Tiến bộ thực sự cho mối quan hệ giữa Nga và Ukraina chỉ có được khi Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky ngồi lại với các nhà lãnh đạo Donbass - chuyên gia phân tích an ninh và quốc tế Mark Sleboda nhận định với đài Sputnik.
Nga và Ukraina đã trao đổi 35 tù nhân mỗi bên cho nhau vào ngày 8.9. Tổng thống Ukraina Volodymyr Zelensky cho biết, việc trao đổi tù nhân có tầm quan trọng rất lớn đối với việc bình thường hóa và quan hệ song phương với Nga, sau cuộc xung đột ở Donbass, miền đông Ukraina.
"Đây không phải là lần đầu tiên diễn ra một cuộc trao đổi tù nhân. Đã có một cuộc như vậy vào năm 2017" - ông Sleboda cho hay.
"Nhưng có thể nói rằng phần lớn các tù nhân được trả tự do từ Kiev về Mátxcơva không thực sự là người Nga. Họ không phải là công dân Nga, họ là công dân Ukraina, chủ yếu là miền đông Ukraina, và điều này phản ánh bản chất rằng đây là một cuộc xung đột dân sự ở Ukraina mà phương Tây và Nga đã tham gia từ cả hai phía" - ông Sleboda giải thích.
Những nỗ lực để ổn định tình hình ở miền Đông Ukraina đã được Nhóm Bộ Tứ gồm Nga, Ukraina, Pháp và Đức thực thi. Đặc biệt, Nhóm Bộ Tứ đã làm trung gian để ký kết Thỏa thuận Hòa bình Minsk vào tháng 9.2015 giữa đại diện của Ukraina, Nga và hai nước cộng hòa tự xưng là Donetsk và Lugansk, đồng ý chấm dứt chiến tranh ở vùng Donbass.
Các thỏa thuận quy định việc rút vũ khí hạng nặng ra khỏi khu vực, chính quyền Ukraina trao quy chế đặc biệt cho các vùng cụ thể của Donbass và tiến hành các cuộc đàm phán giữa các bên về việc tổ chức bầu cử ở các vùng lãnh thổ.
Tuy nhiên, ông Sleboda nói với Sputnik rằng việc trao đổi tù nhân chỉ là bước đầu tiên để tiếp tục thực hiện Thỏa thuận Minsk, và bước tiếp theo là "Tổng thống Volodymyr Zelensky phải nói chuyện với các nhà lãnh đạo của cộng hòa Lugansk và Donetsk".
"Bên phía Ukraina, dù là cựu Tổng thống Petro Poroshenko hay Zelensky, về cơ bản đã nói thẳng rằng họ không định thực thi Thỏa thuận Minsk. Nhưng đó vẫn là khuôn khổ mà hầu hết các nhà lãnh đạo phương Tây như Pháp, Đức, thậm chí Mỹ và Nga đồng tình" - ông Sleboda giải thích.
"Chừng nào Tổng thống Zelensky chưa thực sự đồng ý ngồi lại và nói chuyện với họ để giải quyết những khác biệt chính trị ở Ukraina, hướng tới hòa giải, thì chừng đó Thỏa thuận Minsk chưa thể tiến hành và chưa thể có hòa bình ở Ukraina" - chuyên gia Sleboda phân tích.
Trong khi đó, theo Sputnik, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng việc Nga và Ukraina trao đổi tù nhân là một bước quyết định để nối lại cuộc đối thoại mang tính xây dựng giữa hai nước.
"Tôi hoan nghênh việc Nga và Ukraina trao trả tù nhân. Đây là một bước quyết định để nối lại một cuộc đối thoại mang tính xây dựng, mà sẽ tiếp tục trong những tuần tới" - Tổng thống Emmanuel Macron phát biểu hôm 7.9, đồng thời nói thêm rằng "Pháp và Đức sẽ tăng cường nỗ lực trong khuôn khổ định đạng Normandy để đạt tiến bộ hơn nữa và thực hiện các khía cạnh chính trị của Thỏa thuận Minsk".
