Hai ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump tăng áp lực lên Iran trong một động thái gây tranh cãi rộng rãi, các nhà lãnh đạo Iraq và Saudi Arabia đã lên tiếng bày tỏ quan ngại về khu vực này trong các bài phát biểu trước Liên Hợp Quốc hôm 23.9.
"Chúng tôi không muốn Iraq trở thành một sân chơi cho các lực lượng khác tàn sát lẫn nhau trên lãnh thổ của chúng tôi", APF dẫn lời Tổng thống Iraq Barham Saleh nói trong bài phát biểu được ghi hình trước gửi tới Liên Hợp Quốc. Ông nói: “Chúng tôi đã chứng kiến đủ cuộc chiến và đủ các cuộc tấn công vào chủ quyền của mình”.
Iraq đã cố gắng hành động cân bằng giữa nước láng giềng Iran - quốc gia có đông dân số theo dòng Shiite - và Mỹ, nước xâm lược Iraq và lật đổ cố Tổng thống Saddam Hussein vào năm 2003.
Tổng thống Donald Trump hồi tháng Giêng đã ra lệnh thực hiện một cuộc tấn công bằng máy bay không người lái ở Baghdad giết chết tướng hàng đầu Iran Qassem Soleimani, dẫn đến những lời kêu gọi ở Baghdad trục xuất lực lượng Mỹ.
Tổng thống Donald Trump bác bỏ các lời kêu gọi rút quân nhưng trong tháng này đã ra lệnh cắt giảm mạnh quân số ở Iraq như một phần trong cam kết tranh cử hồi năm 2016 để ngăn chặn các cuộc chiến "bất tận".
Tổng thống Saleh ám chỉ sự thất vọng ở Iraq với các nhóm "vô chính phủ" - những nhóm bắn tên lửa vào lực lượng Mỹ dẫn đến cuộc tấn công bằng máy bay không người lái nhằm vào tướng Iran.
Ông Saleh nói: “Vũ khí phải nằm trong tay các tổ chức nhà nước Iraq”, đồng thời cam kết sẽ giải quyết nạn tham nhũng tràn lan, một ưu tiên hàng đầu của Thủ tướng Mustafa al-Kadhemi, người lên nắm quyền sau khi trấn áp các cuộc biểu tình trên toàn quốc.
Saudi Arabia chỉ trích Iran
Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố sẽ siết chặt Iran, áp đặt các lệnh trừng phạt kinh tế sâu rộng và rút Mỹ khỏi thỏa thuận hạt nhân năm 2015 mà người tiền nhiệm Barack Obama đã đàm phán.
Hôm 21.9, ông Donald Trump đơn phương tuyên bố tái áp đặt các lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc với Iran, bất chấp sự hoài nghi rằng Mỹ có thẩm quyền như vậy.
Quốc vương Saudi Arabia Salman đã sử dụng bài phát biểu của mình tại Liên Hợp Quốc để bày tỏ quan ngại về Iran và chỉ ra các cuộc tấn công bằng máy bay không người lái vào các mỏ dầu của vương quốc này vào năm ngoái, mà Washington cho rằng do Tehran thực hiện, đã vi phạm lệnh cấm vận vũ khí.
“Saudi Arabia đã mở rộng vòng tay hoà bình cho Iran với một thái độ tích cực và cởi mở trong nhiều thập kỷ qua, nhưng vô ích" - Quốc vương Salman nói.
“Saudi Arabia hoan nghênh các nỗ lực quốc tế nhằm đối phó với chương trình hạt nhân của Iran, nhưng hết lần này đến lần khác, cả thế giới đã chứng kiến cách Iran khai thác những nỗ lực này để tăng cường các hoạt động bành trướng của mình”.
Trước đó, phát biểu trước Liên Hợp Quốc hôm 21.9, Tổng thống Iran Hassan Rouhani chỉ trích Saudi Arabia khi tố cáo những nỗ lực bất thành của Mỹ trong việc gia hạn lệnh cấm vận vũ khí đối với Tehran.
“Họ đã bán hàng trăm tỉ USD vũ khí cho khách hàng của họ, biến khu vực của chúng tôi thành thùng thuốc súng. Tuy nhiên, họ cố gắng vô ích để tước bỏ các yêu cầu phòng thủ tối thiểu của Iran” - Tổng thống Iran Hassan Rouhani nói.
