- Quan hệ Việt Nam - Trung Quốc (VN-TQ) có điểm gì nổi bật sau 3 năm ông làm Đại sứ?
- Từ Hội nghị Ngoại giao 29 (năm 2016) đến nay, quan hệ VN-TQ phát triển mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực, đem lại lợi ích thiết thực cho 2 nước. Điều rõ nét nhất là các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao 2 nước diễn ra thường xuyên. Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngay sau Đại hội 19 Đảng Cộng sản Trung Quốc đã thăm chính thức Việt Nam ngay và dự Hội nghị thượng đỉnh APEC.
Hợp tác kinh tế thương mại VN-TQ phát triển sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực. VN vươn lên trở thành đối tác thương mại lớn nhất của TQ trong ASEAN, còn TQ là đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam trong 14 năm. Có một điều tôi rất mừng là trong những năm gần đây, tốc độ tăng trưởng hàng xuất khẩu của VN vào TQ nhanh hơn so với nhập khẩu. Quy mô nhập siêu dù còn lớn, nhưng tỉ trọng đang giảm dần, là tiến triển đáng tích cực. Nhiều mặt hàng VN có thị trường tốt ở TQ, đặc biệt là hàng nông, lâm nghiệp, thủy, hải sản chiếm tỉ trọng cao.
Đầu tư của TQ vào VN tăng nhanh, chất lượng đầu tư tốt hơn. TQ đang đẩy mạnh đầu tư ra bên ngoài, nên vấn đề quan trọng nhất và cũng là nhiệm vụ hàng đầu của các bộ, ngành, địa phương chúng ta là thu hút được đầu tư chất lượng cao của TQ, đảm bảo môi trường và khoa học công nghệ.
- Theo Đại sứ, vấn đề Biển Đông ảnh hưởng như thế nào đến lòng tin giữa 2 nước?
- Những hành động gần đây của Trung Quốc ở Biển Đông rõ ràng làm gia tăng căng thẳng, ảnh hưởng đến sự tin cậy 2 bên. Trong trao đổi với phía Trung Quốc, chúng tôi luôn nói rất rõ, Biển Đông là vấn đề hệ trọng, liên quan đến chủ quyền lãnh thổ, không nên có hành động làm phức tạp thêm tình hình. Chúng ta trao đổi với Trung Quốc mọi nơi, mọi lúc, vấn đề Biển Đông thường xuyên được nêu trong các chuyến thăm của lãnh đạo cấp cao 2 bên, hoặc tại các diễn đàn khu vực, quốc tế.
Về sự tin cậy của người dân 2 bên, 2 nước đã nỗ lực để giao lưu nhân dân tăng trưởng nhanh. Hiện, người dân TQ chọn VN là điểm du lịch yêu thích thứ 2 sau Thái Lan. Ở chiều ngược lại, người dân VN sang TQ du lịch cũng nhiều, năm ngoái là gần 4 triệu khách. Sự trao đổi như vậy đã góp phần vào tăng cường hiểu biết giữa 2 bên, là điều đáng mừng. Bên cạnh đó, vấn đề biên giới trên bộ được triển khai tốt, đường biên giới trên bộ giữa VN và TQ thực sự hòa bình, hữu nghị, hợp tác. Hợp tác ở khu vực Vịnh Bắc Bộ không ngừng được mở rộng.
- Chiến tranh thương mại Mỹ-Trung ảnh hưởng gì đến VN, thưa Đại sứ?
- Cả Mỹ và TQ là 2 đối tác thương mại lớn và hết sức quan trọng của Việt Nam. Đương nhiên, khi xảy ra cọ xát thương mại Mỹ - Trung sẽ tác động đến tất cả các nước, vì đây là 2 nền kinh tế số 1 và số 2 thế giới, 2 nền kinh tế duy nhất có tổng GDP trên 10.000 tỉ USD. Đối với Việt Nam, ảnh hưởng đến mức nào phụ thuộc vào nội lực của chúng ta. Nếu chúng ta củng cố được nội lực, tăng cường được tự chủ trong nền kinh tế thì sẽ giảm bớt được ảnh hưởng tiêu cực. Chúng ta cũng kỳ vọng là có luồng chuyển dịch đầu tư vào Việt Nam, nhưng vấn đề là chúng ta có đủ nội lực và nguồn lực để tiếp nhận nguồn đầu tư này hay không. Rõ ràng, đầu tư dịch chuyển trên toàn thế giới, nước nào có thể chế kinh tế tốt nhất, nhân lực và điều kiện thu hút tốt nhất thì người ta sẽ đến, chứ không liên quan đến cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung.
