Áo, Cộng hòa Czech, Hungary và Slovakia cho rằng mức thuế của Đức có thể làm tăng “sự phụ thuộc địa chính trị” vào Nga - tờ Financial Times đưa tin.
Bốn nước EU này cảnh báo rằng họ có thể bị buộc phải tăng nhập khẩu khí đốt Nga vì khoản thuế của Đức đánh vào nguồn cung qua biên giới nước này. Cảnh báo nói trên làm nổi bật những căng thẳng trong nỗ lực đa dạng hóa nguồn năng lượng của EU.
Bốn quốc gia EU vẫn nhận được khối lượng khí đốt đáng kể từ Nga bất chấp việc châu Âu nỗ lực thoát khỏi sự phụ thuộc vào năng lượng từ nước láng giềng phía đông sau khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina 2 năm trước.
Khi Nga cắt giảm nguồn cung qua đường ống dẫn khí sang châu Âu để trả đũa các lệnh trừng phạt của EU, giá khí đốt ở châu Âu đã tăng vọt lên mức kỷ lục hơn 300 euro mỗi megawatt giờ vào tháng 8.2022. Đức đã áp đặt thuế quá cảnh vào năm 2022 để trang trải chi phí nạp lại các bể dự trữ khí đốt của mình nhằm tránh tình trạng thiếu hụt trong mùa đông cho các doanh nghiệp và người tiêu dùng.
Tuy nhiên, các quốc gia thành viên miền trung và miền đông EU cho rằng mức thuế này đã làm tổn hại đến nỗ lực mua khí đốt từ các nước láng giềng Tây Âu.
Trong một tài liệu được lưu hành giữa các nước EU mà tờ Financial Times có được, Vienna, Prague, Budapest và Bratislava cho biết mức thuế của Berlin khiến các quốc gia thành viên ở khu vực này gặp khó khăn hơn trong việc tiếp cận nhập khẩu khí đốt từ Tây Âu.
Họ nói thêm: “Điều này có thể buộc một số quốc gia thành viên phụ thuộc nhiều hơn vào nhập khẩu khí đốt từ Nga, có khả năng làm tăng sự phụ thuộc về địa chính trị của họ và làm suy yếu mọi nỗ lực nhằm đa dạng hóa các nguồn năng lượng”.
Thuế của Đức hiện ở mức 1,86 euro/MWh, tương đương khoảng 1/10 giá khí đốt tiêu chuẩn hiện tại của châu Âu.
Các quan chức EU cho biết đang đánh giá mức thuế trong bối cảnh lo ngại rằng nó sẽ khiến các nước khác áp đặt mức thuế riêng. Italy đang dự tính áp dụng biện pháp tương tự vào đầu năm nay.
Jozef Síkela, Bộ trưởng năng lượng Czech, cho rằng các nước EU không nên “cho phép bất kỳ hành động nào hủy hoại nỗ lực cắt giảm sự phụ thuộc vào nhiên liệu của Mátxcơva bằng cách đưa ra các khoản phí có lợi cho việc nhập khẩu khí đốt Nga”.
Khiếu nại được đưa ra vào thời điểm EU đang tìm cách cắt giảm toàn bộ lượng nhập khẩu khí đốt của Nga. Theo Ủy ban châu Âu, trước khi Nga tiến hành chiến dịch quân sự ở Ukraina, khí đốt do Nga cung cấp chiếm 40% nguồn cung của EU, đến nay đã giảm xuống còn 8%.
Leonore Gewessler, Bộ trưởng năng lượng Áo, tuần trước cho biết nước bà đang xem xét các phương án chấm dứt sớm hợp đồng cung cấp khí đốt với Nga, vốn kéo dài đến năm 2040.
Theo các quan chức EU, Brussels cũng sẽ đề xuất gia hạn mục tiêu cắt giảm nhu cầu khí đốt trước cuộc họp của các Bộ trưởng năng lượng EU vào ngày 4.3.
Đức đã trở thành khách hàng lớn về khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) và hiện đóng vai trò là cửa ngõ nhập khẩu cho các nước châu Âu khác. LNG từ các quốc gia như Mỹ và Qatar được coi là chìa khóa để giảm sự phụ thuộc của EU vào khí đốt của Nga.
Tuy nhiên, nguồn cung LNG của Nga qua đường biển vào EU cũng tăng lên.
Aura Sabadus, chuyên gia thị trường năng lượng tại công ty tư vấn năng lượng ICIS, cho biết thuế của Đức là “rào cản đáng kể” đối với các quốc gia thành viên phía đông. Bà nói thêm: “Nó cũng là một lý do chính đáng để nói rằng họ đã cố gắng hết sức để đa dạng hóa từ khí đốt Nga nhưng khoản thuế đã ngăn họ làm như vậy”.
Ủy ban châu Âu cho biết đã nhận thức được “những lo ngại của các bên khác nhau” về mức thuế mà Đức đưa ra với lý do “bảo vệ thị trường nội địa và tránh sự phân mảnh thị trường”.
