Ngày 28.11, Bộ Ngoại giao Trung Quốc tuyên bố phản đối và sẽ đưa ra những biện pháp đáp trả mạnh mẽ nếu Mỹ tiếp tục can thiệp vào Đặc khu hành chính Hong Kong.
Trung Quốc cũng đưa ra phản đối và cảnh báo tương tự vào đầu năm nay sau khi Mỹ chấp thuận bán vũ khí cho Đài Loan và đưa Huawei Technologies Co. vào danh sách đen.
"Chúng tôi đề nghị Mỹ ngừng can thiệp hoặc Trung Quốc sẽ có biện pháp đối phó kiên quyết. Phía Mỹ sẽ chịu mọi trách nhiệm về hậu quả" - Tân Hoa xã dẫn tuyên bố của Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Sau đó, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Cảnh Sảng đã né tránh các câu hỏi khi nào Trung Quốc sẽ đáp trả hoặc liệu điều đó có ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán thương mại hay không, nói với các phóng viên hãy "theo dõi và điều gì sẽ đến sẽ đến".
Thất bại trong việc tiết lộ chi tiết mặc dù đã có nhiều tuần chuẩn bị, cho thấy những khó khăn mà Trung Quốc gặp phải khi đáp trả Mỹ mà không làm tổn hại đến nền kinh tế của chính họ, vốn đang phát triển với tốc độ chậm nhất trong gần ba thập kỷ - theo Bloomberg.
Ngoài việc thực hiện thuế quan trả đũa đối với Mỹ, Trung Quốc chủ yếu bị mắc kẹt trong chính sách "bình tĩnh chiến lược" khi nói đến các khía cạnh khác của mối quan hệ.
Tác động đàm phán thương mại
Mei Xinyu, chuyên gia tại một viện nghiên cứu thuộc Bộ Thương mại Trung Quốc, nói rằng vấn đề Hong Kong chắc chắn sẽ được thảo luận tại bàn đàm phán thương mại và Trung Quốc có thể sẽ yêu cầu phía Mỹ làm rõ lập trường của mình, hoặc thậm chí đưa ra một số lời hứa từ chối thi hành luật về Hong Kong.
Ông nói thêm rằng Trung Quốc sẽ chuẩn bị một số biện pháp đối phó cùng một lúc, lặp lại những nhận xét của Bộ Ngoại giao trước đó, nhưng không nêu rõ các biện pháp cụ thể sẽ được thực hiện.
"Nó sẽ mang lại một mức độ không chắc chắn nhất định cho các cuộc đàm phán thương mại đang diễn ra, nhưng không nhất thiết liên quan đến việc ký hay phá vỡ thỏa thuận" - ông Mei nói.
Mặc dù làm chậm các cuộc đàm phán thương mại là cách rõ ràng nhất mà Trung Quốc có thể trả đũa, nhưng rõ ràng cho đến nay, Bắc Kinh đã cố gắng để đi đúng hướng. Nếu không có thỏa thuận thương mại giai đoạn một, Trung Quốc phải đối mặt với đợt tăng thuế khác vào giữa tháng 12.
Theo ông Mei, Trung Quốc còn có những lựa chọn khác, mặc dù hầu hết trong số này cũng có nguy cơ gây ra hậu quả kinh tế. Đó là điều mà Trung Quốc có thể không muốn mạo hiểm với những rắc rối kinh tế trong nước và tình trạng bất ổn ở Hong Kong.
Các thực thể không đáng tin cậy
Theo Bloomberg, Trung Quốc có thể tấn công các công ty Mỹ bằng cách công bố danh sách "các thực thể không đáng tin cậy", ngừng mua các sản phẩm của Mỹ hoặc hạn chế xuất khẩu sang Mỹ các loại đất hiếm, vốn rất quan trọng để sản xuất từ điện thoại thông minh đến xe điện tử.
Về mặt ngoại giao, Trung Quốc có thể thực hiện các biện pháp như tạm dừng hợp tác thực thi các biện pháp trừng phạt liên quan đến Triều Tiên và Iran, triệu hồi đại sứ Trung Quốc tại Mỹ hoặc hạ thấp quan hệ ngoại giao.
Hu Xijin, Tổng Biên tập tờ Hoàn cầu Thời báo cho biết trong một tweet hôm 28.11 rằng Trung Quốc đang xem xét đưa những người soạn thảo luật vào danh sách cấm nhập cảnh.
Ảnh hưởng nội bộ
Đối với Trung Quốc, luật về Hong Kong mà Tổng thống Trump ký ban hành thể hiện sự can thiệp vào công việc nội bộ của nước này và thậm chí có thể khiến người biểu tình ngày càng trở nên bạo lực trong những tháng gần đây.
Trong khi các cuộc đàm phán thương mại là riêng biệt, mối quan hệ tổng thể có thể bị ảnh hưởng, theo ông He Weiwen, người trước đây từng là tùy viên thương mại tại các lãnh sự quán Trung Quốc ở New York và San Francisco.
"Mỹ đã làm tổn hại chủ quyền của Trung Quốc và Trung Quốc tất nhiên sẽ trả đũa", ông He, hiện đang là nghiên cứu viên cao cấp tại Trung tâm Trung Quốc và Toàn cầu hóa ở Bắc Kinh, nói.
Tuy nhiên, khi được hỏi Trung Quốc có khả năng làm gì, ông đã không nói rõ. "Tôi không biết họ sẽ thực hiện những động tác cụ thể nào. Nhưng có khả năng sẽ có một số hậu quả" - ông He nói.
