Là con sông dài nhất Trung Quốc, sông Dương Tử có nhiều nhánh và uốn lượn qua nhiều hẻm núi sâu, cung cấp nguồn thủy điện phong phú, tuyến đường vận chuyển phong phú và trữ lượng nước ngọt khổng lồ.
Theo Nhân dân Nhật báo, 6 đập thủy điện lớn dọc theo dòng chính của sông Dương Tử (Ô Đông Đức, Bạch Hạc Than, Khê Lạc Độ, Hướng Gia Bá, Tam Hiệp và Cát Châu Bá) tạo thành hành lang năng lượng sạch lớn nhất thế giới, trải dài hơn 1.800km. Tổng cộng có 110 máy phát thủy điện hoạt động song song dọc hành lang, liên tục tạo ra nguồn điện xanh.
6 trạm thủy điện bậc thang này đã tạo ra hơn 3,5 nghìn tỉ kilowatt giờ điện, tương đương với việc tiết kiệm hơn 1 tỉ tấn than tiêu chuẩn và giảm hơn 2,8 tỉ tấn CO2. Bên cạnh đó, sự phối hợp giữa các hồ chứa bậc thang này cũng đảm bảo việc vận chuyển thông suốt, cung cấp đủ nước và bảo tồn sinh thái.
Nhà máy thủy điện Bạc Hạc Than có 16 tổ máy phát thủy điện với tổng công suất lắp đặt là 16 triệu kilowatt. Các tổ máy này được cung cấp năng lượng bằng nguồn nước phun từ độ cao hơn 200m, với mỗi vòng quay tạo ra khoảng 150 kilowatt giờ điện.
Tháng 12.2022, tất cả các tổ máy của thủy điện Bạch Hạc Than đã đi vào hoạt động hết công suất, đánh dấu việc hoàn thành hành lang năng lượng sạch lớn nhất thế giới.
Đập Cát Châu Bá, hoàn thành vào những năm 1980, có công suất một tổ máy là 170MW. Đập Tam Hiệp - dự án thủy điện lớn nhất thế giới - được trang bị các tổ máy phát điện, mỗi tổ máy có công suất 700MW.
Ngoài việc cung cấp điện, hành lang năng lượng sạch còn hình thành tuyến đường thủy 768km giúp cải thiện dần điều kiện giao thông thủy của sông Dương Tử. Những đoạn không thể đi lại trước đây đã được biến thành những lối đi rộng, các cảng nhỏ dọc hành lang ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn.
Dọc theo khu vực phía tây nam thành phố Trùng Khánh, nhiều cảng nước sâu có thể tiếp nhận tàu có trọng tải đến 5.000 tấn đã xuất hiện.
Là nguồn nước ngọt chiến lược của Trung Quốc, lưu vực sông Dương Tử chứa 995,9 tỉ mét khối tài nguyên nước hàng năm, chiếm khoảng 36% tổng nguồn nước của Trung Quốc. Chỉ riêng hành lang năng lượng sạch đã tạo thành cụm hồ chứa bậc thang với dung tích lưu trữ 91,9 tỉ mét khối, đóng vai trò là kho dự trữ nước ngọt chiến lược quan trọng.
Quần thể cá đóng vai trò là chỉ số quan trọng về sức khỏe sinh thái của dòng sông. Việc tăng cường xả nước một cách có hệ thống từ các hồ chứa để nâng dần mực nước sông có thể giúp tạo điều kiện thuận lợi cho cá sinh sản tự nhiên. Các cơ quan hữu quan đã tiến hành nhiều thí nghiệm lập kế hoạch sinh thái với phạm vi ngày càng rộng.
Những nỗ lực này đang góp phần bảo tồn và phục hồi hệ sinh thái dưới nước trên lưu vực sông Dương Tử. Kết quả là hành lang năng lượng sạch lớn nhất thế giới đã phát triển thành hành lang bảo tồn sinh thái.
