Theo kết quả sơ bộ, Tổng thống Vladimir Putin tái đắc cử với số phiếu kỷ lục trong lịch sử bầu cử tổng thống Nga với 76.66% phiếu bầu hôm 18.3. Theo ông, đâu là lý do khiến ông Putin giành nhiều phiếu như vậy?
- Trước hết, Tổng thống Putin nhìn chung được cử tri tín nhiệm căn cứ trên thành quả ở vai trò lãnh đạo nước Nga 18 năm qua. Với 3 nhiệm kỳ tổng thống và 1 nhiệm kỳ thủ tướng, ông Putin đã đưa nước Nga vượt qua khủng hoảng, cử tri Nga đặt niềm tin vào ông Putin để tiếp tục lãnh đạo đất nước bước vào giai đoạn mới mà chắc chắn sẽ còn nhiều khó khăn.
Thứ hai, người Nga tín nhiệm phẩm chất cá nhân ông Putin với tư cách một con người. Hình ảnh của ông vừa quyết đoán vừa khiêm nhường, vừa nghiêm túc vừa mạnh mẽ. Thứ ba, sự cách biệt của ông Putin với 7 ứng viên còn lại quá lớn, chứng tỏ 7 vị kia không giành được sự tín nhiệm của cử tri, vì họ không có kinh nghiệm lãnh đạo, không đề ra chương trình tranh cử thuyết phục. Sự hậu thuẫn chính của 7 ứng viên ấy không đại diện lực lượng chính trị lớn, đủ độ tin cậy. Vì vậy số phiếu dồn cả cho ông Putin là điều dễ hiểu.
Bên cạnh đó, bầu cử Tổng thống Nga diễn ra trong bối cảnh quan hệ giữa Nga với phương Tây căng thẳng hơn. Ngay trước bầu cử, phương Tây có động thái gây tác động nhất định, như Mỹ công bố danh sách trừng phạt; Anh dù chưa điều tra kỹ càng đã cáo buộc Nga đứng sau vụ đầu độc cựu điệp viên Sergey Skripal. Tâm thế người Nga thì khi bị o ép hoặc bị cáo buộc, họ cảm thấy phải cứng rắn hơn. Trong bối cảnh như vậy, tính toán của phương Tây dường như sai lầm và có tác dụng ngược. Cử tri Nga thấy càng muốn gửi gắm cơ hội lãnh đạo đất nước cho ông Putin nhiều hơn.
Vậy theo ông, Tổng thống Putin sẽ phải giải quyết quan hệ với phương Tây như thế nào trong nhiệm kỳ mới?
- Thực ra phương Tây trước cuộc bầu cử này đã tin rằng, ông Putin sẽ tái đắc cử. Và giờ, khi ông Putin chính thức tái cử, phương Tây rõ ràng chấp nhận tổng thống mới của Nga vẫn là “người cũ” Putin - mà nhiều khả năng sẽ không thay đổi đường lối chính sách và lập trường lãnh đạo. Nước Nga những năm trước cũng như nhiệm kỳ tới, đòi hỏi Mỹ và phương Tây thừa nhận Nga có vai trò lớn trên thế giới. Nga chắc chắn vẫn bác bỏ mô hình thế giới đơn cực và ít trung tâm, mà ủng hộ thế giới đa cực và đa trung tâm, trong đó Nga là 1 trung tâm, bình đẳng với Mỹ và phương Tây.
Nhiều khi ông Putin và nước Nga tỏ ra cứng rắn, tạo thế căng thẳng, nhưng chỉ vì họ muốn bình đẳng và ngang hàng với những trung tâm khác. Nga có tâm thế là nước lớn về địa lý, nước giàu về tài nguyên, lịch sử và văn hóa, đòi hỏi một vị thế tương xứng. Nga với Châu Âu cũng rất quan trọng, Nga ganh đua với Mỹ về quân sự và nhiều mặt. Nếu ai đó hy vọng có sự nhượng bộ nhún nhường của Nga để dịu tình hình theo chiều hướng nhượng bộ thì tôi cho rằng, điều đó sẽ không diễn ra như thế. Chính sách đối ngoại của Nga ở nhiệm kỳ mới có lẽ sẽ nhất quán theo hướng như nhiệm kỳ vừa qua.
Đâu là những thách thức về đối nội của Tổng thống Putin trong nhiệm kỳ mới, thưa ông?
- Ở nhiệm kỳ này, có lẽ Tổng thống Nga sẽ ưu tiên nhiều hơn đến đối nội, ví dụ chất lượng cuộc sống người dân Nga chưa cao là mục tiêu mà Nga phải nỗ lực hơn nữa. Trong thông điệp liên bang trước bầu cử, ông Putin khẳng định, khoa học công nghệ thế giới đang tiến như vũ bão, Nga không thể tụt hậu trong xu hướng này. Qua đó, tôi cho rằng, Nga sẽ tập trung vào khoa học công nghệ, ứng dụng rộng rãi hơn để phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống, từ y tế, sức khỏe, đặt ưu tiên hàng đầu đến đời sống của người dân Nga, qua đó bảo đảm sức mạnh của Nga.
- Xin cảm ơn ông!
