Báo động đỏ của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu

Thanh Hà |

Phần thứ 3 của báo cáo của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) được công bố ngày 4.4, hoàn tất 10.000 trang báo cáo báo động đỏ của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu. Hai báo cáo trước đó công bố tháng 8.2021, tháng 2.2022.

"Bây giờ hoặc không bao giờ"

Báo cáo của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu (IPCC) cho biết, lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu cần đạt đỉnh trước năm 2025 để hạn chế tình trạng biến đổi khí hậu nguy hiểm. Báo cáo cũng chỉ ra rằng, các giải pháp đang ở trong tầm tay, các quốc gia đang hành động và một số chi phí công nghệ xanh quan trọng đã giảm trong những năm gần đây.

Nhìn chung, vẫn có hy vọng và các chính sách về khí hậu có thể tích cực cho sự phát triển kinh tế. Ví dụ, từ năm 2010 đến 2019, chi phí năng lượng mặt trời giảm 85%, năng lượng gió 55% và pin lithium-ion 85%. Trong cùng khoảng thời gian này, việc triển khai năng lượng mặt trời đã mở rộng gấp 10 lần và con số này là 100 lần với xe điện.

Chủ tịch IPCC Hoesung Lee cho biết: "Chúng ta đang ở giao lộ. Những quyết định mà chúng ta đưa ra bây giờ có thể đảm bảo một tương lai sống được. Chúng ta có các công cụ và bí quyết cần thiết để hạn chế sự nóng lên".

Báo cáo của Nhóm Công tác III của IPCC (WGIII) tập trung vào việc cắt giảm lượng khí thải, cũng như chi phí, phương pháp và tác động với các lĩnh vực và công nghệ. Báo cáo do 278 nhà khoa học thực hiện và được công bố sau các cuộc đàm phán giữa các tác giả và các quan chức chính phủ từ gần 200 quốc gia. Đây là kỳ đánh giá thứ ba và cuối cùng trong nhiều năm của IPCC về khoa học, tác động và giải pháp với biến đổi khí hậu. Đây là báo cáo gây tranh cãi nhất trong ba báo cáo, Straits Times lưu ý. Điều này là do báo cáo giải quyết những vấn đề khó nhất trong biến đổi khí hậu do con người tạo ra: Nhu cầu chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch, tốc độ cần phải thực hiện và chi phí khổng lồ trong việc phục hồi nền kinh tế toàn cầu bằng cách đi theo hướng xanh, đặc biệt là với các quốc gia nghèo hơn.

“Nếu không giảm phát thải ngay lập tức và sâu trên tất cả các lĩnh vực, thì việc kiềm chế nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C là điều nằm ngoài khả năng” - IPCC cảnh báo. Hạn chế nóng lên ở mức 1,5 độ C so với mức tiền công nghiệp là mục tiêu chính của thỏa thuận khí hậu Paris năm 2015. Vượt quá ngưỡng này, Trái đất trong tương lai sẽ có thời tiết khắc nghiệt hơn và mực nước biển dâng nhanh hơn - điều mà nhân loại chưa từng trải qua. Hiện thế giới đã nóng lên 1,1 độ C.

Theo IPCC, việc hạn chế sự nóng lên ở mức khoảng 1,5 độ C đòi hỏi lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu phải đạt mức đỉnh điểm muộn nhất là trước năm 2025 và giảm 43% vào năm 2030. Khí mêtan, chất gây giữ nhiệt trong khí quyển mạnh hơn CO2, cũng sẽ cần giảm khoảng 1/3. “Nếu chúng ta muốn hạn chế nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C thì thời điểm là bây giờ hoặc không bao giờ" - đồng chủ tịch WGIII, Giáo sư Jim Skea của Đại học Hoàng gia London, cho biết.

9% dân số thế giới đang hít thở không khí ô nhiễm

Cùng ngày 4.4, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thông tin: "Gần như toàn bộ dân số toàn cầu (99%) hít thở không khí vượt quá giới hạn chất lượng không khí của WHO và đe dọa sức khỏe của họ". Trong báo cáo cách đây 4 năm, WHO phát hiện ra hơn 90% dân số toàn cầu bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm không khí. Tuy nhiên, kể từ đó tới báo cáo mới nhất, WHO đã siết chặt các giới hạn về vấn đề này, AFP lưu ý.

Nghiên cứu của WHO cung cấp dữ liệu chất lượng không khí từ hơn 6.000 thành phố và thị trấn ở 117 quốc gia. Tổ chức y tế của Liên Hợp Quốc nhấn mạnh, phát hiện này rất đáng báo động và nêu bật tầm quan trọng của việc nhanh chóng hạn chế sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Tổng Giám đốc WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus cho hay: “Những lo ngại về năng lượng hiện nay nêu bật tầm quan trọng của việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi sang các hệ thống năng lượng sạch hơn, lành mạnh hơn. Giá nhiên liệu hóa thạch cao, an ninh năng lượng và sự cấp bách của việc giải quyết các thách thức sức khỏe kép là ô nhiễm không khí và biến đổi khí hậu, nêu bật nhu cầu cấp bách phải tiến nhanh hơn tới một thế giới ít phụ thuộc hơn vào nhiên liệu hóa thạch".

Báo cáo cung cấp dữ liệu về nồng độ của các hạt vật chất nguy hiểm có đường kính từ 2,5 đến 10 micromet (PM10) và các hạt có đường kính nhỏ hơn 2,5 micromet (PM2.5). PM2.5 bao gồm các chất độc như sunfat và carbon đen, gây nguy cơ sức khỏe lớn nhất vì có thể xâm nhập sâu vào phổi hoặc hệ tim mạch. Lần đầu tiên, báo cáo công bố ngày 4.4 của WHO cũng cung cấp kết quả các phép đo trên mặt đất về nồng độ trung bình hàng năm của nitơ điôxít (NO2) - chất gây ô nhiễm đô thị phổ biến có liên quan đến các bệnh hô hấp, đặc biệt là bệnh hen suyễn.

Báo cáo của WHO chỉ ra, các vấn đề liên quan đến ô nhiễm dạng hạt tồi tệ hơn nhiều ở các nước nghèo hơn nhưng hầu hết các thành phố trên thế giới đều phải đối phó với nitơ điôxít. Trong khi không khí ở 17% thành phố thuộc các quốc gia có thu nhập cao có ngưỡng PM2.5 hoặc PM10 dưới mức tiêu chuẩn của WHO về chất lượng không khí thì chưa đến 1% thành phố ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình đạt ngưỡng khuyến nghị. Trong số khoảng 4.000 thành phố ở 74 quốc gia đã thu thập dữ liệu NO2, các phép đo cho thấy 23% người dân hít thở khí có nồng độ trung bình hàng năm đáp ứng các mức trong hướng dẫn cập nhật gần đây của WHO.

Thanh Hà
TIN LIÊN QUAN

Khánh thành công trình chống biến đổi khí hậu Pháp tài trợ ở Ninh Bình

Ngọc Vân |

Ninh Bình - Ngày 27.3, Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam đã khánh thành công trình đập - âu thuyền chống tác động của biến đổi khí hậu ở huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình.

Việt Nam đề nghị Mỹ tiếp tục hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu

Thanh Hà |

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về Biến đổi khí hậu John Kerry cho biết, Mỹ có thể giúp Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng sang mô hình năng lượng sạch, nhất là năng lượng mặt trời.

Biến đổi khí hậu có thể tạo ra những “con sông bay” ở Đông Á

Anh Vũ |

Một nghiên cứu mới dự đoán những ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu tới lượng mưa các khu vực miền núi ở Đông Á trong tương lai.

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam xây dựng cuốn sổ tay tuyên truyền về biến đổi khí hậu

Thanh Dung |

Nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu của người lao động Dầu khí, năm 2021, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã ban hành Sổ tay tuyên truyền về Biến đổi khí hậu, thông qua chương trình Trái đất xanh - phát sóng lúc 14h00 ngày 24.12.2021 sẽ làm rõ nội dung này.

Điều gì khiến lăng mộ Nefetari được mệnh danh là ngôi mộ đẹp nhất Ai Cập

Yến Nhi |

Được mệnh danh là "ngôi mộ đẹp nhất Ai Cập", lăng mộ cổ của nữ hoàng Nefetari không chỉ có kiến trúc xa hoa mà còn chứa đựng một câu chuyện hấp dẫn.

Tiền vệ Hùng Dũng: Tôi buồn vì không thể tặng quà thầy Park Hang-seo

AN NGUYÊN |

Tiền vệ Hùng Dũng và các đồng đội tuyển Việt Nam bày tỏ sự tiếc nuối khi không thể mang về món quà ý ở giải đấu cuối cùng của huấn luyện viên Park Hang-seo.

Bắt tạm giam 2 nữ phó giám đốc Bệnh viện TP Thủ Đức

Việt Dũng |

Mở rộng điều tra vụ án sai phạm về đấu thầu xảy ra tại Bệnh viện TP Thủ Đức (TPHCM), Cơ quan Cảnh sát điều tra đã bắt tạm giam 2 phó giám đốc đơn vị này.

Bến xe lớn nhất nước đông nghẹt người về quê đón Tết

MINH QUÂN |

TPHCM - Chiều 16.1, hàng nghìn người đổ về bến xe Miền Đông mới để về quê đón Tết. Do lượng khách tăng đột biến nên bến xe Miền Đông mới không đủ ghế cho khách ngồi chờ, nhiều người phải ngồi dưới sàn nhà.

Khánh thành công trình chống biến đổi khí hậu Pháp tài trợ ở Ninh Bình

Ngọc Vân |

Ninh Bình - Ngày 27.3, Cơ quan Phát triển Pháp (AFD) tại Việt Nam đã khánh thành công trình đập - âu thuyền chống tác động của biến đổi khí hậu ở huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình.

Việt Nam đề nghị Mỹ tiếp tục hỗ trợ ứng phó biến đổi khí hậu

Thanh Hà |

Đặc phái viên của Tổng thống Mỹ về Biến đổi khí hậu John Kerry cho biết, Mỹ có thể giúp Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng sang mô hình năng lượng sạch, nhất là năng lượng mặt trời.

Biến đổi khí hậu có thể tạo ra những “con sông bay” ở Đông Á

Anh Vũ |

Một nghiên cứu mới dự đoán những ảnh hưởng lớn của biến đổi khí hậu tới lượng mưa các khu vực miền núi ở Đông Á trong tương lai.

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam xây dựng cuốn sổ tay tuyên truyền về biến đổi khí hậu

Thanh Dung |

Nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng ứng phó với biến đổi khí hậu của người lao động Dầu khí, năm 2021, Tập đoàn Dầu khí Việt Nam đã ban hành Sổ tay tuyên truyền về Biến đổi khí hậu, thông qua chương trình Trái đất xanh - phát sóng lúc 14h00 ngày 24.12.2021 sẽ làm rõ nội dung này.