CNA hôm 6.11 đã đăng tải bài phân tích về thành công trong chống dịch COVID-19 ở Việt Nam của tác giả là bác sĩ, nhà dịch tễ học Dương Minh Cường, giảng viên dự bị ngành Y tế công cộng và Y học cộng đồng của Đại học New South Wales, thành phố Sydney, Australia.
Với tư cách là một nhà quan sát, tác giả cho biết, Việt Nam là một trong số ít quốc gia thành công trong cuộc chiến chống lại làn sóng đại dịch COVID-19 đầu tiên. Sau đó, quốc gia này tiếp tục trải qua một đợt bùng phát thứ hai, nhưng cũng đã kiểm soát tốt tình hình. Tính đến ngày 23.10, Việt Nam có tổng cộng 1.148 ca mắc COVID-19 và suốt bảy tuần không ghi nhận thêm ca mắc mới trong nước.
Việt Nam cũng nhanh chóng thực hiện các khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chiến lược kiểm soát lây lan giống ở các nước khác như: Cách ly người nhiễm bệnh, truy vết và cách ly các ca tiếp xúc, giãn cách xã hội và tạm dừng nhập cảnh đối với tất cả người nước ngoài.
Nhưng có một điểm khiến Việt Nam trở nên nổi bật hơn so với các nước khác đó là sớm áp dụng biện pháp đeo khẩu trang rộng rãi trong cộng đồng.
Đeo khẩu trang tại Việt Nam
Tác giả đã đưa ra một loạt dẫn chứng về tình hình đeo khẩu trang ở Việt Nam như: Trong khi tới ngày 5.6, WHO mới cập nhật biện pháp đeo khẩu trang vào các hướng dẫn thực hành phòng chống COVID-19, thì ở Việt Nam việc đeo khẩu trang nơi công cộng từ lâu đã trở thành thói quen phổ biến với mục đích bảo vệ khỏi tia cực tím và ô nhiễm.
Việt Nam bắt đầu triển khai quy định đeo khẩu trang bắt buộc trên các phương tiện giao thông công cộng từ 21.2 và tại địa điểm công cộng như siêu thị, sân bay và nhà ga kể từ 16.3. Người không tuân thủ sẽ phải chịu mức phạt 300.000 đồng. Mặc dù các yêu cầu về giãn cách xã hội đã dần được nới lỏng kể từ ngày 23.4, việc đeo khẩu trang và vệ sinh tay rộng rãi trong cộng đồng vẫn là điều bắt buộc, được khuyến khích bởi các chiến dịch tuyên truyền và hình phạt răn đe.
Tác giả khẳng định, cách tiếp cận của Việt Nam đã chứng minh tính đúng đắn thông qua các bằng chứng rõ nét về hiệu quả của việc sử dụng khẩu trang trong cộng đồng.
Vai trò quan trọng của việc áp dụng đeo khẩu trang rộng rãi trong cộng đồng.
Theo tác giả, đeo khẩu trang rộng rãi giúp giải quyết vấn đề khó kiểm soát nhất - những bệnh nhân không biết mình mắc bệnh. COVID-19 có thể được lây truyền trong thời gian ủ bệnh khoảng 14 ngày trước khi các triệu chứng phát tác, cũng như ở những bệnh nhân không biểu hiện triệu chứng rõ ràng.
Các quy định của Việt Nam cũng yêu cầu tất cả các hành khách xuất, nhập cảnh và tiếp viên phải đeo khẩu trang trong suốt chuyến bay, vì COVID-19 rất dễ lây truyền trong các không gian kín như máy bay.
Với nhiều quốc gia hiện đang có kế hoạch khôi phục du lịch quốc tế, việc đeo khẩu trang rộng rãi khi đi du lịch có thể giúp kiểm soát nguồn lây và góp phần bảo vệ cho những người có nguy cơ lây nhiễm.
Là một rào cản vật lý, khẩu trang cũng có thể nhắc nhở mọi người không chạm tay vào mặt. Hiệu ứng này đặc biệt quan trọng khi các quy tắc giãn cách xã hội được dỡ bỏ và mọi người bắt đầu mất cảnh giác trước nguy cơ lây lan COVID-19 trong cộng đồng.
Để đảm bảo đủ nguồn cung khẩu trang cả về số lượng và chất lượng, Việt Nam đã khuyến khích sản xuất trong nước, yêu cầu giấy phép xuất khẩu và ban hành các tiêu chuẩn mới cho các thiết kế.
Giống như Việt Nam, các quốc gia khác khuyến khích đeo khẩu trang - như Trung Quốc và Nhật Bản - đã thành công trong việc kiểm soát COVID-19.
Cuối cùng, tác giả khẳng định, thành công trong đẩy lùi đại dịch COVID-19 là do nhiều yếu tố, trong đó việc đeo khẩu trang rộng rãi đã đóng góp một vai trò quan trọng. Hiện ở Việt Nam có tới 91% người dân đeo khẩu trang thường xuyên.
Dựa trên thành công của Việt Nam, tác giả đưa ra đề xuất nhằm tối đa hóa hiệu quả của việc đeo khẩu trang rộng rãi, đó là công tác giáo dục cộng đồng nên tập trung vào việc hướng dẫn sử dụng đúng cách và nhấn mạnh việc kết hợp sử dụng khẩu trang với các biện pháp phòng ngừa khác.
