Khi nói đến sự bùng phát COVID-19 toàn cầu, các nhà khoa học vẫn đang cố gắng tìm ra câu trả lời cho một câu hỏi cơ bản: Virus Corona mới này nguy hiểm đến mức nào khiến nhiều người tử vong như vậy.
Theo tờ NPR, ước tính đã thay đổi rộng rãi. Chẳng hạn, tại một cuộc họp báo ngày 24.2 tại Bắc Kinh, một quan chức y tế hàng đầu của Trung Quốc, Liang Wannian, cho biết tỷ lệ tử vong của COVID-19 là khá cao: "Khoảng 3 đến 4% bệnh nhân đã chết", ông Liang nói.
Sau đó, ông nói thêm: Bên ngoài Vũ Hán - thành phố tâm dịch COVID-19, tỷ lệ tử vong ở Trung Quốc thấp hơn nhiều: khoảng 0,7%. Tức là chưa đến 1 ca tử vong trên 100 bệnh nhân.
Tương tự, một nghiên cứu do Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc công bố tháng trước, đã phát hiện ra rằng nếu lấy hết dữ liệu từ tỉnh Hồ Bắc, nơi Vũ Hán tọa lạc, thì tỷ lệ tử vong ở phần còn lại của Trung Quốc giảm xuống còn 0,4%.
Tại sao có sự khác biệt lớn như vậy giữa Hồ Bắc và phần còn lại của Trung Quốc?
Trong một cuộc họp báo vào ngày hôm sau, tiến sĩ Bruce Aylward - người vừa kết thúc chuyến đi tìm hiểu thực tế đến Trung Quốc của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) - đã chỉ ra ba yếu tố.
Đầu tiên, theo ông Aylward, Vũ Hán là nơi đầu tiên xuất hiện virus Corona mới. "Vũ Hán bắt đầu nhanh và sớm. Mọi người không biết chúng tôi đang đối phó với điều gì”.
Nhân viên y tế càng khám cho nhiều bệnh nhân hơn, họ càng có thể bắt đầu xác định loại chăm sóc nào tạo ra sự khác biệt. Vì vậy, vào thời điểm bệnh nhân bắt đầu xuất hiện tại các tỉnh khác, các bác sĩ và y tá đã có nhiều thông tin hơn về những gì cần thiết để giữ mạng sống cho bệnh nhân.
Các bệnh viện ở phần còn lại của thế giới có thể cũng sẽ được hưởng lợi từ kiến thức đó.
Yếu tố thứ hai lý giải tỷ lệ tử vong cao hơn ở Hồ Bắc "chỉ là quy mô lớn của các con số", ông Aylward nói.
Các bệnh viện ở Vũ Hán tràn ngập hàng nghìn người bệnh. Điều đó nhấn mạnh khả năng của Vũ Hán là chăm sóc đặc biệt suốt ngày đêm cho bệnh nhân mắc bệnh COVID-19.
Những nơi khác ở Trung Quốc, các trường hợp thấp hơn nhiều. Điều này có hàm ý đối với các quốc gia khác: Ít nhất hãy cố gắng làm chậm tốc độ bùng phát bằng các biện pháp có thể để bệnh viện địa phương không bị quá tải bệnh nhân.
Yếu tố cuối cùng, ông Aylward nói: "Khi bắt đầu đợt bùng phát này, mọi người đã phát hiện ra căn bệnh nghiêm trọng”.
Những trường hợp nghiêm trọng ban đầu khiến COVID-19 trông giống như một sát thủ kinh khủng hơn nhiều. Chỉ sau khi các quan chức ở Trung Quốc tăng cường giám sát, họ mới bắt đầu phát hiện ra nhiều trường hợp nhẹ hơn (những người có triệu chứng như sốt và ho khan nhưng nhẹ hoặc không bị viêm phổi).
Tất cả những điều này cũng có thể giúp giải thích tại sao theo thời gian, tỷ lệ tử vong vì COVID-19 đã giảm dần.
Theo nghiên cứu của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh Trung Quốc (CDC), trong số những bệnh nhân có triệu chứng bắt đầu từ ngày 1.1 đến ngày 10.1, tỷ lệ tử vong là 15,6%. Nhưng đó chỉ là 0,8% trong số những người không bị bệnh từ ngày 1.2 đến ngày 11.2.
Mô hình tỷ lệ tử vong giảm dần là một điều chúng ta có thể thấy ở các quốc gia khác.
Nói cách khác, rất có thể tỷ lệ tử vong ở các quốc gia có hệ thống y tế tốt sẽ thấp hơn rất nhiều so với những gì lần đầu tiên nhìn thấy ở Trung Quốc.
Tuy nhiên, điều đáng chú ý là ngay cả sau khi Trung Quốc giảm tỷ lệ tử vong xuống 0,7%, thậm chí 0,4%, con số đó vẫn cao hơn khoảng 4 đến 7 lần so với tỷ lệ tử vong do cúm mùa. (Tỷ lệ mắc cúm là khoảng 0,1% - hoặc 1 trên 1.000 bệnh nhân).
Ngoài ra, nghiên cứu của CDC cũng cho thấy đối với bệnh nhân COVID-19 ở độ tuổi 70 đến 79 thì tỷ lệ tử vong cao hơn gấp 3 lần. Đối với những người trên 80 tuổi, nó cao hơn gấp 6 lần.
Anna Yeung-Cheung, một nhà vi trùng học tại Đại học Manhattanville ở New York, nói rằng bà cũng lo lắng về nhân viên y tế.
Yeung-Cheng, người gốc Hong Kong, lưu ý rằng nhiều bác sĩ đã chết trong đợt dịch SARS năm 2002-2003. Và hàng trăm nhân viên y tế Trung Quốc đã bị bệnh trong dịch COVID-19 - có thể, ít nhất một phần là vì họ đã làm việc rất chăm chỉ - bà nói.
“Chắc chắn họ còn trẻ. Nhưng chúng ta cần tính đến sự căng thẳng mà họ đang trải qua. Đây là căng thẳng đối với cơ thể họ" - bà Yeung-Cheng cho biết thêm.
