NASA vẫn "bó tay" chưa sửa được kính thiên văn Hubble

Ngọc Vân |

NASA đã cố gắng sửa kính viễn vọng không gian Hubble nhưng thất bại tới 3 lần. Kính thiên văn được xem như "mắt thần" của Trái đất đã ngừng hoạt động 1 tuần.

NASA đang nỗ lực để cứu kính viễn vọng không gian Hubble, sau khi một sự cố máy tính bí ẩn khiến nó phải tạm dừng hoạt động vào tuần trước.

Hubble được phóng vào không gian vào năm 1990 và ngay lập tức bắt đầu chụp vũ trụ với các bức ảnh mang tính cách mạng. Đài quan sát quay quanh Trái đất đã ghi lại hình ảnh sự ra đời và cái chết của các ngôi sao, phát hiện ra các mặt trăng mới xung quanh sao Diêm Vương và theo dõi hai vật thể giữa các vì sao khi chúng chạy qua Hệ Mặt trời.

Hubble được triển khai vào ngày 25.4.1990 từ tàu con thoi Discovery. Ảnh: NASA
Hubble được triển khai vào ngày 25.4.1990 từ tàu con thoi Discovery. Ảnh: NASA

Hubble đã giúp các nhà thiên văn tính toán tuổi và sự giãn nở của vũ trụ. Nó phát hiện ra các thiên hà cách xa hơn 13,4 tỉ năm ánh sáng, do đó thu được ánh sáng từ những năm đầu của vũ trụ.

Nhưng máy tính tải trọng của kính thiên văn đột nhiên ngừng hoạt động vào ngày 13.6. Máy tính đó, được chế tạo vào những năm 1980, giống như bộ não của Hubble - điều khiển và giám sát tất cả thiết bị khoa học trên tàu vũ trụ. Vì vậy, các kỹ sư NASA đã gấp rút phân tích dữ liệu từ kính thiên văn để xác định chính xác vấn đề.

Họ vẫn chưa tìm ra lý do máy tính tạm dừng. NASA đã cố gắng khởi động lại nó vào ngày 14.6. Dữ liệu ban đầu cho thấy sự cố có thể xuất phát từ module bộ nhớ máy tính đang xuống cấp, vì vậy, nhóm Hubble đã thử chuyển sang một trong ba module dự phòng trên kính thiên văn. Nhưng lệnh khởi động module mới không hoạt động.

Ngày 16.6, nhóm Hubble đã cố gắng đưa cả module hiện tại và bản sao lưu lên mạng. Cả hai lần thử đều thất bại. Vì vậy, bây giờ, nhóm vận hành Hubble "sẽ chạy thử nghiệm và thu thập thêm thông tin về hệ thống để cô lập thêm vấn đề" - NASA cho biết trong bản cập nhật hôm 18.6.

Hình ảnh này sử dụng 16 năm dữ liệu của Hubble - 7.500 bức ảnh - để chụp khoảng 265.000 thiên hà. Ảnh: NASA/ESA
Hình ảnh này sử dụng 16 năm dữ liệu của Hubble - 7.500 bức ảnh - để chụp khoảng 265.000 thiên hà. Ảnh: NASA/ESA

Trong khi đó, các công cụ khoa học của Hubble đang ở "chế độ an toàn" giống như chế độ ngủ đông.

Hubble có một máy tính tải trọng thứ hai mà nó có thể chuyển sang sử dụng nếu NASA không thể khôi phục máy tính hiện tại.

Đây không phải là lần đầu tiên Hubble gặp sự cố hoặc cần nâng cấp - thậm chí không phải lần đầu tiên trong năm nay. Vào tháng 3, một lỗi phần mềm đã đưa đài quan sát vào chế độ an toàn. Nhưng trong vòng một tuần, NASA đã khắc phục được sự cố và đưa kính viễn vọng trở lại hoạt động.

Hubble là kính thiên văn đầu tiên được thiết kế để phục vụ trong quỹ đạo. Các phi hành gia đã đến thăm đài quan sát để khắc phục sự cố hoặc thay thế các bộ phận cũ trong năm lần.

Nhiệm vụ bảo dưỡng kính thiên văn Hubble cuối cùng diễn ra vào năm 2009, theo đó đã sửa chữa hai thiết bị hỏng hóc và cung cấp cho kính thiên văn một máy tính mới, pin mới, vật liệu cách nhiệt mới, một máy ảnh mới và một máy quang phổ.

Trong sứ mệnh bảo dưỡng đầu tiên cho Hubble, các phi hành gia đã lắp đặt một bộ thấu kính chuyên dụng để chỉnh sửa gương chính bị lỗi. Ảnh: NASA
Trong sứ mệnh bảo dưỡng đầu tiên cho Hubble, các phi hành gia đã lắp đặt một bộ thấu kính chuyên dụng để chỉnh sửa gương chính bị lỗi. Ảnh: NASA

Bằng cách thay thế hoặc nâng cấp các bộ phận cũ theo cách này, các phi hành gia đã mang lại cho Hubble những khả năng mới trong suốt vòng đời của nó. Đó là lý do kính thiên văn vẫn đang tiến hành nghiên cứu khoa học đột phá sau 30 năm kể từ khi ra mắt.

NASA cũng có kế hoạch phóng một kính viễn vọng không gian tiên tiến hơn vào quỹ đạo vào tháng 11. Đài quan sát mới, được gọi là Kính viễn vọng Không gian James Webb (JWST), sẽ có trường quan sát lớn hơn Hubble khoảng 15 lần.

Dù JWST không nhằm mục đích thay thế Hubble nhưng kính viễn vọng không gian cũ không thể tồn tại mãi mãi. Trong nhiệm vụ năm 2009, các phi hành gia cũng đã lắp đặt một thiết bị có thể đẩy Hubble vào bầu khí quyển của Trái đất khi đến thời điểm ngừng hoạt động. Khi nó rơi về phía Trái đất, ma sát sẽ làm nóng đài quan sát cho đến khi nó bốc cháy. Không rõ khi nào điều đó sẽ xảy ra.

Ngọc Vân
TIN LIÊN QUAN

Trực thăng sao Hỏa NASA được vinh danh vì thành tựu phi thường

Song Minh |

Ngày 21.6, trực thăng sao Hỏa Ingenuity dự kiến có chuyến bay thứ 8 trên hành tinh đỏ sau khi vừa giành được giải thưởng vì "thành tích phi thường".

Kính thiên văn NASA Hubble gặp sự cố "tuổi già", tạm dừng hoạt động

Khánh Minh |

NASA đang nỗ lực khắc phục sự cố máy tính trên kính thiên văn Hubble sau khi tạm dừng hoạt động.

Hubble của NASA phát hiện kỳ quan vũ trụ "cực dị"

Song Minh |

Kính thiên văn Hubble của NASA chụp được hình ảnh thiên hà xoắn ốc "cực dị" có tên NGC 2276.

Điều gì khiến lăng mộ Nefetari được mệnh danh là ngôi mộ đẹp nhất Ai Cập

Yến Nhi |

Được mệnh danh là "ngôi mộ đẹp nhất Ai Cập", lăng mộ cổ của nữ hoàng Nefetari không chỉ có kiến trúc xa hoa mà còn chứa đựng một câu chuyện hấp dẫn.

Tiền vệ Hùng Dũng: Tôi buồn vì không thể tặng quà thầy Park Hang-seo

AN NGUYÊN |

Tiền vệ Hùng Dũng và các đồng đội tuyển Việt Nam bày tỏ sự tiếc nuối khi không thể mang về món quà ý ở giải đấu cuối cùng của huấn luyện viên Park Hang-seo.

Bắt tạm giam 2 nữ phó giám đốc Bệnh viện TP Thủ Đức

Việt Dũng |

Mở rộng điều tra vụ án sai phạm về đấu thầu xảy ra tại Bệnh viện TP Thủ Đức (TPHCM), Cơ quan Cảnh sát điều tra đã bắt tạm giam 2 phó giám đốc đơn vị này.

Bến xe lớn nhất nước đông nghẹt người về quê đón Tết

MINH QUÂN |

TPHCM - Chiều 16.1, hàng nghìn người đổ về bến xe Miền Đông mới để về quê đón Tết. Do lượng khách tăng đột biến nên bến xe Miền Đông mới không đủ ghế cho khách ngồi chờ, nhiều người phải ngồi dưới sàn nhà.

Tết Hà Nội với hương vị ô mai gừng thân quen

Vân Hoa |

Dịp Tết đến, người người đổ về Hàng Đường, con phố nổi tiếng về mứt, ô mai. Trong đó, ô mai gừng là món được mua nhiều hơn cả, bởi vị cay nồng, ấm đượm rất hợp với tiết xuân.

Trực thăng sao Hỏa NASA được vinh danh vì thành tựu phi thường

Song Minh |

Ngày 21.6, trực thăng sao Hỏa Ingenuity dự kiến có chuyến bay thứ 8 trên hành tinh đỏ sau khi vừa giành được giải thưởng vì "thành tích phi thường".

Kính thiên văn NASA Hubble gặp sự cố "tuổi già", tạm dừng hoạt động

Khánh Minh |

NASA đang nỗ lực khắc phục sự cố máy tính trên kính thiên văn Hubble sau khi tạm dừng hoạt động.

Hubble của NASA phát hiện kỳ quan vũ trụ "cực dị"

Song Minh |

Kính thiên văn Hubble của NASA chụp được hình ảnh thiên hà xoắn ốc "cực dị" có tên NGC 2276.