Tại Hội nghị cấp cao APEC ở Đà Nẵng năm 2017, Tổng thống Donald Trump đã nêu lên tầm nhìn của Mỹ về một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở. Tuần này, thay mặt cho Tổng thống, ông Mike Pence sẽ dẫn đầu một phái đoàn tới Singapore dự Hội nghị thượng đỉnh Mỹ - ASEAN, Hội nghị thượng đỉnh Đông Á và Hội nghị Lãnh đạo các nền kinh tế APEC tại Papua New Guinea.
Trong bài viết đăng trên tờ The Washington Post trước chuyến đi, Phó Tổng thống Mike Pence khẳng định, Mỹ mong muốn một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương - kéo dài từ Mỹ tới Ấn Độ, từ Nhật Bản xuống Australia, cũng như toàn bộ khu vực nằm ở giữa – là một nơi mà ở đó chủ quyền được tôn trọng, các dòng chảy thương mại không bị cản trở và các quốc gia độc lập làm chủ vận mệnh của chính mình.
"Khu vực chiếm hơn nửa diện tích và dân số thế giới này đã trải qua những phát triển to lớn khi mà các nguyên tắc trên được tôn trọng. Trong khi một số quốc gia hiện đang tìm cách làm suy yếu nền tảng này, Mỹ đang có những hành động kiên quyết nhằm bảo vệ lợi ích chung và thúc đẩy thành công chung của khu vực Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương" - Phó Tổng thống Pence nhấn mạnh.
Chiến lược khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương của Mỹ dựa trên ba trụ cột chính. Đầu tiên là sự thịnh vượng. Hai phần ba dòng chảy thương mại toàn cầu được thực hiện qua vùng biển, vùng trời, bằng đường bộ và đường sắt của khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.
Thương mại giữa Mỹ và khu vực này chiếm hơn 1,8 nghìn tỉ USD mỗi năm, đóng góp cho hơn 3,3 triệu việc làm tại Mỹ, và tổng đầu tư của Mỹ trong khu vực lên tới gần 1 nghìn tỉ USD – nhiều hơn tổng số đầu tư của cả Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc cộng lại.
Đó là lý do tại sao Chính phủ Mỹ hiện nay đã xây dựng những thỏa thuận thương mại song phương mới tự do, công bằng và có đi có lại.
Ngoài thương mại, Mỹ cũng sẽ tiếp tục hỗ trợ tăng cường đầu tư tại khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Để thúc đẩy làn sóng đầu tư tư nhân mới cho hạ tầng trong khu vực, Tổng thống Donald Trump gần đây đã ký chuyển Đạo luật khai thác hiệu quả hơn hoạt động đầu tư phát triển (Build Act) thành luật. Điều này cho phép mở rộng khả năng hỗ trợ tài chính của Mỹ cho phát triển lên 60 tỉ USD.
Trụ cột thứ hai là an ninh, và đây chính là nền móng cho sự thịnh vượng. Trong chiến lược Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương, Mỹ sẽ tiếp tục hợp tác với các quốc gia có cùng quan điểm nhằm đối đầu với các mối đe dọa cấp bách nhất trong khu vực, từ việc phổ biến vũ khí hạt nhân tới chủ nghĩa cực đoan và khủng bố.
Chỉ riêng năm nay, Mỹ đã cũng cấp hơn nửa tỉ USD để hỗ trợ an ninh. Con số này bao gồm gần 400 triệu USD hỗ trợ cho các lực lượng quân đội - nhiều hơn cả tổng số của ba năm trước đây cộng lại.
Phó Tổng thống Mike Pence cho biết, Mỹ cũng sẽ cung cấp những hỗ trợ mới nhằm giúp các quốc gia bảo vệ biên giới của mình - cả trên đất liền, trên biển và trong môi trường số - và sẽ tiếp tục hợp tác với các đồng minh và đối tác của mình nhằm bảo vệ quyền tự do hàng hải và hàng không. Các cuộc tập trận hải quân chung với Nhật Bản và Ấn Độ gần đây thể hiện rõ cam kết này của Mỹ.
Cuối cùng, Mỹ sẽ hỗ trợ cho việc xây dựng chính phủ minh bạch và mang tính đáp ứng cao, pháp quyền và bảo vệ quyền lợi của mỗi cá nhân. Khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương không có chỗ cho chủ nghĩa độc đoán và hiếu chiến.
"Mỹ mong muốn hợp tác, chứ không phải kiểm soát... An ninh và sự thịnh vượng của Mỹ phụ thuộc vào khu vực cực kỳ then chốt này, và Mỹ sẽ tiếp tục đảm bảo rằng mọi quốc gia, dù lớn hay nhỏ, đều có thể phát triển và trở nên thịnh vượng trong một khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở" - Phó Tổng thống Mike Pence kết luận.
