Ngày 14.12, các nhà lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) đã đồng ý mở các cuộc đàm phán kết nạp Ukraina và Moldova, sau khi Thủ tướng Hungary Viktor Orban - người từng đe dọa phủ quyết quyết định này - đã bỏ phiếu trắng. Ông Orban và những người khác cho rằng Kiev phải giải quyết nạn tham nhũng tràn lan trước khi gia nhập EU.
Theo RT, quyết định nói trên được công bố sau 8 giờ tranh luận tại hội nghị thượng đỉnh của Hội đồng châu Âu ở Brussels. Chủ tịch Hội đồng châu Âu Charles Michel ca ngợi động thái này là “một tín hiệu chính trị rất mạnh mẽ”, trong khi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen mô tả đây là “một quyết định chiến lược và ngày này sẽ còn khắc sâu trong lịch sử liên minh”.
Ukraina đã nộp đơn xin gia nhập EU vào tháng 2.2022 và được cấp tư cách ứng cử viên vào tháng 6 cùng năm. Tuy nhiên, quyết định mở các cuộc đàm phán gia nhập chưa đầy 18 tháng sau đó là một quyết định gây tranh cãi, vì một số quốc gia ứng cử viên ở Balkan đã chờ đợi thời điểm tương tự trong hơn 10 năm.
Thủ tướng Hungary Viktor Orban là một trong những người phản đối mạnh mẽ nhất việc cho phép đàm phán kết nạp Ukraina. Tuần trước ông Orban tuyên bố, việc thừa nhận Ukraina - quốc gia mà ông chỉ trích là tham nhũng - sẽ là một thảm họa đối với EU.
Đầu tháng này, người phát ngôn của ông Orban, Zoltan Kovacs, cảnh báo rằng sự phụ thuộc hoàn toàn của Ukraina vào viện trợ nước ngoài và việc Kiev đang trong cuộc xung đột sẽ tự động ngăn cản bất kỳ cuộc thảo luận nào về tư cách thành viên.
Tuy nhiên, Thủ tướng Orban không tham gia cuộc bỏ phiếu hôm 14.12, cho phép 26 thành viên còn lại của EU đưa ra quyết định nhất trí về các cuộc đàm phán.
Ông Orban chọn không phủ quyết, bởi trước đó một ngày Ủy ban châu Âu đã dỡ bỏ phong tỏa hàng tỉ euro tài trợ cho Hungary, vốn bị đóng băng vào tháng 12 năm ngoái, với lý do Budapest không tuân thủ Hiến chương về các quyền cơ bản của EU liên quan tới các vấn đề như quyền LGBTQ, tự do học thuật và tị nạn.
Thủ tướng Orban nói sau cuộc bỏ phiếu: “Việc bắt đầu đàm phán với Ukraina trong hoàn cảnh này là một quyết định hoàn toàn vô nghĩa, phi lý và sai lầm. Nhưng 26 quốc gia khác nhất quyết yêu cầu đưa ra quyết định này. Nếu 26 nước quyết định làm như vậy thì họ nên đi theo con đường riêng của mình. Hungary không muốn chia sẻ quyết định tồi tệ này”.
Slovakia và Áo cũng không ủng hộ việc đẩy nhanh tư cách thành viên của Ukraina, mặc dù cả hai đều không phản đối quyết định hôm 14.12.
Trước đó một ngày, phát biểu tại Bratislava, Thủ tướng Slovakia Robert Fico cảnh báo rằng bất chấp “quyết định chính trị” của Hội đồng châu Âu, “Ukraina hoàn toàn chưa đủ điều kiện để bắt đầu các cuộc đàm phán và sẽ gặp khó khăn để đáp ứng các tiêu chí trở thành thành viên EU”.
