Chương quan trọng trong lịch sử loài người mà sa mạc Negev nắm giữ là sự di cư của người hiện đại Homo sapiens từ Châu Phi sang Á-Âu và sự diệt vong của người Neanderthal trong khu vực.
Các nhà nghiên cứu từ Viện Khoa học Weizmann và Hiệp hội Max Planck, Đức, do Giáo sư Elisabetta Boaretoo dẫn dắt cùng với Tiến sĩ Omry Barzilai của Cơ quan Cổ vật Israel đã trở lại di chỉ khảo cổ Boker Tachtit gần 40 năm sau cuộckhai quật đầu tiên ở đây.
Dùng phương pháp lấy mẫu và xác định niên đại tiên tiến, các nhà khảo cổ đưa ra một khung niên đại mới cho chương quan trọng này trong quá trình tiến hóa nhân loại.
Nghiên cứu xuất bản trong Kỷ yếu Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia Mỹ (PNAS) gợi ý rằng Homo sapiens và người Neanderthal không quá xa lạ.
Theo thuyết "nguồn gốc Châu Phi gần đây", Homo sapiens có nguồn gốc từ Châu Phi khoảng 270.000 năm trước và vào thời điểm khác nhau đã di cư theo hướng bắc tới Á-Âu, đi qua Levant hoặc một số tuyến đường phía nam có thể đến những nơi xa xôi ở Châu Á và thậm chí cả Châu Đại Dương, vươn xa tới Australia bằng đường bộ.
Di chỉ khảo cổ Boker Tachtit nằm ở lưu vực Wadi Zin, ở khu vực ngày nay là công viên quốc gia Ein Avdat. Địa điểm này được cho là một trong những điểm quan trọng để lần lại dòng di cư sớm thời tiền sử. Nơi đây ghi lại một giai đoạn quan trọng trong giai đoạn tiền sử của nhân loại: Quá trình chuyển đổi từ giữa thời đại đồ đá cũ sang thời đại đồ đá cũ muộn hay nói cách khác chuyển từ văn hóa tiền sử chủ yếu là người Neanderthal sang thời kỳ đầu người hiện đại thống trị. Quá trình chuyển đổi này được đánh dấu bằng những đổi mới công nghệ như sản xuất lưỡi dao, các công cụ bằng xương và gạc hươu nai được chuẩn hóa.
Giáo sư Elisabetta Boaretoo và nhóm đa ngành đã dùng các phương pháp xác định niên đại tiên tiến với các mẫu vật thu được từ di chỉ khảo cổ Boker Tachtit trong các cuộc khai quật từ 2013-2015.
Các nhà nghiên cứu cũng tích hợp các nghiên cứu chi tiết về trầm tích, sử dụng các phương pháp vi khảo cổ học để hiểu cách địa điểm này hình thành về mặt vật lý, đóng góp dữ liệu cần thiết cho việc xây dựng khung niên đại của di chỉ này.
“Bây giờ chúng tôi có thể kết luận một cách chắc chắn hơn rằng quá trình chuyển đổi từ thời đại đồ đá cũ giai đoạn giữa sang muộn là một sự kiện diễn biến khá nhanh, bắt đầu tại Boker Tachtit khoảng 50-49.000 năm trước và kết thúc khoảng 44.000 năm trước" - giáo sư Boaretto nói.
Việc xác định niên đại cho thấy di chỉ khảo cổ Boker Tachtit là địa điểm sớm nhất cho quá trình chuyển đổi này ở Levant và dựa trên các vật liệu được tìm thấy thì địa điểm này là bằng chứng cho sự kiện phân tán cuối cùng của người hiện đại khỏi Châu Phi.
Theo sơ đồ xác định niên đại mới, giai đoạn đầu ở Boker Tachtit cũng trùng lặp với nền văn hóa đồ đá cũ giai đoạn giữa trước đó trong khu vực của người Neanderthal. "Điều này chứng tỏ rằng, người Neanderthal và Homo sapiens ở Negev cùng tồn tại và rất có thể tương tác với nhau, dẫn đến không chỉ giao phối di truyền, như được thuyết "nguồn gốc Châu Phi gần đây" công nhận mà còn có sự trao đổi văn hóa" - giáo sư Boaretto và Tiến sĩ Barzilai kết luận.