Chúng ta thường bị thu hút bởi những phát hiện hiếm có ở những nơi bất ngờ, cũng như những cuộc khai quật khảo cổ làm sáng tỏ quá khứ của nhân loại. Năm 2021, không có tảng đá nguyên khối bí ẩn nào trên sa mạc khiến chúng ta không thể rời mắt, nhưng có một số phát hiện khảo cổ đáng kinh ngạc, theo CNN.
"Thành phố vàng" mất tích 3.000 năm của Ai Cập
Tiết lộ lớn nhất trong năm là gì? Toàn bộ thành phố 3.000 năm tuổi - lớn nhất được phát hiện ở Ai Cập - được khai quật từ bên dưới lớp cát. Các nhà khảo cổ bắt đầu khai quật thành phố "Sự trỗi dậy của Aten", được phát hiện ở bờ Tây Luxor, vào mùa thu năm 2020.
Betsy Bryan, giáo sư Ai Cập học tại Đại học Johns Hopkins, cho biết: “Việc phát hiện ra thành phố đã mất này là phát hiện khảo cổ quan trọng thứ hai kể từ lăng mộ Pharaoh Ai Cập Tutankhamun.
Tính đến tháng 4, các nhà khảo cổ đã khám phá ra phần lớn nửa phía nam của thành phố, tìm thấy những ngôi nhà còn nguyên vẹn với bức tường cao tới 3 mét, một tiệm bánh lớn và một khu chôn cất chứa một bộ xương. Các phòng trong ngôi nhà có đầy bình gốm, công cụ quay, dệt và chế tạo thủy tinh, cùng đồ trang sức vẫn còn hiện diện, được "cư dân cổ đại để lại như thể mới hôm qua" - theo giáo sư Bryan.
Hình vẽ động vật cổ nhất thế giới ở Indonesia
Nghiên cứu của các chuyên gia Đại học Griffith Australia và các chuyên gia Indonesia cho thấy các họa tiết vô giá trong hang mô tả một cách sống động hình ảnh động vật, cảnh săn bắn và các sinh vật siêu nhiên.
Nghiên cứu tập trung vào 11 địa điểm núi đá vôi ở Maros-Pangkep, nơi các tác phẩm nghệ thuật được phát hiện có niên đại hơn 44.000 năm, bao gồm cả bức hình con lợn rừng Sulawesi có niên đại ít nhất 45.500 năm. Chúng có ý nghĩa quan trọng với toàn thế giới, củng cố tầm quan trọng của Indonesia trong lịch sử loài người sơ khai.
Trước đó, trong một thời gian dài, những biểu tượng trừu tượng được tìm thấy ở Châu Âu được cho là những tác phẩm nghệ thuật hang động lâu đời nhất.
Adam Brumm, giáo sư tại Trung tâm Nghiên cứu Tiến hóa Con người của Griffith, nói với CNN: “Khám phá này nhấn mạnh sự lâu đời đáng chú ý của các tác phẩm nghệ thuật đá của Indonesia và ý nghĩa to lớn của chúng đối với việc tìm hiểu lịch sử sâu sắc của nghệ thuật và vai trò trong lịch sử loài người sơ khai".
Mặt nạ vàng từ hố hiến tế Tam Tinh Đôi, Trung Quốc
Vào tháng 6, một chiếc mặt nạ vàng là một trong khoảng 500 di vật được khai quật từ một nhóm hố hiến tế ở di chỉ khảo cổ Tam Tinh Đôi, gần Thành Đô, tây nam Trung Quốc. Hàng nghìn hiện vật đã được tìm thấy tại khu đất rộng 12km2 kể từ khi một nông dân địa phương tình cờ tìm thấy nó cách đây một thế kỷ.
Theo Tân Hoa xã, chiếc mặt nạ này có thể là một phần của một chiếc đầu lớn hơn bằng đồng được làm vào cuối triều đại nhà Thương, khoảng năm 1046 trước Công nguyên. Trong số những phát hiện khác có các di vật bằng ngà voi, các bức tượng nhỏ bằng đồng và một con dao bằng ngọc.
Những hạt nhỏ có hàm ý lịch sử
Những hạt trang sức của Venice có kích thước bằng quả việt quất được khai quật ở phía bắc Alaska vào giữa những năm 2000 hiện được cho là những vật thể do người Châu Âu tạo ra sớm nhất ở Bắc Mỹ, có trước cuộc hành trình vượt Đại Tây Dương của Christopher Columbus.
Vào tháng 1, Đại học Alaska Fairbanks công bố nghiên cứu cho biết, các hạt này có thể có niên đại từ năm 1440 đến 1480, nhiều thập kỷ trước khi Columbus ra khơi vào năm 1492. Một số hạt đã được khai quật tại Punyik Point - địa điểm khảo cổ nổi tiếng nằm trên tuyến đường thương mại cổ đại.
Theo Đại học Alaska Fairbanks, Venice duy trì các tuyến đường thương mại đến Châu Á trong những năm 1400 và các hạt này có thể đã đi dọc theo Con đường Tơ lụa về phía Trung Quốc trước khi đến vùng Viễn Đông của Nga, sau đó băng qua eo biển Bering đến Bắc Cực.
Nhưng đó không phải là tất cả...
Vào tháng 3, chính phủ Israel thông báo rằng hàng chục mẩu ghi chép của Cuộn sách Biển Chết (Dead Sea Scrolls) đã được các nhà khảo cổ học làm việc tại sa mạc Judean tìm thấy.
Cuộn sách Biển Chết là một trong những khám phá khảo cổ quan trọng nhất của thế kỷ 20 và có lẽ của cả thời đại, bao gồm 972 bản ghi chép từ khoảng 300 năm trước Công nguyên tới năm 70 sau Công nguyên. Trong số này có hơn 200 cuộn thuộc các tác phẩm Cựu Ước, được tìm thấy trong tình trạng rất tốt, mặc dù có niên đại cổ hơn bất kỳ bản thảo trước đó. Những bản thảo này cung cấp các bằng chứng phong phú giúp con người xác nhận văn bản Cựu Ước là chính xác cách đáng kinh ngạc.
Cũng trong tháng 3, các nhà nghiên cứu thông báo đã xác định được bức tranh tường 3.200 năm tuổi mô tả thần nhện cầm dao, được phát hiện ở miền bắc Peru vào năm 2020 bên cạnh ngôi đền gạch nung thuộc một di tích đã bị nông dân địa phương phá hủy gần hết.
Vào tháng 5, các nhà khảo cổ phát hiện đầu tượng Hoàng đế La Mã Augustus 2.000 năm tuổi bằng cẩm thạch ở thị trấn Isernia, vùng Molise, Italia trong quá trình sửa chữa bức tường thời Trung cổ bị hư hỏng nặng.
Vào tháng 8, phân tích ADN mới cho thấy một chiến binh được tìm thấy trong ngôi mộ thời kỳ đồ sắt ở Phần Lan có thể là phi nhị nguyên giới.
Vào tháng 10, Bảo tàng Nghệ thuật Dallas trưng bày những phát hiện mới về các bức tranh rừng ô liu của Vincent Van Gogh, bao gồm dấu vết của một con côn trùng không may đậu vào bức tranh của ông, cung cấp bằng chứng về nơi ít nhất một trong những tác phẩm có thể đã được tạo ra.
Vào tháng 11, các nhà khảo cổ cho biết, họ tin rằng đã tìm thấy một trong những "ngôi đền mặt trời" bị thất lạc của Ai Cập, có niên đại từ giữa thế kỷ 25 trước Công nguyên, bên dưới một ngôi đền khác ở Abu Ghurab.
