Nghiên cứu mới về siêu tân tinh sử dụng dữ liệu từ kính thiên văn Spitzer vừa nghỉ hưu của NASA đã giải đáp bí ẩn này.
Nghiên cứu được công bố trên tạp chí Monthly Notices of the Royal Astronomical Society nhận định, sự mất tích của các siêu tân tinh trong vũ trụ có liên quan đến bụi.
Siêu tân tinh xảy ra vào cuối vòng đời của những ngôi sao khổng lồ và là những vụ nổ lớn nhất, sáng chói nhất, mạnh nhất trong vũ trụ.
Dữ liệu từ kính viễn vọng không gian Spitzer giúp các nhà nghiên cứu phát hiện ra 5 siêu tân tinh chưa từng được biết đến đang ẩn nấp trong các thiên hà đầy bụi.
Spitzer quan sát vũ trụ bằng ánh sáng hồng ngoại nhờ đó có thể nhìn xuyên qua những đám mây bụi che khuất tầm nhìn với các kính thiên văn quang học.
"Những kết quả này với Spitzer cho thấy các cuộc khảo sát quang học mà chúng ta từ lâu dựa vào để phát hiện các siêu tân tinh đã dẫn tới bỏ lỡ một nửa số vụ nổ sao xảy ra trong vũ trụ" - tác giả chính Ori Fox nêu trong bản tin của NASA ngày 4.8. Ori Fox là nhà khoa học tại Viện Kính Viễn vọng Không gian ở Baltimore, Maryland, Mỹ.
Ông nói thêm: "Tin rất tốt là số lượng siêu tân tinh mà chúng ta đang thấy nhờ Spitzer phù hợp về mặt thống kê với các dự đoán lý thuyết".
Những ngôi sao phát nổ được tìm thấy trong nghiên cứu của Spitzer đều có kết thúc tương tự. “Khi chúng già đi và lõi của chúng chứa đầy sắt, những ngôi sao lớn không còn tạo ra đủ năng lượng để chịu được trọng lực của chính mình và lõi của chúng sụp đổ một cách đột ngột và thảm khốc” - NASA cho hay.
Cơ quan vũ trụ Mỹ mô tả sự kết thúc của các ngôi sao như "tự vỡ tung thành các mảnh nhỏ".
Việc phát hiện các siêu tân tinh ẩn sẽ mang đến cho thế hệ kính viễn vọng không gian hồng ngoại tiếp theo các mục tiêu để tìm kiếm khi đưa vào hoạt động. Các kính thiên văn thế hệ tiếp theo trong đó có James Webb và Nancy Grace Roman sẽ quan sát vũ trụ bằng tia hồng ngoại, tương tự như Spitzer.
NASA cho Spitzer nghỉ hưu vào đầu năm 2020 sau gần 17 năm làm việc.
Siêu tân tinh đại diện cho cái chết của ngôi sao nhưng có thể giúp các nhà khoa học hiểu được sự ra đời của các ngôi sao. “Nếu bạn nắm được số lượng ngôi sao đang hình thành, thì bạn có thể dự đoán bao nhiêu ngôi sao sẽ phát nổ. Hoặc ngược lại, nếu bạn nắm được số lượng ngôi sao đang nổ, bạn có thể dự đoán có bao nhiêu ngôi sao đang hình thành. Hiểu được mối quan hệ đó rất quan trọng với nhiều lĩnh vực nghiên cứu trong vật lý thiên văn" - nhà nghiên cứu Ori Fox nói.