La Nina trở lại
Thời tiết mùa đông, điều kiện hạn hán đang diễn ra và thậm chí phần còn lại của mùa bão sẽ chịu tác động từ việc hạ nhiệt độ bề mặt biển ở Thái Bình Dương gần đây.
Trung tâm Dự báo Khí hậu của NOAA cho biết, hiện tượng La Nina - pha đối lập của El Nino - đã xuất hiện ở vùng biển nhiệt đới Thái Bình Dương trong tháng qua.
La Nina thường mang lại điều kiện ẩm ướt và mát mẻ hơn mức trung bình cho Tây Bắc Thái Bình Dương, đặc biệt là trong mùa đông. Ngược lại, La Nina đem đến các điều kiện khô hơn và ấm hơn trung bình ở miền Nam nước Mỹ. Điều này có nghĩa là vùng Tây Nam bị khô hạn có thể sẽ tiếp tục khô hạn.
Vùng Đông Nam Mỹ cũng thường khô hơn trong mùa đông La Nina, làm tăng khả năng xảy ra thời tiết nhiệt đới, bao gồm cả bão.
Tác động thời tiết toàn thế giới
La Nina - được dịch từ tiếng Tây Ban Nha là "cô bé" - là một hiện tượng khí quyển đại dương tự nhiên được đánh dấu bằng nhiệt độ bề mặt biển lạnh hơn mức trung bình trên khắp trung tâm và phía đông Thái Bình Dương gần xích đạo, do đó gây tác động đến thời tiết trên toàn thế giới.
"La Nina được dự đoán sẽ ảnh hưởng đến nhiệt độ và lượng mưa trên khắp nước Mỹ trong những tháng sắp tới" - CNN dẫn thông tin từ NOAA cho biết trong tuần qua.
NOAA sẽ công bố dự báo thời tiết tổng thể về mùa đông 2021 vào ngày 21.10 tới và sự hiện diện của La Nina được cho là sẽ có ý nghĩa lớn trong dự báo cho mùa đông năm nay. Dự kiến, La Nina sẽ diễn ra trong suốt mùa đông 2021-2022.
Cả La Nina và El Nino đều xảy ra trung bình từ 3 đến 5 năm một lần, theo NOAA.
Trong suốt thời gian La Nina xuất hiện, gió yếu hơn giữa bề mặt đại dương và các tầng trên của khí quyển tác động đến các luồng gió thổi nhanh trong các dòng hẹp khí quyển toàn cầu, có thể ảnh hưởng đến việc theo dõi và mức độ nghiêm trọng của các cơn bão mùa đông trong những tháng ấm hơn.
Phil Klotzbach, nhà khoa học nghiên cứu tại Đại học Bang Colorado (Mỹ), cho biết: “La Nina có liên quan đến việc giảm lực cắt gió theo phương thẳng đứng ở vùng biển Caribbea và vùng nhiệt đới Đại Tây Dương. Lực cắt gió quá nhiều thường là yếu tố kết thúc mùa bão Đại Tây Dương, vì vậy La Nina có thể kéo dài thời gian hoạt động của mùa bão".
Ông Klotzbach nói: “Năm ngoái là một ví dụ tuyệt vời về điều này, vì chúng ta đã có 6 cơn bão vừa và 5 cơn bão lớn trong tháng 10-11. Sự phát triển của La Nina có thể khiến bão cuối mùa xuất hiện nhiều hơn trong năm nay".
Vào đầu mùa bão này, các nhà dự báo thời tiết theo mùa cho biết cần lưu tâm tới việc La Nina hình thành vào tháng 10 vì nó có thể làm cho nửa sau của mùa bão bất ổn. Hiện tại, các điều kiện trên hầu hết Đại Tây Dương không thuận lợi cho việc hình thành bão. Nhưng điều này có thể thay đổi trong những tuần tới.
La Nina và cuộc khủng hoảng khí hậu
Trong khi các sự kiện El Nino và La Nina là những yếu tố thường xuyên của các hình thái thời tiết toàn cầu, nhiệt độ toàn cầu tăng lên có thể làm dịu bớt hoặc thay đổi ảnh hưởng của chúng.
La Nina có xu hướng làm giảm nhiệt độ toàn cầu, nhưng trong những năm gần đây, Trái đất ấm lên quá nhanh. Có thể còn quá sớm để biết biến đổi khí hậu sẽ ảnh hưởng như thế nào đến những mô hình đó; song các nghiên cứu đang bắt đầu chỉ ra cách khí hậu ấm lên có thể khuếch đại ảnh hưởng của El Nino và La Nina.
Theo một nghiên cứu năm 2018 về điều kiện khí quyển mô phỏng các điều kiện khí hậu, biến đổi khí hậu có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của các hiện tượng thời tiết bắt nguồn từ các mô hình El Nino và La Nina.
Các vị trí hàng đầu trong danh sách những năm ấm nhất từng được dành cho những năm xuất hiện El Nino mạnh, nhưng ảnh hưởng của con người từ lâu đã lấn át các hiện tượng điều chỉnh nhiệt độ tự nhiên của hành tinh. Chẳng hạn, La Nina đã xuất hiện trong một phần của năm 2020, nhưng năm này vẫn gắn liền với năm 2016 (một năm El Nino) là năm nóng nhất được ghi nhận trên Trái đất.
