Diễn tập ứng phó thảm hoạ hạt nhân liên tục
Ngày 17.8, Ukraina tổ chức cuộc diễn tập ứng phó thảm họa gần nhà máy hạt nhân Zaporizhzhia, gần thành phố Enerhodar ở miền nam Ukraina. Trong cuộc diễn tập khẩn cấp, lực lượng phản ứng ban đầu của Ukraina được trang bị đồ bảo hộ và tiến hành quét phóng xạ với một người đàn ông đóng vai bệnh nhân. Sau khi quét phóng xạ, họ đặt bệnh nhân trên cáng, phủ lên người bệnh nhân một tấm phim bạc sáng bóng và sau đó đưa bệnh nhân vào xe cứu thương. Đội ngũ phản ứng ban đầu của Ukraina sau đó cũng được kiểm tra phóng xạ, rửa và cởi đồ bảo hộ. Giới chức Ukraina cho hay, các cuộc diễn tập sẽ tiếp tục trong những ngày tới.
Bộ trưởng Năng lượng Ukraina Herman Halushchenko cho biết, Kiev rất quan tâm tới sự an toàn của nhà máy hạt nhân ở Enerhodar. "Đó là lý do chúng tôi ở đây, là lý do chúng tôi tạo ra nhóm này" - ông nói.
Nhà máy đang thuộc quyền kiểm soát của Nga kể từ khi bị chiếm giữ hồi tháng 3 nhưng vẫn do các kỹ thuật viên Ukraina điều hành. Kiev và Mátxcơva cáo buộc lẫn nhau về những vụ pháo kích vào nhà máy.
Cả Nga và Ukraina đều kêu gọi các thanh tra Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế (IAEA) đến thăm nhà máy. Giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết, ông đã sẵn sàng dẫn đầu phái đoàn thanh tra nhà máy.
Trước đó, ngày 16.8, Reuters có bài viết về các kỹ thuật viên người Ukraina tại nhà máy điện hạt nhân đang nằm trong quyền kiểm soát của Ukraina. Các kỹ thuật viên cho hay, nhân viên nhà máy đã đưa người thân rời khỏi Enerhodar còn họ tiếp tục ở lại để đảm bảo hoạt động an toàn của nhà máy. "Họ phải làm việc vì có khả năng xảy ra thảm họa lớn như Chernobyl năm 1986 và điều đó sẽ tồi tệ hơn nhiều" - một kỹ thuật viên giấu tên chia sẻ.
Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia có 11.000 nhân sự trước khi xung đột Nga - Ukraina bùng phát ngày 24.2. Giới chức Ukraina không tiết lộ số lượng nhân sự hiện tại vì lý do an ninh.
Enerhodar có hơn 50.000 dân trước chiến sự, nhưng theo thị trưởng Dmytro Orlov hiện còn khoảng 25.000 người còn sinh sống tại đây.
Ông Leonid Oliynyk, người phát ngôn của Energoatom - công ty năng lượng hạt nhân nhà nước Ukraina, công ty quản lý nhà máy Zaporizhzhia - có khoảng 1.000 nhân viên của nhà máy rời Enerhodar vào tháng 7. Người phát ngôn nói thêm rằng ông không có dữ liệu về người thân của nhân viên nhà máy.
Hiện có 2 trong số 6 lò phản ứng hạt nhân đang hoạt động nhưng nhân viên nhà máy phải làm rất nhiều nhiệm vụ an toàn quan trọng bởi 4 lò phản ứng không hoạt động ở công suất bình thường nhưng vẫn cần được bảo trì thích hợp.
Cuộc họp 3 bên ở Lviv về tình hình Ukraina
Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Antonio Guterres gặp Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan trong ngày 18.8 để trao đổi về vấn đề xuất khẩu ngũ cốc, nhà máy điện hạt nhân Ukraina. Người phát ngôn Liên Hợp Quốc Stephane Dujarric chia sẻ, "nhu cầu về một giải pháp chính trị" cho xung đột cũng sẽ được nêu ra trong cuộc họp ở thành phố Lviv - một điểm trung chuyển quan trọng cho những người tị nạn Ukraina ở phía tây đất nước. Ông Dujarric nói thêm, chủ đề chính của cuộc gặp 3 bên là tình hình đáng lo ngại tại nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia. Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc là người kêu gọi thành lập khu phi quân sự xung quanh nhà máy.
Mới đây, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Nga Sergei Shoigu cho biết, trong tuần này, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Guterres đã thảo luận về các điều kiện hoạt động an toàn của nhà máy hạt nhân với Bộ trưởng Quốc phòng Nga. Liên Hợp Quốc chỉ ra, tổ chức này có thể giúp tạo điều kiện cho các thanh sát viên IAEA thăm Zaporizhzhia từ Kiev nhưng Nga nhấn mạnh bất kỳ phái đoàn nào đi qua thủ đô của Ukraina đều quá nguy hiểm.
Trong cuộc gặp 3 bên, Tổng Thư ký Antonio Guterres cùng Tổng thống Ukraina và Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ cũng thảo luận về thỏa thuận ngũ cốc do Liên Hợp Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ làm trung gian cho phép xuất khẩu lương thực của Ukraina đến các thị trường thế giới để giúp giảm bớt cuộc khủng hoảng đói toàn cầu. Ngày 19.8, Tổng Thư ký Guterres sẽ thăm Odesa - nơi xuất khẩu ngũ cốc đã được nối lại.
