Trung Quốc đạt thêm bước đột phá mới trong nỗ lực tìm kiếm năng lượng nhiệt hạch sạch, khi một trong những “mặt trời nhân tạo” của nước này lập kỷ lục mới về nhiệt độ cao liên tục - Tân Hoa Xã đưa tin.
Mặt trời nhân tạo (tên đầy đủ là Experimental Advanced Superconducting Tokamak - EAST) thực chất là một cơ sở nghiên cứu lò phản ứng tổng hợp hạt nhân, đã chạy ở nhiệt độ 70 triệu độ C trong thời gian 1.056 giây (17 phút 36 giây).
Trước đó, mặt trời nhân tạo Trung Quốc đã đạt được một cột mốc quan trọng khác vào tháng 5.2021 khi chạy ở nhiệt độ plasma - hay khí nóng - 120 triệu độ C trong 101 giây.
Trong một thử nghiệm 20 giây khác cũng trong tháng 5.2021, EAST đã đạt được nhiệt độ cao nhất là 160 triệu độ C, nóng hơn Mặt trời gấp 10 lần.
“Đây là những mục tiêu cho các giai đoạn khác nhau… Hoạt động gần đây đặt nền tảng khoa học và thực nghiệm vững chắc cho việc vận hành một lò phản ứng nhiệt hạch” - Gong Xianzu, nhà nghiên cứu tại Viện Vật lý Plasma thuộc Học viện Khoa học Trung Quốc, cho biết.
Gong Xianzu phụ trách thí nghiệm tại EAST, đặt tại Viện Khoa học Vật lý Hợp Phì ở tỉnh An Huy. EAST được gọi là mặt trời nhân tạo vì nó mô phỏng phản ứng tổng hợp hạt nhân cung cấp năng lượng cho Mặt trời thật, sử dụng khí hydro và deuterium làm nhiên liệu.
Năng lượng nhiệt hạch được coi là “năng lượng tối thượng” cho một tương lai năng lượng trung hòa cacbon, bởi vì khí hydro và deuterium có nhiều trên Trái đất, sạch và có ít khí thải hơn.
EAST là một trong ba mặt trời nhân tạo lớn đang hoạt động tại Trung Quốc. Lò phản ứng nhiệt hạch HL-2M tokamak, được đưa vào vận hành vào tháng 12 năm ngoái, nằm ở Thành Đô, phía tây nam Trung Quốc và lò thứ ba ở thành phố Vũ Hán.
Thử nghiệm bắt đầu vào đầu tháng 12 sẽ kéo dài đến tháng 6.2022.
“Thử nghiệm một lần nữa thách thức kỷ lục thế giới. Chúng tôi đã hoàn thiện toàn diện công nghệ, thúc đẩy một bước tiến lớn từ nghiên cứu cơ bản đến ứng dụng kỹ thuật” - Giám đốc Viện Vật lý Plasma Song Yuntao cho hay.
Trong khi đó, EAST sẽ cung cấp thông tin chi tiết về nghiên cứu vật lý plasma quan trọng để thiết lập các lò phản ứng quy mô công nghiệp để tạo ra năng lượng sạch - đài truyền hình nhà nước CCTV đưa tin.
Tuy nhiên, bất chấp cuộc tìm kiếm kéo dài hàng thập kỷ của các nhà khoa học trên thế giới, các lò phản ứng nhiệt hạch vẫn còn rất xa so với thực tế. Hai thách thức chính là giữ nhiệt độ trên 100 triệu độ C và hoạt động ở mức ổn định trong thời gian dài, theo Tân Hoa Xã.
Những nỗ lực tương tự đang diễn ra ở Mỹ, Châu Âu, Nga và Hàn Quốc. Trung Quốc cũng nằm trong số 35 quốc gia tham gia vào siêu dự án Lò phản ứng thử nghiệm nhiệt hạch quốc tế (ITER) ở Pháp.
Dự án mặt trời nhân tạo ở Thành Đô, lò phản ứng nhiệt hạch HL-2M Tokamak, hoạt động ở nhiệt độ 150 triệu độ C trong thời gian tối đa 10 giây trong một thử nghiệm vào cuối năm ngoái.
