Cuộc đua có 6 ứng viên, nhưng sau khi có 2 ứng viên rút lui thì cuộc bầu cử tổng thống năm nay thực tế là cuộc cạnh tranh giữa đương kim Tổng thống Hassan Rouhani và giáo sĩ bảo thủ Ebrahim Raisi. Ông Rouhani, một người theo chủ nghĩa thực tế, là ứng viên tiềm năng nhất giành chiến thắng lần này. Theo một cuộc khảo sát của tổ chức ISPA hồi đầu tháng 5, ông Rouhani đang dẫn đầu cuộc đua với 42%, còn ông Raisi đứng thứ hai với 27%.
Đây là cuộc bầu cử tổng thống đầu tiên ở Iran kể từ thoả thuận hạt nhân lịch sử năm 2015 mà Iran ký kết với Mỹ và 5 cường quốc. Nếu ông Rouhani đắc cử nhiệm kỳ hai, Iran nhiều khả năng sẽ tiếp tục đường lối đối thoại cởi mở với Châu Á và Châu Âu, ký kết những thoả thuận kinh tế mới với các đối tác mới đang chờ đợi bãi bỏ trừng phạt sau thoả thuận hạt nhân. Nếu ông Raisi giành chiến thắng, Iran sẽ đi theo đường lối ngoại giao khép kín và cứng rắn.
Mặc dù đang dẫn đầu cuộc đua, nhưng điểm trừ của ông Rouhani là sự thất bại trong việc thúc đẩy nền kinh tế yếu kém sau nhiều thập kỷ bị trừng phạt. Nhiều người Iran cảm thấy rằng thoả thuận hạt nhân lịch sử 2015 không tạo thêm công ăn việc làm, cũng như không thúc đẩy tăng trưởng và đầu tư nước ngoài. Ngay trong suốt cuộc vận động tranh cử, chính phủ của ông Rouhani bị chỉ trích nặng nề vì không giải quyết được tình trạng thất nghiệp cao, bất bình đẳng gia tăng và việc tái hội nhập của Iran vào các nền tảng tài chính toàn cầu.
Mặc dù vậy, cử tri vẫn coi ông Rouhani là một người đáng tin cậy nhất trong hệ thống chính trị Iran. Số đông cử tri cho rằng việc ông tái cử sẽ có lợi cho Iran khi thiết lập các kênh hợp pháp hơn với các cường quốc thế giới, và xây dựng quan hệ hữu nghị với các nước trong khu vực. Với mong muốn lấy lòng cử tri, trong những ngày gần đây, ông Rouhani đã đẩy mạnh những ranh giới được phép ở Iran. Ông cáo buộc các đối thủ lạm dụng nhân quyền, lợi dụng tôn giáo để giành quyền lực và đại diện cho lợi ích kinh tế của lực lượng an ninh.
Trong khi đó, giáo sĩ theo đường lối cứng rắn Ebrahim Raisi, 56 tuổi, đã tuyên bố trong quá trình tranh cử rằng Iran không cần sự trợ giúp của nước ngoài và cam kết phục hồi các giá trị của Cách mạng Hồi giáo 1979. Ông Raisi được Vệ binh Cách mạng Iran - lực lượng an ninh hàng đầu của Iran - ủng hộ. Ông Raisi đã bác bỏ thành tựu kinh tế cũng như chính sách đối ngoại ôn hòa của Tổng thống Rouhani. Ông kêu gọi cử tri nghèo bằng cách cam kết tạo ra hàng triệu việc làm.
Mặc dù được Đại giáo chủ Ali Khamenei hậu thuẫn, song ông Raisi không phải là một chính trị gia có nhiều kinh nghiệm. Thăng tiến từ Cách mạng Hồi giáo, ông Raisi trở thành công tố viên, sau đó là Phó chánh án và Bộ trưởng Tư pháp Iran. Theo nhận định của Reuters, nếu ông Raisi đắc cử, với đường lối cứng rắn của mình, nhiều khả năng quan hệ giữa Iran - Mỹ - phương Tây sẽ rơi vào trạng thái khó khăn, khiến tình hình Trung Đông sẽ diễn biến phức tạp hơn.
