật lý phức tạp".

Hai nhà khoa học Mỹ giành giải Nobel Y học 2021

Thanh Hà |

Nobel Y học 2021 công bố ngày 4.10 được trao chung cho nhà khoa học Mỹ David Julius và Ardem Patapoutian “cho những khám phá về các thụ thể với nhiệt độ và xúc giác".

Phát minh vaccine mRNA trước cơ hội thắng lớn tại Nobel 2021

Hải Anh |

Các chuyên gia Nobel nhận định, công nghệ mRNA (RNA thông tin), cơ sở hình thành vaccine Pfizer/BioNTech và Moderna, là ứng viên sáng giá cho giải Nobel y học hoặc vật lý năm 2021.