"Bàn tay ma quái" khổng lồ vươn dài trong vũ trụ

Thanh Hà |

Một "bàn tay ma quái" khổng lồ vươn dài trong không gian vũ trụ cách Trái đất khoảng 17.000 năm ánh sáng.

Hình ảnh thu thập được từ Đài quan sát tia X Chandra của NASA cho thấy một "bàn tay ma quái" khổng lồ sinh ra sau cái chết của một ngôi sao lớn trong một vụ nổ siêu tân tinh.

Vụ nổ khổng lồ đánh dấu sự hủy diệt của ngôi sao đã để lại một xác sao siêu đặc, quay nhanh được gọi là sao xung. Sao xung này đã thổi một bong bóng gồm các hạt năng lượng bao quanh, kết hợp với các mảnh vỡ từ vụ nổ siêu tân tinh để tạo ra cấu trúc giống như bàn tay khổng lồ kéo dài 150 năm ánh sáng. Cấu trúc phát sáng này là một đám mây khí khổng lồ được gọi là RCW 89.

Tàn tích siêu tân tinh nằm ở trung tâm của "bàn tay khổng lồ" được gọi là MSH 15-52, cách Trái đất khoảng 17.000 năm ánh sáng. Các nhà thiên văn học cho rằng, ánh sáng từ vụ nổ đã đến Trái đất khoảng 1.700 năm trước, khiến MSH 15-52 là một trong những tàn tích siêu tân tinh trẻ nhất ở Dải Ngân hà.

Đài quan sát tia X Chandra đã chụp được ảnh bàn tay khổng lồ này trước đây, ví dụ trong bức ảnh được công bố tháng 4.2009. Tuy nhiên, nghiên cứu gần đây đã đi sâu vào động lực của bàn tay, dùng hình ảnh Chandra từ năm 2004, 2008, 2017 và 2018.

Nghiên cứu được công bố trên tạp chí The Astrophysical Journal Letters vào tháng 6.2020, phát hiện sóng nổ siêu tân tinh nằm ở các đầu ngón tay của bàn tay khổng lồ đang di chuyển với tốc độ khoảng 14,5 triệu km/h và vật chất gần lòng bàn tay hơn đang di chuyển nhanh hơn, vượt ngưỡng 17,7km/h.

"Dù đây là tốc độ cao đáng ngạc nhiên, chúng thực sự đại diện cho phần chậm lại của tàn tích. Các nhà nghiên cứu ước tính khi tới rìa xa nhất của RCW 89, vật chất có thể di chuyển trung bình khoảng 48,2 triệu km/h" - nhóm nghiên cứu thông tin.

"Sự khác biệt về tốc độ này ngầm hiểu rằng vật liệu đã đi qua một khoang chứa khí có mật độ thấp và sau đó giảm tốc đáng kể khi đi vào RCW 89" - nhóm nghiên cứu Chandra giải thích.

Ngôi sao chết có thể đã tạo ra một khoang như vậy ngay trước khi phát nổ bởi tung ra phần lớn lớp hydro bên ngoài.

Đài quan sát Chandra đã quan sát vũ trụ bằng ánh sáng tia X trong hơn hai thập kỷ. Kính viễn vọng này được phóng lên quỹ đạo Trái đất trên tàu con thoi Columbia vào tháng 7.1999.

Chandra là một trong bốn "Đài thiên văn vĩ đại" của NASA, được phóng trong giai đoạn năm 1990 đến năm 2003. Các kính thiên văn còn lại là Hubble, Đài quan sát Compton Gamma Ray (phóng năm 1991 và kết thúc sứ mệnh năm 2000) và kính viễn vọng không gian Spitzer (phóng năm 2003 và đã ngừng hoạt động năm ngoái).

Thanh Hà
TIN LIÊN QUAN

Hồ dưới bề mặt sao Hỏa ngày càng mở rộng bí ẩn khiến NASA bối rối

Thanh Hà |

Sao Hỏa được cho là có những hồ ẩn dưới chỏm băng phía nam hành tinh. Nghiên cứu mới của NASA phát hiện những hồ này có khả năng đang mở rộng hơn, sâu hơn nhận định trước đó.

NASA và Tide hợp tác giặt quần áo trong vũ trụ

Hải Anh |

NASA và Procter & Gamble, chủ sở hữu của thương hiệu bột giặt Tide, đang hợp tác để tìm cách giặt quần áo trong vũ trụ.

Dự báo thời tiết vũ trụ đóng vai trò quan trọng không ngờ với Trái đất

Khánh Minh |

Sự hiểu biết và dự báo thời tiết vũ trụ quan trọng hơn bao giờ hết với Trái đất, theo các nhà khoa học.

Bác bỏ tin đồn thất thiệt sinh viên Đại học Ngoại ngữ - Tin học bị hiếp dâm

Tuệ Nhi |

Trước những tin đồn lan truyền trên mạng xã hội về việc sinh viên Trường Đại học Ngoại ngữ - Tin học TPHCM (HUFLIT) đang học quân sự, Trung tâm Giáo dục Quốc phòng và An ninh - Trường Quân sự Quân khu 7 đã có phản hồi chính thức về thông tin trên.

Người lao động rơi nước mắt khi về quê đón Tết trên chuyến bay 0 đồng

KHÁNH LINH - ANH TÚ |

TPHCM - Đêm 11.1 và rạng sáng 12.1, hàng trăm công nhân, người lao động đang làm việc tại TPHCM, tỉnh Bình Dương, Đồng Nai và Long An được về quê đón Tết trên 2 chuyến bay miễn phí do Tổng Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) Việt Nam và Công ty Tài chính TNHH HD SAISON cùng Vietjet tổ chức.

Đại hạ giá loạt siêu xe mạ vàng, du thuyền, biệt thự của đại gia Việt Nam

Trà My |

Một số chiếc siêu xe và du thuyền là tài sản thế chấp cho các khoản nợ quá hạn của đại gia vẫn chưa tìm được chủ nhân mới.

Sự thật vụ đồ đạc tự bốc cháy ở Hậu Giang: Do gia đình tự đốt

PHONG LINH |

Liên quan vụ việc được cho là đồ đạc tự bốc cháy ở huyện Phụng Hiệp, tỉnh Hậu Giang, hồi cuối tháng 11.2022, sau thời gian điều tra, công an xác định nguyên nhân đồ đạc trong nhà anh Nguyễn Văn Mừng bị cháy là do... người nhà tự đốt.

Sai phạm ở Trung tâm đăng kiểm: Chi hàng trăm triệu đồng cho Cục trưởng

Chân Phúc |

TPHCM - Theo Công an TPHCM, để thành lập các Trạm đăng kiểm và dẫn tới các sai phạm, các đối tượng đã chung chi hàng trăm triệu đồng theo tháng, theo quý cho các lãnh đạo phòng ban và đặc biệt là cho đối tượng Đặng Việt Hà, Cục trưởng Cục Đăng kiểm.

Hồ dưới bề mặt sao Hỏa ngày càng mở rộng bí ẩn khiến NASA bối rối

Thanh Hà |

Sao Hỏa được cho là có những hồ ẩn dưới chỏm băng phía nam hành tinh. Nghiên cứu mới của NASA phát hiện những hồ này có khả năng đang mở rộng hơn, sâu hơn nhận định trước đó.

NASA và Tide hợp tác giặt quần áo trong vũ trụ

Hải Anh |

NASA và Procter & Gamble, chủ sở hữu của thương hiệu bột giặt Tide, đang hợp tác để tìm cách giặt quần áo trong vũ trụ.

Dự báo thời tiết vũ trụ đóng vai trò quan trọng không ngờ với Trái đất

Khánh Minh |

Sự hiểu biết và dự báo thời tiết vũ trụ quan trọng hơn bao giờ hết với Trái đất, theo các nhà khoa học.