Ngày 10.4 là thời điểm quan trọng đối với khoa học khi lần đầu tiên con người nhìn thấy ảnh chụp thực tế của một hố đen vũ trụ nhờ vào dự án Kính thiên văn Event Horizon.
Giữa lúc thế giới đang trầm trồ khám phá vẻ đẹp của hố đen và so sánh nó với những lý thuyết của Einstein, mạng xã hội lại lên cơn sốt về cô gái đã đứng sau dự án này.
Đó chính là Katie Bouman, người vừa được bổ nhiệm làm giáo sư Viện Công nghệ California (Caltech) khi mới 29 tuổi nhờ thành tích xuất sắc và đóng góp lớn vào dự án chụp ảnh hố đen vũ trụ.
Hố đen ở khoảng cách cực kỳ xa với trái đất. Ngoài ra, trên thực tế hố đen hoàn toàn đen tối, không có bất kỳ ánh sáng nào lọt khỏi sức hấp dẫn của nó. Không camera thông thường nào có thể chụp được ảnh hố đen.
Dự án Kính thiên văn Event Horizon phải sử dụng mạng lưới nhiều kính viễn vọng đặt rải rác trên Trái Đất để ghi lại bức xạ phát ra từ bên ngoài "chân trời sự kiện" của hố đen. Thông tin ghi nhận được gồm 2 tỉ bức ảnh độ phân giải cao nhưng vẫn chỉ là những hình ảnh rời rạc, mờ nhạt về hố đen.
Katie Bouman bắt đầu nghiên cứu và tạo ra thuật toán cùng với nhóm các nhà khoa học từ 3 năm trước. Cuối cùng, bức ảnh về hố đen vũ trụ nằm ở trung tâm dải thiên hà được gọi là M87 đã được công bố. “Katie Bouman là là nhân tố chính trong đội ngũ các nhà nghiên cứu”, nhà khoa học có tên Vincent Fish của Đại học MIT nói trên CNN. Còn Katie Bouman lại nói: “Không ai trong chúng tôi có thể tạo ra công trình này một cách đơn lẻ. Chúng tôi là một tập thể, chúng tôi làm được vì chúng tôi có những con người sáng tạo”.
Là phụ nữ, Katie Bouman theo đuổi ngành kỹ thuật điện. Cô có bằng tiến sĩ của Viện Công nghệ Massachusetts vào năm 2017. Đây cũng là nơi cô học đại học và theo đuổi chương trình thạc sĩ. Katie Bouman sớm trở thành thành viên của Đài thiên văn tại trường. Ở tuổi 27, cô thuyết trình với TEDx về Cách chụp ảnh hố đen, giải thích các thuật toán sẽ được sử dụng ở dự án. Đây cũng là bước đầu tiên giúp Katie Bouman cùng nhóm của mình được biết đến.
Một phần lý do khiến cộng đồng mạng toàn cầu lên "cơn sốt Katie Bouman" nhờ hình ảnh BBC đăng tải gần đây. Trong đó Katie cười tươi bên cạnh chồng ổ cứng máy tính lưu trữ dữ liệu nghiên cứu hố đen vũ trụ. Nhiều người đã đăng lại và so sánh với ảnh Margaret Hamilton bên cạnh chồng sách mã code giúp NASA đưa tàu Apollo lên Mặt trăng năm 1969.
Katie Bouman tin rằng đây là bước khởi đầu để có thêm những nghiên cứu khác về hố đen vũ trụ.
