Nhiệt độ vượt quá giới hạn sinh tồn
Các nhà khoa học Mỹ và Anh đã cùng biên soạn một bản đồ thế giới, trong đó thể hiện sự kết hợp giữa nhiệt độ và độ ẩm cho từng khu vực - một chỉ số phản ánh ảnh hưởng khí hậu lên cơ thể con người so với nhiệt độ không khí trung bình. Theo đó, trên trái đất đã có những nơi gần như không thể sống nổi. Kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí Science Advances.
Các nhà khoa học từ Viện quan sát Trái đất, Đại học Columbia ở Mỹ và Đại học Loughborough ở Anh đã nghiên cứu trong 4 thập kỷ, phân tích dữ liệu từ 7.877 trạm thời tiết trên khắp thế giới trong giai đoạn từ 1979 đến 2017.
Trong sự ngạc nhiên, các nhà khoa học nhận thấy hiện nay trên trái đất đã có nhiều nơi mà các thông số khí hậu định kỳ vượt quá giới hạn sinh tồn của con người.
"Nghiên cứu trước đây dự đoán điều này sẽ xảy ra trong một vài thập kỷ tới, nhưng chúng tôi thấy nó đang xảy ra ngay bây giờ" - Colin Raymond thuộc Viện quan sát Trái đất cho biết trong một thông cáo báo chí của Đại học Columbia.
Hàng nghìn địa điểm như vậy được xác định tại Châu Á, Châu Phi, Australia, Nam và Bắc Mỹ. Đặc biệt là có rất nhiều nơi dọc theo bờ biển vịnh Persian, vịnh Mexico và bờ biển Ấn Độ Dương, nơi nước biển bốc hơi tạo ra một lượng ẩm dồi dào được không khí nóng hấp thụ. Ở một số khu vực xa bờ biển, gió mùa ẩm ướt đóng vai trò tương tự.
Các tác giả nhận thấy số giai đoạn có nhiệt độ và độ ẩm khắc nghiệt tăng gấp đôi trong suốt thời gian quan sát và tần suất của chúng có tương quan trực tiếp với sự nóng lên toàn cầu. Các sự cố định kỳ đã được ghi nhận ở hầu hết Ấn Độ, Bangladesh, Pakistan, tây bắc Australia, dọc theo biển Đỏ và vịnh Mexico, cũng như ở California và một số khu vực Đông Nam Á, miền nam Trung Quốc, Châu Phi cận nhiệt đới và vùng biển Caribbean.
Nắng nóng cực đoan diễn ra nhanh
Các nhà khí tượng học đo lường tác động kết hợp của nhiệt độ và độ ẩm trên thang đo “nhiệt độ bầu ướt” (wet bulb temperature). Các nghiên cứu trước đây đã cho thấy ngay cả những người khỏe mạnh thích nghi tốt nhất, cũng không thể làm việc ngoài trời ở nhiệt độ bầu ướt trên 32 độ C.
Trong khi đó, đỉnh 35 độ, ghi nhận tại các thành phố của vịnh Persian, được coi là giới hạn lý thuyết của sự sống còn. Với một sức tải quá lớn lên cơ thể, nếu một người không thể di chuyển vào một căn phòng có điều hòa, các cơ quan nội tạng bắt đầu gặp vấn đề.
Ở các nước nghèo, người ta không có cơ hội như vậy. Cụ thể các tác giả lưu ý, chỉ số 35 độ C đạt được vào ngày 31.7.2015 tại thành phố Bandar Mahshehr của Iran, nơi nhiều ngôi nhà không có điện, nói gì đến máy điều hòa không khí.
Tổng cộng, các nhà khoa học đã xác định được 80 địa điểm trên thế giới nơi nhiệt độ theo "bầu ướt" tăng lên trên 33 độ, rất gần với giới hạn chịu đựng sinh lý.
Elfatih Eltahir, nhà thủy văn học và nhà khoa học khí hậu tại Viện Công nghệ Massachusetts - người đã dự báo thời tiết cực đoan ở Châu Á - cho hay, những dữ liệu nghiên cứu lịch sử nói trên cung cấp thêm bằng chứng về sự gia tăng nhiệt độ cực đoan trên khắp thế giới. Nó cũng cho thấy các mô hình dự báo thậm chí có thể đánh giá thấp, bởi trên thực tế nhiệt độ nắng nóng cực đoan đang diễn ra nhanh hơn chúng ta nghĩ - ông Eltahir nói.
