Tại đây, họ bị giam giữ ở những trại tập trung, nơi được miêu tả còn đáng sợ hơn cái chết.
Trên chiếc thuyền lênh đênh trôi dạt lắc lư nhồi nhét 28 người di cư bao gồm cả đàn ông, phụ nữ và trẻ em từ Somalia, Bangladesh và Yemen. Và phía bên kia đường chân trời chính là bờ biển Libya.
Thủy thủ của một tàu cứu hộ Libya vẫy cánh tay hét lên: “Dừng lại, dừng lại” và ném một sợi dây về phía chiếc thuyền chứa đầy người dân di cư. Nhưng ngay lập tức sợi dây bị hất xuống, người đàn ông lớn tiếng nói bằng tiếng Arab: “Chúng tôi không cần, chúng tôi thà chết còn hơn”.
Những người di cư này đã phải trả hàng nghìn đôla để được lên chiếc thuyền với hi vọng trốn thoát địa ngục chiến tranh và cập bến Châu Âu. Nhưng tất cả mơ ước đã bị chặn lại khi họ gặp phải thuyền cứu hộ của Libya.
Libya là điểm trung chuyển trọng yếu dọc theo tuyến đường trung tâm Địa Trung Hải. Được biết, Liên minh Châu Âu (EU) đã chi trả hơn 250 triệu USD cho Lực lượng bảo vệ bờ biển để bắt giữ những người di cư và tị nạn muốn đi qua Địa Trung Hải để đến Châu Âu. Lực lượng bảo vệ bờ biển này chịu sự kiểm soát của Chính phủ Đoàn kết Dân tộc (GNA) được Liên Hợp Quốc công nhận, có trụ sở tại Tripoli.
Đàn ông, trẻ em và phụ nữ bị bắt trên chiếc thuyền sẽ được đưa đến Tripoli. Tại đây, họ được phân chia đến hàng loạt các trung tâm giam giữ do GNA điều hành.
Một khi bị bắt vào những trại tập trung, đồng nghĩa với tương lai của họ sẽ chấm dứt. Theo một số tổ chức nhân đạo trên thế giới, phần lớn những người bị giam giữ sẽ ở lại đây vô thời hạn. Đặc biệt đối với trẻ em và phụ nữ, điều này lại càng tệ hại, hai đối tượng này rất dễ bị lạm dụng và bạo hành.
Trong số 8 người phụ nữ nhận được phỏng vấn, 7 người khẳng định đã bị bạo hành và lạm dụng trên đường đến những trại tập trung lại Libya.
“Không ai giúp chúng tôi”, giọng nói run rẩy của Danayt - cô bé mới 18 tuổi khi hồi tưởng lại kí ức đau thương. “Họ đánh tôi bằng thắt lưng da rồi lạm dụng tôi”. Hiện Danayt đã mang thai và cô bé vô cùng sợ hãi trước viễn cảnh phải sinh con trong trại tập trung nơi mà thiếu thốn điều kiện y tế.
Các tổ chức nhân quyền trên thế giới liên tục chỉ trích EU vì họ đã tiếp tay cho những trại tập trung này “giam giữ và lạm dụng” những người di cư. Họ chỉ ra rằng dự án này đầy những lỗ hổng và điều kiện tại các trại tập trung này quá tệ hại.
“Việc EU tài trợ Lực lượng bảo vệ bờ biển giam giữ những người di cư chính là sự tiếp tay đẩy những người phụ nữ tị nạn phải đối mặt với nạn bạo lực tình dục, nguy cơ bị tra tấn và bị ép phải lao động. Đây là hành động vô nhân đạo” - CNN trích dẫn báo cáo năm 2019 của Tổ chức Theo dõi Nhân quyền.
Đứng trước tình trạng này, Liên Hợp Quốc nhiều lần kêu gọi Chính phủ Libya trả tự do cho những người di cư bị giam giữ. Ủy viên Michelle Bachelet của Ủy ban Nhân quyền Liên Hợp Quốc phát biểu: “Vấn đề cấp bách hiện nay là thả những người di cư đang bị giam giữ, họ xứng đáng được nhận sự bảo vệ nhân quyền như mọi công dân trên thế giới”.
Mặc dù vấp phải nhiều chỉ trích nhưng hiện nay Liên minh Châu Âu vẫn hỗ trợ Lực lượng bảo vệ bờ biển Libya tiếp tục công việc bắt giữ những người di cư và tị nạn. Và chúng ta lại phải tự hỏi rằng đến bao giờ những người dân tại Trung Đông mới có được sự bình yên.
