Ông Donald Trump đã hỏi về các phương án tấn công cơ sở hạt nhân Iran chỉ hai tuần trước khi vụ ám sát nhà vật lý nổi tiếng Iran Mohsen Fakhrizadeh hôm 27.11 ở Tehran.
Theo đó, ông Trump đã hỏi các cố vấn cấp cao trong cuộc họp tại Phòng Bầu dục vào ngày 12.11 liệu ông có các phương án hành để tấn công các địa điểm hạt nhân chính của Iran tại Natanz trong những tuần tới hay không. Các phụ tá của đương kim tổng thống Mỹ cảnh báo, động thái này có thể leo thang thành một cuộc xung đột rộng hơn.
Theo New York Times, tấn công Iran để buộc nước này ngừng mở rộng chương trình hạt nhân sẽ là một đòn giáng mạnh vào mong muốn hồi sinh thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015 của ông Joe Biden. Một cuộc tấn công như vậy vào thời điểm khi chuyển giao chính quyền có thể làm tổn hại mối quan hệ với Tehran đến mức không thể đàm phán để khôi phục lại thỏa thuận hoặc siết chặt các điều khoản của thỏa thuận hạt nhân Iran.
Trong khi các cố vấn hàng đầu của ông Trump - bao gồm ông Mike Pompeo và tướng Mark A. Milley, Chủ tịch Hội đồng Tham mưu trưởng liên quân - phản đối cuộc tấn công quân sự nhằm vào Iran, các quan chức và chỉ huy hàng đầu của Mỹ vẫn cảnh báo về các hoạt động của Iran. “Trong nhiều thập kỷ, Iran đã tài trợ và hỗ trợ chủ nghĩa khủng bố và các tổ chức khủng bố” - Tướng Kenneth F. McKenzie Jr., người đứng đầu Bộ chỉ huy trung tâm của quân đội, cho biết vào tuần trước trong một hội thảo trực tuyến về Trung Đông.
Theo AFP, ngày 27.11, ông Donald Trump đã đăng lại các bản tin về vụ ám sát Fakhrizadeh trên mạng xã hội Twitter nhưng không có bình luận gì kèm theo.
Vụ ám sát Fakhrizadeh có thể có những tác động lớn đến chính quyền sắp tới của ông Joe Biden, theo New York Times.
Vụ ám sát nhanh chóng tạo ra một phản ứng mạnh mẽ ở Iran, cũng như cuộc tấn công ám sát Tướng Qasem Soleimani mà Mỹ thực hiện ngày 3.1. Tướng Soleimani là người điều hành lực lượng Quds tinh nhuệ của Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran.
Vụ ám sát này cũng có thể làm phức tạp nỗ lực của ông Joe Biden nhằm khôi phục thỏa thuận hạt nhân Iran năm 2015, như ứng viên Dân chủ đã cam kết thực hiện, nếu phía Iran đồng ý quay lại các giới hạn được nêu trong thỏa thuận.
Tổng thống Donald Trump đã rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran vào năm 2018. Ông Trump sau đó đã áp đặt các biện pháp trừng phạt nghiêm ngặt với Iran trong nỗ lực buộc nước này trở lại bàn thương lượng.
Cũng theo tờ báo Mỹ, vụ ám sát nhà khoa học hạt nhân được xem là người hùng dân tộc Iran có thể dẫn tới áp lực chính trị ở Iran về việc xây dựng dần kho nhiên liệu hạt nhân mà nước này đã từ bỏ vào năm 2015.
Các quan chức Mỹ không bình luận về vụ ám sát mà phía Iran cáo buộc là có vai trò của Israel, mà chỉ nói rằng họ đang tìm kiếm thông tin. Tuy nhiên, theo New York Times, một số quan chức Mỹ nhận định, vụ ám sát ông Fakhrizadeh, cái chết mới nhất trong chuỗi những cái chết bí ẩn các nhà khoa học hạt nhân hàng đầu Iran, sẽ gửi một thông điệp lạnh lùng tới các nhà khoa học hàng đầu khác của đất nước đang làm việc trong chương trình hạt nhân Iran rằng: Nếu chúng tôi có thể tìm được ông ấy, chúng tôi cũng có thể tìm được các vị.
Vụ ám sát Fakhrizadeh diễn ra chỉ vài tuần sau khi các quan chức tình báo xác nhận, thủ lĩnh cấp cao thứ hai của Al-Qaeda đã bị đặc vụ Israel bắn chế trên đường phố Tehran vào ngày 7.8. Abdullah Ahmed Abdullah hay Abu Muhammad al-Masri bị giết cùng với con gái là Miriam, góa phụ của Hamza bin Laden - con trai Osama bin Laden.
