Hố thiên thạch 50.000 tuổi hé lộ thông tin quý về Trái đất và các hành tinh

Thanh Hà |

Hố thiên thạch “trẻ” và được bảo tồn tốt ở Mỹ giúp các nhà khoa học hiểu được các quá trình tạo hố thiên thạch trên Trái đất và các nơi khác trong Hệ Mặt trời.

Hầu hết các tiểu hành tinh "sống sót" sau khi va chạm với bầu khí quyển Trái đất đều rơi xuống nước, đơn giản vì đại dương chiếm 70% hành tinh chúng ta.

Tuy nhiên, thỉnh thoảng những thiên thạch khổng lồ cũng rơi xuống đất liền. Đó là trường hợp xảy ra khoảng 50.000 năm trước khi một tiểu hành tinh sắt đâm xuống Bắc Mỹ, để lại một hố va chạm lớn ở phía bắc Arizona, Mỹ, ngày nay.

Hố thiên thạch Meteor (hay hố thiên thạch Barringer), nằm giữa Flagstaff và Winslow trên cao nguyên Colorado. Thiết bị OLI trên vệ tinh Landsat 8 ngày 16.5 đã chụp được hình ảnh của khu vực va chạm hàng chục nghìn năm tuổi này.

Hố thiên thạch Meteor và quang cảnh xung quanh chụp bằng vệ tinh Landsat 8. Ảnh: NASA
Hố thiên thạch Meteor và quang cảnh xung quanh chụp bằng vệ tinh Landsat 8. Ảnh: NASA

Dù đã 50.000 năm tuổi, hố thiên thạch ở Arizona được đánh giá là tương đối trẻ, được bảo tồn rất tốt so với các hố thiên thạch khác. Do đó, các nhà khoa học đã nghiên cứu rộng rãi địa điểm này để tìm hiểu về quá trình tạo hố thiên thạch - cách các hố thiên thạch hoạt động trên Trái đất và các hành tinh khác trong Hệ Mặt trời - cũng như những mối đe dọa hiện đại mà các vụ va chạm tiểu hành tinh đặt ra.

"Một vụ va chạm có quy mô tương tự xảy ra ngày nay có thể phá hủy một thành phố cỡ thành phố Kansas" - David Kring, chuyên gia phân tích va chạm tạo miệng hố ở Viện Hành tinh và Mặt trăng, cho biết.

Hố thiên thạch Meteor có kích cỡ khoảng 1,2km và sâu khoảng 180m. Kích cỡ của tiểu hành tinh tạo ra vụ va chạm này không chắc chắn, trong khoảng từ 30-50m nhưng tiểu hành tinh này đủ lớn để bật tung 175 triệu tấn đá.

Hình ảnh hố thiên thạch Meteor do vệ tinh Landsat 8 chụp được giúp hình dung về hố thiên thạch này trong bối cảnh với khu vực xung quanh. Điểm đáng chú ý là viền miệng hố thiên thạch và các khu vực ngay bên ngoài miệng hố màu sáng hơn so với khu vực xung quanh. Đây là những mảnh vỡ được đẩy ra khỏi miệng hố thiên thạch, chủ yếu là đá vôi Kaibab và sa thạch Coconino.

Trang Earth Observatory của NASA cũng lưu ý, miệng hố thiên thạch cũng không phải hình tròn mà có dạng gần như vuông.

Theo chuyên gia Kring, hố thiên thạch có hình dạng này là bởi những lỗ hổng tồn tại sẵn trong tiểu hành tinh trước khi va chạm khiến các mảnh văng ra xa hơn theo 4 hướng khi va chạm với Trái đất.

Cảnh quan khu vực Arizona nơi có hố va chạm cũng đã thay đổi nhiều theo thời gian. Vào thời điểm tiểu hành tinh va chạm Trái đất, con người chưa có mặt tại Bắc Mỹ. Địa hình đồi núi ở khu vực này có khả năng là nơi sinh sống của voi ma mút, voi răng mấu và những con lười trên mặt đất khổng lồ. Hiện tại, cảnh quan quanh miệng hố thiên thạch này là sa mạc với cây bụi.

Hố va chạm trên bề mặt Mặt trăng. Ảnh: NASA
Hố va chạm trên bề mặt Mặt trăng. Ảnh: NASA

Nhà nghiên cứu Kring đang chủ trì chương trình nghiên cứu và đào tạo thực địa do NASA tài trợ để các nghiên cứu sinh học cách nghiên cứu về các hố thiên thạch va chạm trên Trái đất, Mặt trăng, sao Hỏa và các hành tinh khác. Ông cũng huấn luyện để các phi hành gia quen với các bề mặt hành tinh có những hố thiên thạch va chạm.

“Ví dụ, các phi hành gia Artemis của NASA sẽ hạ cánh xuống một địa hình hố thiên thạch va chạm ở quanh cực nam Mặt trăng" - ông nói.

Thanh Hà
TIN LIÊN QUAN

Tiểu hành tinh áp sát Trái đất với tốc độ gấp 20 lần đạn súng trường

Ngọc Vân |

Ngày 1.6, một tiểu hành tinh lớn hơn chiều cao tháp Eiffel sẽ áp sát Trái đất với tốc độ gấp 20 lần đạn súng trường.

Tiểu hành tinh khổng lồ sắp sượt qua Trái đất

Hải Anh |

Một tiểu hành tinh cao hơn tháp Eiffel dự kiến sượt qua Trái đất vào tuần tới.

Tìm ra nguồn gốc của thiên thạch rơi xuống trái đất

Thanh Hà |

Thiên thạch rơi xuống trái đất mùa hè năm 2018 tại sa mạc Kalahari của Botswana đã được các nhà khoa học lần ra nguồn gốc.

Khu nghỉ dưỡng ẩn mình giữa rừng thông tuyệt đẹp ở Mộc Châu

Chí Long |

Nằm ngay trung tâm khu du lịch quốc gia Mộc Châu, Phoenix Mộc Châu Resort được bao phủ bởi rừng thông hàng trăm năm tuổi, với không khí trong lành, mát mẻ tựa như Đà Lạt thu nhỏ giữa núi rừng Tây Bắc.

Khởi tố cựu Cục trưởng Cục đăng kiểm Việt Nam

Việt Dũng |

Mở rộng điều tra vụ án sai phạm tại các trung tâm đăng kiểm, cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TPHCM vừa khởi tố thêm 5 bị can khác.

Không khí lạnh suy yếu dần, Bắc Bộ nắng hanh và tăng nhiệt

AN AN |

Trung tâm Dự báo Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia nhận định không khí lạnh tác động mạnh đến Bắc Bộ từ đêm nay đến ngày mai 18.1. Từ ngày 19.1, ngày có nắng hanh và nhiệt độ có xu hướng tăng nhẹ.

Nở rộ dịch vụ cho thuê người yêu về nhà ra mắt dịp Tết

Phùng Nhung |

Nhiều người trẻ mỗi dịp về quê ăn Tết lại bị bố mẹ thúc giục chuyện yêu đương, kết hôn, sinh con. Vì lẽ đó, họ tìm đến dịch vụ cho thuê người yêu để trấn an tâm lý gia đình.

Vì sao gốc đào Nhật Tân được chào bán với giá 200 triệu đồng?

Quỳnh Trang |

Sáng 17.1, dọc đại lộ Lê-Nin, thành phố Vinh (Nghệ An) tấp nập cảnh mua - bán hoa, cây cảnh phục vụ Tết Nguyên đán. Trong đó, thu hút nhiều người xem nhất là gian trưng bày gốc đào Nhật Tân của anh Đặng Văn Cường (36 tuổi, trú TP Vinh) bởi nơi đây trưng bày gốc cổ thụ độc đáo với thế "rồng bay".

Tiểu hành tinh áp sát Trái đất với tốc độ gấp 20 lần đạn súng trường

Ngọc Vân |

Ngày 1.6, một tiểu hành tinh lớn hơn chiều cao tháp Eiffel sẽ áp sát Trái đất với tốc độ gấp 20 lần đạn súng trường.

Tiểu hành tinh khổng lồ sắp sượt qua Trái đất

Hải Anh |

Một tiểu hành tinh cao hơn tháp Eiffel dự kiến sượt qua Trái đất vào tuần tới.

Tìm ra nguồn gốc của thiên thạch rơi xuống trái đất

Thanh Hà |

Thiên thạch rơi xuống trái đất mùa hè năm 2018 tại sa mạc Kalahari của Botswana đã được các nhà khoa học lần ra nguồn gốc.