Các đồng minh Đảng Cộng hòa của Tổng thống Donald Trump, do hạ nghị sĩ Mo Brooks của Alabama dẫn đầu, cho biết có kế hoạch phản đối kết quả bỏ phiếu của cử tri đoàn bầu cho Tổng thống đắc cử Joe Biden khi họ gặp nhau vào ngày 6.1, trong nỗ lực cuối cùng để lật ngược kết quả bầu cử.
Mặc dù các chuyên gia chính trị cũng như các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa và Dân chủ đã dự đoán rằng, nỗ lực của một số nghị sĩ Đảng Cộng hoà sẽ thất bại, nhưng theo Hiến pháp, Quốc hội có thể can thiệp và lật ngược kết quả bầu cử của một bang.
Các nhà lãnh đạo Thượng viện hàng đầu của Đảng Cộng hoà được cho là đã kêu gọi các đồng nghiệp của họ không ký vào bất kỳ nỗ lực nào của Hạ viện để phản đối kết quả, nhưng một số người vẫn để ngỏ ý tưởng này.
Ngay cả khi một thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa và một hạ nghị sĩ Đảng Cộng hòa cùng phản đối kết quả của cử tri đoàn, họ sẽ cần thuyết phục đa số trong Hạ viện và Thượng viện đồng ý với phản đối của họ. Tờ Newsweek có cái nhìn cận cảnh về quá trình này.
Điều gì xảy ra vào ngày 6.1?
Sau khi tuyên thệ nhậm chức trước đó vào ngày 3.1, các thành viên Thượng viện và Hạ viện của Quốc hội khoá 117 sẽ nhóm họp vào 1 giờ chiều ngày 6.1 để mở và kiểm các phiếu bầu của cử tri đoàn.
"Chủ tịch Thượng viện, trước sự chứng kiến của Thượng viện và Hạ viện, sẽ mở tất cả các giấy chứng nhận, và các phiếu bầu sau đó sẽ được kiểm đếm. Người có số phiếu bầu cao nhất sẽ là Tổng thống" - Hiến pháp giải thích trong Điều II, Mục I. Trong trường hợp cuộc bầu cử năm 2020, ông Joe Biden dẫn trước với 306 phiếu đại cử tri, so với 232 phiếu của ông Donald Trump.
Nhưng ông Donald Trump và các đồng minh tiếp tục cáo buộc - mà không có bằng chứng - rằng cuộc bầu cử có gian lận. Tổng thống và những người ủng hộ ông đã đệ đơn hàng chục vụ kiện bất thành tại các tòa án liên bang và tiểu bang. Các thẩm phán đã nhiều lần ra phán quyết chống lại ông Donald Trump, chỉ ra rằng các luật sư của tổng thống và những người ủng hộ ông không đưa ra được bằng chứng để chứng minh cho các cáo buộc của họ.
Điều gì xảy ra nếu một nghị sĩ phản đối?
Bất kỳ thành viên nào của Hạ viện đều có thể gửi phản đối kết quả của tiểu bang bằng văn bản. Tuy nhiên, những phản đối này sẽ chỉ có giá trị nếu một thành viên của Thượng viện ký tên.
Trong lúc các đồng minh của ông Donald Trump trong Đảng Cộng hoà tại Hạ viện lên tiếng nhiều hơn về ý định phản đối của họ, một số thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa tỏ ra cởi mở với ý tưởng tham gia nỗ lực này, chẳng hạn ông Tommy Tuberville của bang Alabama cho hay hôm 17.12, ông sẵn sàng phản đối.
Nếu Tuberville, hoặc một thượng nghị sĩ Đảng Cộng hoà khác, cùng phản đối với một thành viên Hạ viện, thì cả hai viện của Quốc hội sẽ được yêu cầu tranh luận riêng về các phản đối trong tối đa hai giờ. Để việc phản đối cuộc bỏ phiếu của bất kỳ bang nào thành công, cả hai viện của Quốc hội phải "đồng tình" với ý kiến phản đối.
Tuy nhiên, ít có khả năng Hạ viện - do Đảng Dân chủ kiểm soát, và Thượng viện - dự kiến do Đảng Cộng hoà kiểm soát với đa số tối thiểu - sẽ đồng ý với bất kỳ phản đối nào.
Lãnh đạo Đa số Thượng viện Mitch McConnell, cùng với các lãnh đạo Thượng viện khác của Đảng Cộng hoà, được cho là đã hối thúc các đồng nghiệp Đảng Cộng hòa của mình từ chối ký vào bất kỳ nỗ lực nào của Hạ viện để ngăn cản chiến thắng của ông Joe Biden. McConnell đã nói với các đồng nghiệp trong một cuộc họp tuần này rằng, việc phản đối "không phục vụ cho lợi ích tốt nhất của tất cả mọi người”.
Quá trình kết thúc như thế nào?
Sau khi tất cả các phiếu đại cử tri được đọc - và mọi phản đối tiềm năng được thảo luận - Phó Tổng thống Mike Pence, với tư cách là Chủ tịch Thượng viện, sẽ được giao nhiệm vụ tuyên bố Tổng thống đắc cử Joe Biden và Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris là những người chiến thắng.
Mặc dù đó đây có thể là một khoảnh khắc khó xử đối với ông Mike Pence, nhưng không phải là chưa từng có. Sau cuộc bầu cử năm 2000 của cựu Tổng thống George W. Bush, cựu Phó Tổng thống Al Gore được yêu cầu tuyên bố đối thủ cũ của mình là tổng thống tiếp theo vào ngày 6.1.2001. Trong cuộc bầu cử đó, ông Al Gore thắng về số phiếu phổ thông nhưng thua ông George W. Bush số phiếu đại cử tri.
